Mustaqillik shoh ko‘chasi o‘rtasidagi ajratuvchi to‘siqlar olib tashlandi. Sababini (hozircha) hech kim aytmayapti

O‘zbekiston Prezidenti deyarli har kuni Hukumat dahasi (Oliy Majlis Senati, Prezident devoni, Vazirlar Mahkamasi binolari joylashgan hudud) tomon o‘tib-qaytadigan Mustaqillik shoh ko‘chasining o‘rtasidagi ajratuvchi to‘siqlar 27-may, yakshanba kuni olib tashlandi. Ko‘chaning boshidan oxirigacha.

Hayot uchun xavfli to‘siqlar

Mustaqillik shoh ko‘chasidagi ajratuvchi to‘siqlar 2015-yilning yoz—kuz oylarida o‘rnatib chiqilgan. Demontaj vaqtida “Gazeta.uz” muxbiri voqea joyida xizmat o‘tayotgan yo‘l noziri bilan suhbatlashganida, u to‘siqlarning olib tashlanishi yo‘l harakati xavfsizligini oshirishga yo‘naltirilganini aytib o‘tdi. Ikki yil avval bu to‘siqlar nima sababdan o‘rnatilayotgani aniq va ochiq aytilmagan, lekin ba’zilar o‘shanda ham bu qaror “yo‘l harakati xavfsizligini oshirishga xizmat qilishi”ni ta’kidlagan edi.

Toshkentning qariyb barcha shoh ko‘chalariga kirib borgan mazkur ajratuvchi to‘siqlar amalda yo‘l harakati xavfsizligini oshirishga emas, balki piyodalar hayotining xavf ostida qolishi va haydovchilarning to‘siq bo‘ylab xavotir bilan harakatlanishiga sabab bo‘ldi, xolos. Katta tezlikda ketayotgan haydovchi o‘tirgan joyidan to‘siq ortidan chiqib kelayotgan piyodani, chorrahalarda esa yo‘l belgilari va qarama-qarshi tomondan kelayotgan avtomobilni ko‘rmay qolishi ehtimolini oshirdi.

Bu to‘siqlarning xavfli ekani haqida 2016-yili hatto Ichki ishlar vazirligining gazetasi (“Postda”)da ham yozildi, biroq undan keyin ochilgan yangi va to‘liq ta’mirlangan qator ko‘chalarda mazkur ajratuvchi to‘siqlarning o‘rnatilishi davom etdi. Ta’kidlash joiz, Toshkentda yetishmagan iroda viloyatlarda topildi: Nukus, Buxoro kabi shaharlarda piyodalar o‘tish joylarida ajratuvchi to‘siqlarning “bo‘yi pasaytirildi”. Lekin piyodalarning xavfsizligini ta’minlash uchun shuning o‘zi yetarli edi, deb aytish qiyin.

Hammasiga Yan Geyl sababchimi?

16-may kuni Toshkentga jahonga mashhur daniyalik mashhur arxitektor Yan Geyl tashrif buyurdi. Bungacha takliflari Nyu-York, London, Moskva va Olmaotada sezilarli o‘zgarishlarga sabab bo‘lgan mutaxassis O‘zbekistonda atigi bir necha kun bo‘ldi va “Gazeta.uz” nashriga bergan intervyusida tavsiya o‘laroq: “Shaharlarni... yo‘llar o‘rtasidagi ajratuvchi to‘siqlarni olib tashlab... odamlar uchun qulaylashtirish mumkin”, — ekanligini ta’kidlagan edi.

Geylning tashrifidan bir hafta o‘tar-o‘tmas Mustaqillik shoh ko‘chasida ajratuvchi to‘siqlar olib tashlandi. Bu aynan daniyalik me’mor bergan tavsiyalarni hayotga tatbiq etishning boshlanishimi yoki shunchaki tasodif? Bir narsa deyish qiyin, sababi oradan ikki kun o‘tgan bo‘lsa hamki, vaziyat yuzasidan na shahar hokimligi va na boshqa mutassaddi tashkilotlar izoh berdi.

