• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12586.41
    • RUB160.42
    • EUR14758.82
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +26°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ilm-fan

    Yadroviy portlashdan keyingi birinchi soatda qanday jon saqlash kerak?

    Olimlar va ekspertlar yadro xavfi yuzaga kelgan taqdirda qanday harakat qilish kerakligini daqiqama-daqiqa tushuntirib berdi, deb yozadi Insider Pro. Ushbu harakat rejasi qachondir sizning hayotingizni saqlab qolishi mumkin.

    Foto: “Esportnews.ru”

    Foto: “Esportnews.ru”

    Dunyoning yirik shaharlaridan birida quvvati 10 kilotonna bo‘lgan yadro bombasi portladi, deylik, undan keyin nima bo‘ladi va sizda omon qolish imkoniyati bormi?

    Ilk 15 soniya

    Agar siz hamon tirik bo‘lsangiz, demak bomba sizdan kamida bir yarim kilometr uzoqlikda portlagan — bunday bomba butun shaharni yer yuzidan yo‘q qilib yubora olmaydi, faqat epitsentrgina vayron bo‘ladi.

    Bu vaqtgacha portlash joyi yaqinida bo‘lgan 75—100 ming kishi allaqachon halok bo‘ladi. Ushbu radiusdagi binolarning ko‘pchiligi buziladi va hatto bir-ikki kilometr uzoqlikdan vayrongarchiliklar ko‘rinib turadi. Bundan tashqari, olovli shar vayron bo‘lgan binolarning changi bilan birga atmosferaga 8 kilometrgacha balandlikka ko‘tarilganida, 1,5 dan 5 kilometrgacha radiusda bo‘lgan hudud “yengil talafot” ko‘radi.

    1—15 daqiqa

    Bekining! O‘zingizga boshpana topishingiz uchun sizda 10—15 daqiqa bor, chunki bu vaqt o‘tgach, sizni havoga ko‘tarilgan chang va axlatlar, shuningdek, qum zarrasi kattaligigacha maydalanib ketgan radioaktiv zarralar qoplab oladi.

    Radiatsiyadan zaharlanish — hazil emas. Nurlanish dozasi katta bo‘lsa, siz shu zahoti halok bo‘lasiz. Ancha mo‘tadil radiatsiya zaharlanishi terida po‘rsildoqlar paydo bo‘lishi, ilik, o‘pka va oshqozon-ichak yo‘lining jiddiy shikastlanishiga, shuningdek, leykemiya kabi turli kasalliklarga olib kelishi mumkin.

    Olimlar mashinaga bekinmaslikka chaqiradi: gamma-nurlanish shisha yoki yupqa materialdan osonlik bilan o‘tadi. Yadro yog‘inlaridan qalin beton yoki g‘isht qatlam orqali himoyalanish kerak. Ular tomlarda to‘planadi, shu tufayli binolarning eng yuqori qavatlari to‘g‘ri kelmaydi. Yana ofis binolarining markaziy xonalari, beton yer osti avtomobil turargohlari yoki metroga bekinish mumkin.

    15 daqiqa — 1 soat

    Siz eng yaqindagi muvofiq binoga qarab yuguryapsiz, ammo qayt qilishni boshladingiz — bu yadroviy zaharlanish belgisi. Sizga tibbiy yordam kerak. Tezkor chora sifatida Berlin lazurini qabul qilish kerak — u radioaktiv nuklidlar oshqozon-ichak yo‘liga so‘rilishiga to‘sqinlik qiladi. Ammo Berlin lazuri shunchalik kam miqdorda yetkaziladiki, u baribir hammaga yetmaydi. Shu tariqa, qilish mumkin bo‘lgan yagona narsa — boshpana topish va tanaga o‘tirib qolgan radioaktiv zarralarni olib tashlashga urinish. Buning uchun kiyimlaringizni yechib tashlang, sochlaringizni tozalang. Suv topishga harakat qiling va ehtiyotkorlik bilan yuvining. Agar siz badaningizni juda qattiq ishqalasangiz, teri qatlamiga zarar yetadi va zarrachalar qonga tushadi.

    Birinchi soatdan keyin

    Endi siz birorta uyga yoki bunkerga bekinib oldingiz, buyog‘iga faqat kutish kerak. Xayriyat, yadro bombasi portlagan vaqtda har tomonga sachragan radioaktiv zarrachalar  tez parchalanadi. Birinchi soatda ular o‘z energiyasining deyarli yarmini, 24 soat ichida esa 80 foizga yaqinini yo‘qotadi.

