Oxirgi ikki asrda Yer yuzidagi insonlar soni qanchalik shiddat bilan o‘sgan bo‘lsa, shaharlarning kengayishi undan-da shiddat bilan bordi.
Aholi soni o‘sib boraverar ekan, shaharlar uchun yo‘lovchilarni manzilga yetkazish, shahar transportini rivojlantirish muhim bo‘lib qolaveradi. Shu tufayli ham XIX asrning ikkinchi yarmida yer osti temir yo‘li orqali xizmat qiladigan metro qurilishi boshlandi. Bugungi kunda dunyoning aksariyat yirik shaharlarini metrosiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. Ular kuniga millionlab, yiliga esa milliardlab insonlarga xizmat ko‘rsatyapti.
Quyida bekatlar soni bo‘yicha dunyodagi eng yirik metrolar ro‘yxatini keltiramiz. Hammasi hayratlanarli raqamlar.
Nyu-York metrosi
Bekatlar soni: 472
Umumiy uzunligi: 373 kilometr
Bir kunlik yo‘lovchi o‘tkazish ko‘rsatkichi: 5,7 million
Bir yillik yo‘lovchi o‘tkazish ko‘rsatkichi: 1,750 milliard, bu dunyo metropolitenlari orasida 7-ko‘rsatkich hisoblanadi.
Nyu-York metrosi dunyodagi London metrosidan keyin qurilgan ikkinchi eng qadimiy metro hisoblanadi. Uning qurilishi XIX asrning ikkinchi yarmida boshlangan va ilk poyezd qatnovi 1868-yilda boshlangan. Nyu-York metrosining 20 dan ortiq deposi bor.
Seul metrosi
Bekatlar soni: 429
Umumiy uzunligi: 393 kilometr
Bir kunlik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 3,4 million
Bir yillik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 2,5 milliard
Seul metrosi 1974-yilda ochilgan. Oradan o‘tgan 50 yilda jadal rivojlandi. U bugungi kunda yillik yo‘lovchi tashish hajmi bo‘yicha dunyoda 4-o‘rinda turadi.
Shanxay metrosi
Bekatlar soni: 393
Umumiy uzunligi: 660 kilometr
Bir kunlik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 8,4 million
Bir yillik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 3,2 milliard
Shanxay metrosi juda yosh. 1993-yilda ochilgan. 2007-yilda rekord darajada – 92 kilometrda 70 ta bekatli yo‘l qurilgan.
Shanxay metrosi umumiy yo‘lovchilar tashish bo‘yicha Pekin va Tokio metrolaridan keyin dunyoda 3-o‘rinda turadi.
Pekin metrosi
Bekatlar soni: 370
Umumiy uzunligi: 574 kilometr
Bir kunlik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 6,2 million
Tig‘iz paytda: 10,2 million
Bir yillik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 3,6 milliard
Pekin metrosi 1969-yilda ishga tushirilgan bo‘lib, Xitoydagi birinchi metro hisoblanadi.
Parij metrosi
Bekatlar soni: 303
Umumiy uzunligi: 220 kilometr
Bir kunlik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 4,1 million
Bir yillik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 1,5 milliard
Parij metrosi umumiy odam tashish ko‘rsatkichi bo‘yicha Yevropada Moskva metrosidan keyin 2-o‘rinda turadi.
Parij metrosi 1900-yilda ishga tushgan.
Madrid metrosi
Bekatlar soni: 301
Umumiy uzunligi: 293 kilometr
Yillik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 500 million
1919-yilda ishga tushirilgan.
Kuchli o‘nlikka kirgan metrolar orasida yillik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi eng past bo‘lgan metro Madrid metrosidir.
Tokio metrosi
Bekatlar soni: 290
Umumiy uzunligi: 310 kilometr
Bir kunlik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 8,8 million
Bir yillik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 3,6 milliard
Tokio metrosidagi Sinzyuku bekatining kunlik yo‘lovchi o‘tkazish ko‘rsatkichi – 2 million yo‘lovchi.
London metrosi
Bekatlar soni: 270
Umumiy uzunligi: 402 kilometr
Bir kunlik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 3,6 million
Bir yillik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 1,2 milliard
London metrosi dunyoda ilk qurilgan va ishga tushirilgan metro hisoblanadi. U 1863-yilda ish boshlagan.
London metrosidan Ikkinchi jahon urushi paytida nemislar Londonni aviatsiya vositasida bombardimon qilganida bombadan saqlanish bunkeri sifatida foydalangan.
Moskva metrosi
Bekatlar soni: 220
Umumiy uzunligi: 447 kilometr
Bir kunlik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 6,7 million
Bir yillik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 2,2 milliard
Moskva metrosini XX asrning boshlarida qurish rejalashtirilgan. Ammo Birinchi jahon urushi, ortidan Oktabr to‘ntarishi, so‘ng fuqarolar urushi metro qurilishini ortga surgan. Moskva metrosi qurilishi o‘tgan asrning 20-yillari oxirida boshlanib, 1935-yilda ishga tushirilgan.
Mexiko metrosi
Bekatlar soni: 195
Umumiy uzunligi: 227 kilometr
Bir kunlik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 4,6 million
Bir yillik yo‘lovchi tashish ko‘rsatkichi: 1,6 milliard
Mexiko metrosi umumiy yo‘lovchi tashish va bekatlar soni bo‘yicha Shimoliy Amerikada Nyu-York metrosidan keyin ikkinchi o‘rinda turadi.
G‘ayrat Yo‘ldosh tayyorladi
Izoh (0)