O‘zA Ostrogojskaya haqida “rasmiy ma’lumotlar” berdi. Bu ma’lumotlar savollarni yanada ko‘paytirdi

O‘zbekiston Milliy axborot agentligi (O‘zA) 27-dekabr kuni Moliya vazirligi Davlat budjeti boshqarmasining sobiq boshlig‘i — Ella Ostrogojskaya haqida “rasmiy ma’lumotlar”ni e’lon qildi. Lekin bu ma’lumotlarda aytarli yangilik yo‘q — bu gaplarning deyarli bari jamoatchilikka Prezident Murojaatnomasi arafasida, Murojaatnoma davomida va Murojaatnomadan so‘ng ma’lum qilib bo‘lingan edi.

O‘zA nima dedi?

“Ella Ostrogojskaya ko‘p yillar Moliya vazirligining Davlat budjeti bosh boshqarmasining boshlig‘i lavozimida ishlagan”, — deb yozgan O‘zA uning aynan qachon va qancha vaqt ushbu lavozimda mehnat qilganiga aniqlik kiritmagan.

“Faoliyati davomida respublika iqtisodiyotiga va davlat budjetiga katta zarar yetkazgan... Budjet profitsiti ko‘rsatkichlarini soxtalashtirgan”, — deyiladi O‘zA axborotida. Biroq yetkazilgan “katta zarar”ning miqdori, aynan qaysi yillardagi budjet profitsiti ko‘rsatkichlari soxtalashtirilgani va bu soxtalashtirishlar qachon aniqlangani aytilmagan.

“Sobiq vazir bilan til biriktirib Davlat rahbariga yolg‘on hisobot berishni odatiy holga aylantirgan”, — deb, O‘zA Ostrogojskaya xonimning navbatdagi aybini sanagan. Sobiq vazirning ham, Davlat rahbarining ham ismlari ko‘rsatilmagan.

“Davlat budjeti loyihasini tayyorlashda xalqimizning eng zarur ehtiyojlari umuman hisobga olinmagan”, — deb yozadi O‘zA. Bunga “bir sohaning bir yo‘nalishi”dan dalil keltirilgan: 2016-yilgi Davlat budjetida tez tibbiy yordamning bir chaqiruvi uchun “bor-yo‘g‘i” 483 so‘m ko‘zda tutilgan, dori-darmon va tibbiyot vositalariga 229 milliard so‘m mablag‘ ajratilgan (2018-yil Davlat budjeti parametrlarida tez tibbiy yordamning bir chaqiruvi uchun 5 000 so‘m yoki jami dori-darmon va tibbiyot vositalariga 915 milliard so‘m rejalashtirilgan).

O‘zAning yozishicha, Ostrogojskaya har yili hisobot yilining 15-dekabridan boshlab budjet tashkilotlari bo‘yicha barcha turdagi xarajatlarni, shu jumladan oziq-ovqat, dori-darmon va boshqa zaruriy to‘lovlarni sun’iy to‘xtatib qo‘ygan. “Oqibatda hududlarning rejadan oshirib bajargan daromadlari respublika budjetiga majburan olib qo‘yilgan. Ularning ustidan hukm o‘tkazib, bosh egib kelmaguncha erkin mablag‘lar qoldig‘i ularning ixtiyoriga berilmagan”, — deyiladi agentlik axborotida.

“Ella Ostrogojskaya sobiq vazir va Xodimlar boshqarmasining sobiq boshlig‘i bilan til biriktirib, vazir o‘rinbosarlariga ham tazyiq o‘tkaza boshlagan. O‘ziga yoqmaganlarning lavozimini pasaytirgan yoki ularni ishdan bo‘shatib, qutulib qo‘yaqolgan”, — deydi O‘zA. Sobiq vazirning ham, Xodimlar boshqarmasining sobiq boshlig‘ining ham ismi aytilmagan; Ostrogojskaya kimlarni ishdan bo‘shatib yuborganiga aniqlik kiritilmagan.

“Birgina misol: hududlarning moliyaviy haq-huquqlarini himoya qilgan vazir o‘rinbosarlaridan birini dastlab Jamg‘armaga, keyinchalik eng quyi bo‘g‘inga ishga yuborgan. Bugungi kunda haqiqat qaror topib, Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tomonidan mazkur shaxs munosib lavozimga tayinlandi”, — deb qo‘shimcha qilgan O‘zA. Lekin munosib lavozimga tayinlangan “mazkur shaxs”ning ismi ham, lavozimi ham ko‘rsatilmagan.

Bularning qay biri yangilik?

Faqat bir fakt — Ella Ostrogojskaya sobiq moliya vaziri va vazirlikning Xodimlar boshqarmasi sobiq boshlig‘i bilan til biriktirib, vazir o‘rinbosarlariga ham tazyiq o‘tkazgani, ularni ishdan bo‘shatib yuborishga ham erishgani — avval ma’lum qilinmagan yangilikdir. O‘zA sanagan qolgan barcha holatlar haqida O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 22-dekabr kuni Oliy Majlisga yo‘llagan Murojaatnomasi vaqtida bevosita va bilvosita bildirgan edi, ayrim ma’lumotlar Murojaatnoma arafasida va undan keyin darhol ma’lum qilib bo‘lingan edi.

Jumladan, Ella Ostrogojskaya Moliya vazirligining Davlat budjeti bosh boshqarmasi boshlig‘i lavozimida ishlagani haqida O‘zbekistonda ro‘yxatga olingan internet-nashrlar orasida birinchi bo‘lib “Gazeta.uz” xabar bergan edi.