    Aytaylik, omadingiz keldi: siz unchalik davomiy bo‘lmagan vaqt ichida radioaktiv yog‘inlarga duch keldingiz va darhol boshpanaga kirdingiz, demak hayotingiz xavf ostida emas. Qachondir uyingizga qaytib, buyumlaringizni olib kelishingiz ham mumkindir, ammo bunga umid qilish kerak emas. Qanchadir vaqt davomida shaharda yuqori radiatsiya saqlanib turadi, shunday ekan xavf o‘tib ketguniga qadar kutishga to‘g‘ri keladi. Ammo bir kuni hayot yana o‘z oqimiga tushadi.

    16.05.2017, 11:28   Izoh (0)   66797
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Olimlar millionlab gektar “yo‘qolgan” o‘rmonlarni topdi

    16.05.2017, 10:54

    Tadqiqotchilar jigar sutka mobaynida 1,5 barobar kattalashishini isbotladi

    11.05.2017, 16:30

    Gollandiyalik olimlar o‘z-o‘zini tiklovchi asfaltni ishlab chiqdi

    11.05.2017, 09:35

    Olimlar: Yerdagi hayot okeanda emas, quruqlikda paydo bo‘lgan

    10.05.2017, 08:53

    “Yulduzlar jangi” qahramoniga o‘xshash avval noma’lum bo‘lgan hayvonlar aniqlandi

    07.05.2017, 16:53

    Antarktidada yangi ulkan yoriq aniqlandi

    05.05.2017, 18:09
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Market Yandex Go Samarqandda ishga tushdi


     Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam 


    Qayerga investitsiya kiritish mumkin? Qanday aktiv turlari mavjud? 


    Yoz osmonning o‘zidayoq boshlanadi: Silk Avia Toshkentdan Issiqko‘lga kunlik aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘ymoqda


    BI Group va Asakabank O‘zbekistonda tijorat ko‘chmas mulki uchun biznes ipotekasini ishga tushirdi


    Qashqadaryoning Chimyoni – Miraki haqida siz bilmagan faktlar


    Savdo, fintex va “yashil” loyihalar: Octobank Xitoy bilan hamkorlikni qanday yo‘lga qo‘ymoqda


    “S&P” O‘zbekiston Milliy Bankining rеyting prognozini “ijobiy”ga ko‘tardi 


    “Wyndham Garden Charvak” kurort majmuasi qurilishi qanday kechayotganini ko‘rsatdi


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga


    American University of Technology (AUT) 28-iyun - Ochiq eshiklar kuniga taklif etadi


    Toshkent va Bangkok o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri aviaqatnov: Centrum Air yangi xalqaro yo‘nalishni ishga tushiradi 


    Oqtepa Lavash “Kalmar o‘yini” asosida Dalgona Boksini chiqardi


    BYD Astana Motors rasmiy dilerlik tarmog‘i Toshkentdagi barcha beshta dilerlik markazida "Best Buy Day" tadbirini o‘tkazadi


    Toshkentda Sting brendi homiyligida "Formula-1" filmining premyerasi bo‘lib o‘tdi

     

    Tavsiya etamiz

    NATO tarixi – dunyodagi eng qudratli harbiy tashkilotning obro‘si pasaymoqdami?

    26 iyun, 20:31
    Audio Icon

    Joy hammaga yetardi: Jeyms Kemeronga ko‘ra, “Titanik” yo‘lovchilarining omon qolish imkoniyati bo‘lgan

    25 iyun, 23:50

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39

    AQSHning Yaqin Sharqdagi harbiy bazalari soni nechta va qayerda joylashgan?

    24 iyun, 19:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Tramp Xomanaiyni sharmandali o‘limdan qutqarganini aytdi

    Dunyo | 27 iyun, 23:20

    “Daryo” dayjesti: 27-iyunning eng muhim xabarlari

    O‘zbekiston | 27 iyun, 23:05

    “Paxtakor” metro bekatida 3 yoshli qizaloqning oyog‘i vagon eshigiga qisilib qoldi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 22:46

    Sherzod Asadov “Oltin qalam” g‘oliblarini taqdirlash marosimida prezidentning OAV xodimlariga yo‘llagan tabrigini o‘qib eshittirdi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 22:25

    Superliga. Qo‘qondagi gollar shousida “Dinamo” “Qo‘qon-1912”ni mag‘lubiyatga uchratdi

    Sport | 27 iyun, 22:09

    Toshkent viloyatida 1,9 mlrd so‘mlik tabiiy gazdan noqonuniy foydalangan tadbirkorlar aniqlandi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 21:40

    Shavkat Mirziyoyevning Belarusga amaliy tashrifi yakunlandi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 21:10

    Toshkentda onlayn narkodo‘konning 5 nafar aʼzosi qo‘lga olindi (video)

    O‘zbekiston | 27 iyun, 20:55

    O‘zbekistonda qamoqqa olinganlarni qiynoqqa solish hollarining oldini oluvchi qonun imzolandi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 20:40
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.