Vaholanki, bir qator savollar ochiq qolmoqda: ajratuvchi to‘siqlar ko‘chalarga nega o‘rnatilgandi-yu, endi nima sababdan olib tashlanmoqda? Boshqa ko‘chalardagi shunday to‘siqlar ham olib tashlanadimi? Yangi qurilayotgan va ta’mirlanayotgan ko‘chalarga bunday to‘siqlarni o‘rnatiladimi yoki yo‘q? To‘siqlarni o‘rnatish va olib tashlash xarajatlari haqida-ku, Abdulaziz Komilov ta’biri bilan aytganda, “aytmay qo‘ya qolaylik”.

Axborot olish mashaqqati

Holat yuzasidan Toshkent shahar hokimligi Axborot xizmati bilan bog‘landik. Axborot xizmatidagi referent qiz: “Murojaatingiz bo‘yicha rasmiy axborotni faqat matbuot kotibi bera oladi, lekin hozir matbuot kotibi o‘rni bo‘sh, menda esa jurnalistlarga rasmiy axborot berish vakolati yo‘q. Shu bois bu savolingizga javobni bevosita qurilish kompleksi mas’ullaridan olishingiz mumkin”, — deb, kompleks qabulxonasi raqamini berdi.

Aytilgan raqam bo‘yicha hech kim go‘shakni ko‘tarmaganidan so‘ng, yana Axborot xizmati bilan bog‘landik. Shundan so‘ng u shahar hokimi qabulxonasi bilan bog‘lanishni tavsiya qildi. Hokim qabulxonasi kotibi savolimizni eshitishi bilan, hokimning sanoatni rivojlantirish, kapital qurilish, kommunikatsiyalar va kommunal xo‘jalik masalalari bo‘yicha o‘rinbosari qabulxonasi raqamini berdi. Hokim o‘rinbosari qabulxonasi to‘siqlarni olib tashlash bilan Obodonlashtirish boshqarmasi shug‘ullangani, barcha savollarni ularga berish kerakligini aytib, yangi raqamni o‘qib eshittirdi.

Obodonlashtirish boshqarmasi qabulxonasidagi kotiba to‘siqlar nima sababdan olib tashlangani va yana qaysi ko‘chalardan olib tashlanishi mumkinligi haqidagi savol bilan dispetcherlik xizmatiga murojaat qilishimiz kerakligini aytdi. Dispetcherlik xizmatidagi mas’ul xodim qabulxona xodimlari bizga aslida Obodonlashtirish boshqarmasining Yo‘l bo‘limi telefon raqamini berishi lozim bo‘lganini aytdi va yana yangi raqamni ma’lum qildi. Yo‘l bo‘limida qo‘ng‘irog‘imizga javob bergan mas’ullar esa: “Shanba-yakshanba — bizda dam olish kuni. Shanba kuni bo‘lgan ishdan siz orqali xabar topdik, endi so‘rab-surishtirib ko‘ramiz”, — deb javob berdi.

Mazkur “koptokka aylanish” jarayonida shahar hokimligidagi suhbatdoshlarimizdan biri “ko‘cha o‘rtasidagi ajratuvchi to‘siqlarning olib tashlanishi shahar hokimligining tashabbusi bilan emas, balki Prezident devoni tomonidan chiqarilgan qaror asosida amalga oshirilgan”ini aytib o‘tdi. Yana bir suhbatdoshimiz vaziyat bo‘yicha shahar IIBB Yo‘l harakati xavfsizligi xizmati (YHXB) bilan bog‘lanishni tavsiya qildi, biroq na IIBB dispetcherlik xizmati tomonidan berilgan ikki raqamga, na ochiq manbalarda ko‘rsatilgan YHXBning beshta telefon raqamiga qo‘ng‘iroq qilib tushib bo‘ldi.

Shuncha qo‘ng‘iroqlar davomida savollarimizga tayinli javob ololmagan bo‘lsak-da: “Xat bilan murojaat qiling!”, — degan sovuq gapni biror marta eshitmaganimizga ham xursand bo‘ldik. Ochiq qolayotgan savollarning javobini esa mutasaddi tashkilotlar “qachon tilga kirsalar, nima bo‘lganini o‘zlari aytib beradilar”, deb umid qilib qolamiz.