Acibadem klinkasining yuqori malakali urolog-shifokori, tibbiyot fanlari professori Selchuk Yujel “Daryo” muxbiriga urologik kasalliklarni davolashdagi zamonaviy yondashuvlar haqida so‘zlab berdi.
— Professor, urologga ko‘pincha qaysi kasalliklar bilan murojaat qilishadi?
— Prostata adenomasi — har oltinchi erkakda uchraydigan, eng keng tarqalgan kasallik. “Xavf guruhi”da – 50 yoshdan oshgan kishilar. Prostata adenomasi rivojlanishining sababi – yosh o‘tgan sayin erkaklar organizmida kuzatiluvchi gormonal buzilishlar. Undan keyingi o‘rinlarda buyraklar saratoni, o‘t qopi saratoni, peshobni tutib tura olmaslik, erektil disfunksiya (jinsiy quvvatsizlik) kasalliklarini qayd etish mumkin. Bolalarni esa ko‘pincha buyraklar kasalligi va peshob yo‘lidagi infeksiyalar bezovta qiladi.
— Urologiyadagi muammolarni chetlab o‘tish uchun nimalarni tavsiya qilasiz?
— Reproduktiv salomatlik borasida, xuddi boshqa sohalar kabi, bolalikdan qayg‘urish kerak. Kasallikni ilk rivojlanish bosqichida aniqlash yoki uni davolash uchun bolalarning, ayniqsa o‘g‘il bolalarning ota-onalari juda e’tiborlari bo‘lishlari lozim. Agar bola hojatga chiqishga qiynalsa yoki aksincha, tez-tez u yerga chiqsa, bu shifokorga murojaat qilish uchun yetarli asos bo‘la oladi. Agar siz peshob chiqarish yo‘li o‘z joyida emasligini sezgan bo‘lsangiz, mutaxassisga murojaat qilishingiz zarur. Bolani cho‘miltirayotgan paytingizda uning moyaklari to‘liq tushgan yo tushmaganligiga e’tibor bering. Agar moyaklardan biri to‘liq tushmagan bo‘lsa, bu kelgusida bepushtlikka olib kelishi mumkin. Agar moyaklar organizm ichida qolib ketsa, bu saraton rivojlanishiga olib keladi. Agar bolaning buyraklari yoki o‘t qopida tosh bo‘lsa, u qorin og‘rig‘idan shikoyat qiladi. Bolalarda tosh hosil bo‘lgandagi og‘riq kattalarnikidan farq qiladi. Bolaning issig‘i chiqib, titroq bosishi mumkin. Shunday belgilar sezilgan taqdirda, shifokorga murojaat qiling. Bundan tashqari, kasallik irsiy bo‘lsa, uning rivojlanish ehtimoli yuqoriroq bo‘ladi.
Inson necha yoshda bo‘lishidan qat’i nazar, har yili bir marta UTTdan o‘tish kerak, bu o‘simtani erta bosqichda aniqlash imkonini beradi.
Tuz iste’molini kamaytirish, gazli ichimliklar, limonadlarni ichmaslik hamda apelsin rangidagi mevalarni yemaslikni tavsiya qilaman. Bu siydik yo‘li tizimiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi.
— Prostata adenomasini qanday bartaraf qilish mumkin?
— Prostata adenomasining profilaktika usullari yo‘q. Biroq siz prostata saratonining oldini olishingiz mumkin. Buning uchun 50 yoshdan oshgan erkaklarga kamida yilda bir marta urolog-shifokorga ko‘rinish va qon tahlili o‘tkazish tavsiya qilinadi. Prostata saratoni dunyoda kasallanganlar soni bo‘yicha o‘pka saratonidan keyin ikkinchi o‘rinda turadi.
— Ma’lumki, Acibadem kasalliklarni davolashda eng yangi texnologiyalarni qo‘llaydi. Urologiyada qo‘llaniladigan texnologiyalar haqida so‘zlab bera olasizmi?
