• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12593.77
    • RUB158.49
    • EUR14698.19
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +37°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ilm-fan

    Yadroviy portlashdan keyingi birinchi soatda qanday jon saqlash kerak?

    Olimlar va ekspertlar yadro xavfi yuzaga kelgan taqdirda qanday harakat qilish kerakligini daqiqama-daqiqa tushuntirib berdi, deb yozadi Insider Pro. Ushbu harakat rejasi qachondir sizning hayotingizni saqlab qolishi mumkin.

    Foto: “Esportnews.ru”

    Foto: “Esportnews.ru”

    Dunyoning yirik shaharlaridan birida quvvati 10 kilotonna bo‘lgan yadro bombasi portladi, deylik, undan keyin nima bo‘ladi va sizda omon qolish imkoniyati bormi?

    Ilk 15 soniya

    Agar siz hamon tirik bo‘lsangiz, demak bomba sizdan kamida bir yarim kilometr uzoqlikda portlagan — bunday bomba butun shaharni yer yuzidan yo‘q qilib yubora olmaydi, faqat epitsentrgina vayron bo‘ladi.

    Bu vaqtgacha portlash joyi yaqinida bo‘lgan 75—100 ming kishi allaqachon halok bo‘ladi. Ushbu radiusdagi binolarning ko‘pchiligi buziladi va hatto bir-ikki kilometr uzoqlikdan vayrongarchiliklar ko‘rinib turadi. Bundan tashqari, olovli shar vayron bo‘lgan binolarning changi bilan birga atmosferaga 8 kilometrgacha balandlikka ko‘tarilganida, 1,5 dan 5 kilometrgacha radiusda bo‘lgan hudud “yengil talafot” ko‘radi.

    1—15 daqiqa

    Bekining! O‘zingizga boshpana topishingiz uchun sizda 10—15 daqiqa bor, chunki bu vaqt o‘tgach, sizni havoga ko‘tarilgan chang va axlatlar, shuningdek, qum zarrasi kattaligigacha maydalanib ketgan radioaktiv zarralar qoplab oladi.

    Radiatsiyadan zaharlanish — hazil emas. Nurlanish dozasi katta bo‘lsa, siz shu zahoti halok bo‘lasiz. Ancha mo‘tadil radiatsiya zaharlanishi terida po‘rsildoqlar paydo bo‘lishi, ilik, o‘pka va oshqozon-ichak yo‘lining jiddiy shikastlanishiga, shuningdek, leykemiya kabi turli kasalliklarga olib kelishi mumkin.

    Olimlar mashinaga bekinmaslikka chaqiradi: gamma-nurlanish shisha yoki yupqa materialdan osonlik bilan o‘tadi. Yadro yog‘inlaridan qalin beton yoki g‘isht qatlam orqali himoyalanish kerak. Ular tomlarda to‘planadi, shu tufayli binolarning eng yuqori qavatlari to‘g‘ri kelmaydi. Yana ofis binolarining markaziy xonalari, beton yer osti avtomobil turargohlari yoki metroga bekinish mumkin.

    15 daqiqa — 1 soat

    Siz eng yaqindagi muvofiq binoga qarab yuguryapsiz, ammo qayt qilishni boshladingiz — bu yadroviy zaharlanish belgisi. Sizga tibbiy yordam kerak. Tezkor chora sifatida Berlin lazurini qabul qilish kerak — u radioaktiv nuklidlar oshqozon-ichak yo‘liga so‘rilishiga to‘sqinlik qiladi. Ammo Berlin lazuri shunchalik kam miqdorda yetkaziladiki, u baribir hammaga yetmaydi. Shu tariqa, qilish mumkin bo‘lgan yagona narsa — boshpana topish va tanaga o‘tirib qolgan radioaktiv zarralarni olib tashlashga urinish. Buning uchun kiyimlaringizni yechib tashlang, sochlaringizni tozalang. Suv topishga harakat qiling va ehtiyotkorlik bilan yuvining. Agar siz badaningizni juda qattiq ishqalasangiz, teri qatlamiga zarar yetadi va zarrachalar qonga tushadi.

    Birinchi soatdan keyin

    Endi siz birorta uyga yoki bunkerga bekinib oldingiz, buyog‘iga faqat kutish kerak. Xayriyat, yadro bombasi portlagan vaqtda har tomonga sachragan radioaktiv zarrachalar  tez parchalanadi. Birinchi soatda ular o‘z energiyasining deyarli yarmini, 24 soat ichida esa 80 foizga yaqinini yo‘qotadi.

    Aytaylik, omadingiz keldi: siz unchalik davomiy bo‘lmagan vaqt ichida radioaktiv yog‘inlarga duch keldingiz va darhol boshpanaga kirdingiz, demak hayotingiz xavf ostida emas. Qachondir uyingizga qaytib, buyumlaringizni olib kelishingiz ham mumkindir, ammo bunga umid qilish kerak emas. Qanchadir vaqt davomida shaharda yuqori radiatsiya saqlanib turadi, shunday ekan xavf o‘tib ketguniga qadar kutishga to‘g‘ri keladi. Ammo bir kuni hayot yana o‘z oqimiga tushadi.

