Politsiya bilan to‘qnashuvlar, futbol maydoni o‘rniga loy va tosh hamda haqiqiy qashshoqlik — Eurosport Angliyaning eng yaxshi futbolchisining boshdan kechirganlari haqida.
Kasalxona karavotida o‘rta yoshlardagi erkak yotibdi. Uning tomog‘iga quvurcha ulangan, tomirlariga ignalar sanchilgan. Oldida charchagan qiyofali ayol va ikki ozg‘in o‘smir turibdi. Kardiomonitor jazoirlik muhojirning so‘nggi yurak urishlarini ko‘rsatmoqda. Karavot suyanchig‘idagi kasallik tarixida shifokorning aji-buji yozuvlari bilan shunday qayd bitilgan: “Ahmad Mahrez. Infarkt. Koma holatida”.
Ahmad taqdirdan qochib qutula olmadi — undagi kabi yurak bilan uzoq yashash amalda imkonsiz edi. Biroq, u 30 yildan ortiqroq — Tlemsen (Jazoir) shahridagi shifokorlar 23 yoshli yigitga uning yuragi tez orada o‘chishi va mamlakatda unga yordam bera oladigan birorta ham shifokor yo‘qligini aytganidan keyin ham yashadi. Jazoirda unga kerakli uskuna shunchaki yo‘q edi. Uyga qaytarkan, Mahrez o‘z ona qishlog‘i al-Madinaga boshqa ko‘z bilan qaradi. U qishloq jamoasi tarkibida Jazoirning professional klublariga qarshi to‘p surgan maydon, yigitda matematikaga bo‘lgan muhabbatni uyg‘otib, uning muhandislik institutiga kirishiga sababchi bo‘lgan maktab yonidan ohista o‘tarkan, bolalik yillari ko‘z oldida tasvirlandi. Ahmad buyumlarini yig‘ishga tushdi. Cho‘ntagida Parijga chipta, bag‘rida esa, hasta yurak bilan yonma-yon umid bor edi.
Ahmad Parij chekkasidagi 58 ming kishi istiqomat qiladigan Sarsel dahasiga yetib olguniga qadar, Fransiya poytaxtini avtobus oynasidan tomosha qildi. Afrikaning haroratli quyoshi ostida jilolangan qishloq ishsiz muhojirlarga to‘la tushkun ko‘p qavatli uylar bilan almashdi. Bu ishsizlar doim norozi, ularning mamlakatini asrlar bo‘yi qiynab kelayotgani va ularni qashshoqlikda qoldirgani uchun Fransiya hukumatini yomon ko‘rar, Sarselda kechani kecha, kunduzni kunduz demay daydilar, giyohvandlar va bezorilarni izlab yuruvchi politsiyachilarni ko‘rgani ko‘zi yo‘q edi. Ahmad Jazoirning mustaqilligi uchun urush yillari voyaga yetgan, biroq namoyish va tartibsizliklarda biror marta qatnashmagan edi. Mahrez faqat algebraga qiziqardi.
Mahrez Fransiyadagi yangi hayotdan zavq ola boshladi: shahar xizmatidagi muhandis-elektrik ishi barqaror daromad keltirar, mahalliy havaskorlar jamoasi esa harakatchan yarim himoyachini jon deb o‘z safiga qabul qilgan, televizordan Pyer Rishar quvnoqlik ulashar, ko‘ksida esa yangi kardiostimulyatorli yurak urib turardi. Marselning “Olimpik” klubini esa Ahmad bir ko‘rishdayoq yoqtirib qoldi. Mahrezni Fransiyaga kelishi “Olimpik”ning yulduzlik onlariga to‘g‘ri kelgan, shu sababli, jamoa o‘yinlaridan ilhomlangan Ahmad bir kun kelib farzandlari shu klub libosida to‘p surishini niyat qiladi.
80-yillarning o‘rtalarida Ahmad marokashlik Soliha bilan tanishib, tez orada u bilan oila qurdi. 1991-yili esa ularning ikki o‘g‘li — to‘ng‘ich Vohid va yangi tug‘ilgan Riyoz bor edi. Biroq kichik Mahrez sakkizga to‘lganida, Ahmad va Solihaning nikohiga darz ketdi. Bolalar onasi bilan qoldi, ota esa qo‘shni uyga ko‘chib o‘tgani bilan, vaqtini muntazam bolalar bilan o‘tkazdi. Aka-ukalar hech kimdan kam o‘smasligi uchun, Soliha arzimas chaqa evaziga Parij poliklinikasiga farrosh sifatida ishga kirdi. Ota va ona poytaxtda ishlar, ishga borish-kelish yo‘lida soatlab vaqt yo‘qotardi. Bu vaqtda esa aka-ukalar Fransiyaning eng kriminal va qashshoq dahalaridan birida voyaga yetdi — Sarsel hozir ham giyohvandlik, qotilliklar, tartibsizliklar va politsiya bilan to‘qnashuvlar soni bo‘yicha reytinglarda yetakchilik qiladi. Dahaning 25 foiz aholisi yahudiylar, shuningdek, bu yerda ko‘plab falastinliklar ham istiqomat qiladi, bu esa dahadagi yoshlar orasida ishsizlik darajasi 40 foizga teng ekani bilan qorishib, dahshatli portlovchi holatni yuzaga keltiradi.