— Siz haqsiz. Bizning klinikalarimizda eng zamonaviy tekshiruv vositalari (ham texnologiya, ham labaratoriya) qo‘llanadi, ular muammoni aniq belgilashda va shunga asoslanib samarali davolash muolajalarini qo‘llashda yordam beradi. Ilg‘or tashxis vositalari shifokorlarga kasalliklarni erta bosqichlardayoq aniqlash imkonini beradi.
Davolash texnologiyalari ham katta ahamiyatga ega. Axir urologiya, ayniqsa bolalar urologiyasi – shifokorlardan yuqori aniqlikni talab qiluvchi juda nozik soha.
Acibadem klinikasi o‘z bemorlariga eng yangi tibbiy texnologiyalar yordamida minimal invaziv urologik operatsiyalarni taklif etadi. Bunday operatsiyalar ko‘proq samara beradi va an’anaviy usullardan farqli o‘laroq kamroq jarohat yetkazadi.
Bunday operatsiyalarda jarrohlik aralashuvi bir santimetr atrofidagi bir necha kichik kesimlar orqali amalga oshiriladi. Shu bois bolalar og‘riqni deyarli his qilishmaydi, ularda oddiy operatsiyalardagi kabi katta chandiq izlari qolmaydi, qayta tiklanish muddati esa sezilarli darajada qisqaradi, natijada bolalar tez orada o‘z uylariga qaytishlari mumkin bo‘ladi.
Xususan, so‘nggi avlod texnologiyasi – “Da Vinchi” roboti bemorlarda urologik operatsiyalarni o‘tkazishda katta muvaffaqiyatlarga erishish imkonini bermoqda. Bu eng murakkab operatsiyalarini jarroh boshqaruvi ostida maksimal darajada aniqlik bilan amalga oshiruvchi noyob texnologik uskuna. Bu robot inson qo‘lidan ancha aniqroq va tezroqdir. U shifokorlar uddasidan chiqa olmaydigan, yetish eng qiyin bo‘lgan joylarga ham yeta oladi. Shu bilan birga qurilma operatsiya qilinayotgan sohaning hatto o‘n karra kattalashtirilgan tasvirini aks ettiradi. Uning ishtirokidagi operatsiyalar minimal invaziv usulda bajariladi.
— Bizga ma’lumki, siz Toshkentda shifokorlar uchun seminar o‘tkazib, bemorlarni bepul qabul qildingiz. O‘z kuzatuvlaringiz bilan bo‘lisha olasizmi?
— Xuddi shunday. Acibadem klinikasi o‘zbekistonlik hamkasblar uchun xorijlik shifokorlar ishtirokida muntazam ravishda seminarlar va konsultatsiyalar o‘tkazadi, shuningdek tashxis qo‘yish va kasalliklarni davolashdagi yangi usullar borasida tajriba almashadi. O‘zbekistonlik hamkasblarimizning yuqori professional darajasini alohida ta’kidlab o‘tmoqchiman, biroq ularning aniq tashxis qo‘yishlari uchun ba’zan zarur texnologiyalar yetishmaydi. Acibadem klinikasi qimmatbaho tashxis va davolash uskunalari xaridiga katta sarmoyalarni yo‘naltirib, texnologik baza rivojiga katta e’tibor qaratadi.
Professor Selchuk Yujel – Acibadem klinkasining urologiya sohasi bo‘yicha yetakchi mutaxassisi, kattalar va bolalarda urogenital kasalliklar va patalogiyalarni davolash bilan shug‘ullanadi.
Doktor bazaviy ta’limni Turkiyada olgan, so‘ngra uzoq yillar mobaynida AQSh universitetlarida, jumladan Garvardda, urologiya sohasidagi amerikalik yetakchi mutaxassislar boshchiligi ostida malaka oshirish bilan shug‘ullangan. Bugungi kunda u Istanbuldagi Acibadem-Atakent klinikasida kattalar va bolalardagi urologik kasalliklar va patalogiyalarni davolash bilan shug‘ullanadi. Professor ko‘plab ilmiy ishlar muallifi bo‘lib, Yevropa va Amerikadagi ko‘plab professional urologik tashkilotlarning a’zolari hisoblanadi.
Reklama huquqi asosida
Izoh (0)