    16.05.2017, 11:28   Izoh (0)   66865
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Olimlar millionlab gektar “yo‘qolgan” o‘rmonlarni topdi

    16.05.2017, 10:54

    Tadqiqotchilar jigar sutka mobaynida 1,5 barobar kattalashishini isbotladi

    11.05.2017, 16:30

    Gollandiyalik olimlar o‘z-o‘zini tiklovchi asfaltni ishlab chiqdi

    11.05.2017, 09:35

    Olimlar: Yerdagi hayot okeanda emas, quruqlikda paydo bo‘lgan

    10.05.2017, 08:53

    “Yulduzlar jangi” qahramoniga o‘xshash avval noma’lum bo‘lgan hayvonlar aniqlandi

    07.05.2017, 16:53

    Antarktidada yangi ulkan yoriq aniqlandi

    05.05.2017, 18:09
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Chery O‘zbekistonda sotuvlar bo‘yicha mutlaq rekord o‘rnatmoqda


    Oliy ta’lim yetakchilari Toshkentda birinchi QS Eurasia Forum’da birlashadi


    Toshkent Farmatsevtika Instituti — Farmatsiya sohasida xalqaro darajadagi sifatli ta’lim


    Ohangaronda “Turon Enduro Uzbekistan Cup” enduro mototsikl musobaqasi bo‘lib o‘tadi 


    BI Group biznes-toifa xonadon yutuqli o‘yini:Toshkentdagi mavsumning asosiy tadbiri qanday o‘tdi


    IMZOning Engelberg premium derazalari Niderlandiyaga eksport qilindi 


    7 yilga penyalarsiz bo‘lib to‘lash imkoniyati — 2025-yil oxirigacha premium-klass kottejlarni qulay muddatli to‘lov asosida xarid qiling! 


    Dividendlar nima: ular qanday ishlaydi va investorlar qanday foyda oladi?


    30-iyul kuni Toshkentda BYD innovatsion mobil moduli o‘z faoliyatini boshladi


    Hayot Bank “Yashil yurak” nomli keng ko‘lamli ekologik tashabbusni e’lon qildi. Avgust oyidan boshlab O‘zbekiston bo‘ylab Hayot Bankning har bir yangi omonatchisi uchun bitta daraxt ekiladi


    Biznesga birinchi qadam — “Lux”: Universal bankdan 100 million so‘mgacha imtiyozli kredit


    Avgust sovg‘alari: Centrum Air 155 ta aviachiptani tortiq qiladi!


    BYD rasmiy dileri Beni Motors Samarqandda BYD Sealion 7 flagman krossoverini taqdim qildi


    Ellipse International School – farzandingiz kelajagi boshlanadigan joy!


    “Yandex Uzbekistan” informatika o‘qituvchilari uchun ta’limda sun’iy intellekt etikasiga oid intensiv kurslar tashkil etdi

     

    Tavsiya etamiz

    Dengizlarga aylangan daryolar: dunyodagi eng yirik GESlar qayerda barpo etilgan?

    9 avgust, 13:45

    Olimlar nufuzli iqlim tadqiqotida xatolik topdi. Aybdor O‘zbekiston bo‘lib chiqdi — WP

    8 avgust, 12:54

    Nega atom bombasi portlaganidan keyin yerda insonlar izi qolib ketgan? Olimlar izohi

    7 avgust, 15:57

    O‘zbekistonda “tonirovka” uchun yozda arzonlashtirilgan narx joriy etilishi mumkin

    7 avgust, 15:45
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    O‘zbekiston Ozarbayjon—Armaniston tinchlik kelishuvini olqishladi

    O‘zbekiston | 9 avgust, 17:46

    Ekspert Habib va Konor o‘rtasidagi revansh jang nega o‘tkazilmaganini ochiqladi

    Sport | 9 avgust, 17:45

    “Kalmar o‘yini” qanday suratga olingan: mashhur serialning yaratilish tarixi haqida

    Kino | 9 avgust, 17:40

    O‘zbekistonda ish izlash va xodim topish uchun maxsus portal yaratiladi

    O‘zbekiston | 9 avgust, 17:39

    “Chaqmoq Makvin” qaytmoqda: Disney mashhur multfilm asosida yangi serial suratga oladi

    Kino | 9 avgust, 16:55

    Surxondaryoda tanishining behayo videolarini tarqatish bilan shantaj qilgan erkak qo‘lga olindi

    O‘zbekiston | 9 avgust, 16:40

    “Hushimdan ketdim, hatto tez yordam chaqirmagan” — Qarshida IIB xodimi homilador ayolni kaltaklagan bo‘lishi mumkin (video)

    O‘zbekiston | 9 avgust, 16:20
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.