Otasi kabi, Riyoz ham hech qachon jinoyatchilar olamiga kirmadi, biroq bu odamlar birga katta bo‘ldi, ularni ko‘chada ko‘rdi, ular bilan birga futbol o‘ynadi. Balki, politsiya mashinalarini yoqib yuborganlardan birortasi Nelson Mandela nomli sport markazida “Lester”ning bo‘lajak yulduzi bilan birga shug‘ullangan chiqar. Aynan shu markazda Riyoz Mahrez sportdagi ilk qadamlarini tashlagan edi. Mahalliy to‘garak uning uchun klub akademiyasi o‘rnini bosdi. Riyoz aqlbovar qilmas darajada iqtidorli va tirishqoq, biroq hayotda unga omad juda kulib boqqan. Gap shundaki, Mandela markazi asosan chempion suzuvchi va karatechilarni tayyorlashi bilan mashhur. Bu yerda Fransiya markaziy qismidagi eng zich departament — Val-d’Uazaning eng katta basseyni joylashgan; suzish bo‘yicha Fransiya olimpiya termasi aynan shu yerda tayyorgarlik ko‘radi, Sarselning karate seksiyasi esa 2006-yili butun Fransiya bo‘yicha eng yaxshi, deb tan olingan. Markazning faqat to‘rt tarbiyalanuvchisi professional futbolda muvaffaqiyat qozongan: Jan-Manuel Tatis “Marsel” va “Sevilya”da o‘ynab keta olgan, Sedrik Sabin bir xovuch fransuz klublarida o‘ynagan, Turkiya va AQShga safar qilgan, Filipp Kristanval esa “Barselona”da porlagan. Kataloniyaliklarning sobiq himoyachisi 2000-yillarning oxirida markazga yangi sun’iy qoplamali maydon sovg‘a qilgan. Shunday ekan, tuproq va tosh aralash taqir maydonda shug‘ullanishga majbur bo‘lgan Mahrezning bu to‘rtlik orasiga kirishda ham omadi chopgan.
Futbol to‘garagiga 15 yildan beri Muhammad Kulibali rahbarlik qiladi. Murabbiy o‘z tarbiyalanuvchilariga nisbatan juda talabchan va Ahmad 12 yoshli Riyozni uning qo‘liga topshirganida, qotma bolakayning fintlari Kulibalini hayratda qoldirmagan. Mahrez professional faoliyat haqida o‘ylamas va to‘pni shunchaki ko‘ngilxushlik uchun tepardi. Biroq tepishdan tinmasdi. Akasi Vohid ham futbolni yoqtirar, biroq qizlarni va ular bilan qovoqxonaga borishni undan ham ko‘proq ma’qul ko‘rardi. Yo‘lda ko‘pincha ukasini uchratar, Riyoz esa hatto mashg‘ulotlardan keyin ham asfalt maydonda kattalar bilan futbol o‘ynashga shaylanib turardi. Agar hovlida futbol bo‘lmasa, bolakay shunchaki to‘pni devorga tepish bilan vaqt o‘tkazardi.
Riyozning tengdoshlari giyohvandlikka berilgan, o‘g‘irlik va bosqinchiliklar uchun qo‘lga tushgan, o‘ng kayfiyatdagi yashirin tashkilotlar safiga kirayotgan bir vaqtda, Mahrez hech narsa haqida o‘ylamay, faqat to‘p tepardi. Bu holat uch yil — onasi bolalarining qo‘lidan olib, shifoxonaga olib ketmagunicha davom etdi: hasta yurak 54 yoshli Ahmadni baribir yiqitgan edi. Katta Mahrez hushiga kelmay, vafot etdi. Sarseldagi butun hayoti davomida u futbolchini voyaga yetkazish haqida orzu qilgan edi. Keyinchalik Riyoz aynan otasining o‘limi uni professional futbolchi bo‘lishga undaganini bir necha bor ta’kidlagan. Biroq bechora elektrik uning o‘g‘li qanday qilib tongga qadar shug‘ullanganini, tushunarsiz klublarning o‘yinlarini tomosha qilib o‘tirganini, qanday qilib “Lester”da paydo bo‘lib qolganini, ingliz qizga uylanganini va Premyer-liganing eng yaxshi futbolchisiga aylanganini ko‘ra olmadi.
Palatadagi kardiomonitorning cho‘ziq chiyillashi Ahmadning hayotidagi so‘nggi ovoz bo‘ldi. Biroq har qanday ota o‘g‘lining orzusi ro‘yobi uchun hayotini ham bergan bo‘lardi. Mahrezlar oilasida xuddi shunday bo‘lib chiqdi.
Izoh (0)