Otsrogojskaya yil oxirida hududlarning rejadan oshirib bajargan daromadlarini majburan olib qo‘ygani haqida Shavkat Mirziyoyev Murojaatnoma vaqtida birgina Qoraqalpog‘iston misolida aytib bergan edi. Prezidentning bayon qilishicha, o‘tgan yil dekabrida Qoraqalpog‘istonning hisobida aynan Ostrogojskaya sabab bir so‘m ham pul qolmagan bo‘lsa, bu yil hudud budjet tushumlarini bajarib bo‘lgach, orttirib yana 90 milliard so‘m daromad qilgan.

Avvalgi yillarda g‘aznachilik harakati 15-dekabrdan boshlab to‘xtatilishi haqida amaldagi moliya vaziri Jamshid Qo‘chqorov Senatda topshirgan hisoboti vaqtida ham aytib o‘tgan edi. “Bu yilgi profitsitning avvalgi davrdagidan bir katta farqi bor — ayni vaziyatda tabiiy profitsitni ko‘rsatmoqdamiz”, — degan Qo‘chqorov eski davrdagi ko‘rsatkichlarning tabiiy bo‘lmaganiga ishora qilgandi.

“Ostrogojskaya biladimi Qoraqalpog‘istondagi sharoitni? Ostrogojskayaga o‘xshaganlar yashaganmi Qoraqalpog‘istonda?”, — degandi Mirziyoyev Murojaatnomasi davomida. Bu bilan Prezident davlat budjeti loyihasini tayyorlashda Ella Ostrogojskaya aholining eng zarur ehtiyojlarini umuman hisobga olmaganini bilvosita ma’lum qilgandi.

Shuningdek, Shavkat Mirziyoyev o‘tgan yillarda moliya-iqtisod sohasi mas’ullari tomonidan e’lon qilib kelingan yillik 8 foizlik o‘sish sur’ati haqidagi ma’lumotlarni “badiiy asar” deb atab, aslida bu hisobotlarning soxtaligini bildirgan edi. O‘z o‘zidan, yillik o‘sish sur’atlari haqidagi ma’lumotlarni soxtalashtirgan mas’ullar mamlakatga har tomonlama zarar yetkazishi — tushunarli hol.

Bu masalada moliya vaziri Jamshid Qo‘chqorov Prezident Murojaatnomasidan ikki kun avval Senatda izoh bergan edi. “Avvallari minbarlardan turib ayrim raqamlarni aytganimizda juda ko‘p odamlar miyig‘ida kulib qo‘yardi”, — degandi vazir. Uning aytishicha, avvalgi davrda O‘zbekiston hukumatining makroiqtisodiy prognoz ko‘rsatkichlari Xalqaro valyuta fondi, Jahon banki va boshqa shu kabi xalqaro tashkilotlarning prognozlaridan keskin farq qilardi.

“Ijtimoiy tarmoqlardagi ma’lumotlar”

O‘zA ijtimoiy tarmoqlarda e’lon qilingan ma’lumotlardan ham iqtibos keltirgan. Gap qaysi ijtimoiy tarmoqlar haqida borayotgani, bu ma’lumotlarning mualliflari kim ekani va ular bu ma’lumotlarni kim yoki qayerga asoslanib tarqatganiga aniqlik kiritmagan.

“Bu ma’lumotlarda Ella Ostrogojskayaning aql bovar qilmas darajada ‘o‘zlashtirib yuborilgan’ mablag‘lari va uning chet elda o‘qib, o‘sha yerda yashab qolgan farzandi haqida bayon etilgan. Shuningdek, uning chet davlatlarda mulklari borligi va boshqa mamlakat fuqaroligiga ham ega ekani qayd etilgan”, — deyiladi O‘zA axborotida.

O‘zA bu ma’lumotlarni keltirarkan, yakunda shunday qo‘shimcha qilgan: “Bizda bu faktlarni tasdiqlovchi ma’lumotlar yo‘q”.

Qayd etish joiz, Ella Ostrogojskaya haqida ijtimoiy tarmoqlarda eng ko‘p aylangan axborot — 2014-yil 2-aprelida Viktor Otkin nomidan “Markaziy Osiyo mustaqil jurnalistlari ittifoqi” saytida e’lon qilingan “O‘zbekistonda moliyaviy matriarxatmi?” sarlavhali maqoladagi ma’lumotlardir (bu ittifoq ham, uning sayti ham norasmiy, Viktor Otkin esa, katta ehtimol bilan, taxallus).

Unda Ella Ostrogojskaya budjet mablag‘larini o‘z shaxsiy manfaatlaridan kelib chiqib taqsimlashi, “birovnikini tortib olish” odati hayotining boshqa jabhalarida aks etgani haqida so‘z boradi. Shuningdek, maqolada Ostrogojskaya qizining Moskvadagi ta’limini moliyalashtirgani, qizi Rossiya fuqaroligini olgani, o‘g‘li esa muntazam ravishda Moskvada yashashi va uning shaxsiy biznesi borligi ta’kidlangan.

Biroq “Daryo”da ham bu faktlarni tasdiqlovchi ma’lumotlar yo‘q. Bir narsani hech bir rasmiyatchiliksiz tasdiqlash mumkin — ijtimoiy tarmoqlarning aksariyat foydalanuvchilari Ostrogojskaya va uning atrofidagilar haqida to‘liq bilishni va, agar aybdor bo‘lsa, ularning javobgarlikka tortilishini so‘ramoqda.