1. Garamba milliy parki, Kongo Demokratik Respublikasi
1930-yillarda fillarni ko‘paytirish dasturi joriy qilingan qo‘riqxonada fillarning soni hozirga kelib 4 foizgacha kamayib ketgan. Shuningdek, bu oq karkidonlar yashaydigan Yer yuzidagi yagona joy bo‘lib, ular ham yo‘qolib ketish arafasida turibdi.
2. Gleyser milliy parki, Montana, AQSh
Ushbu milliy parkdagi tog‘lar so‘nggi muzlik davrida shakllangan bo‘lib, hozirda yovvoyi tabiat ixlosmandlarining sevimli joyi hisoblanadi. Afsuski, 2010-yilga kelib bu yerda atigi 25 ta muzlik saqlanib qolgan edi, shu taxlitda davom etsa, 2030-yilgacha barcha muzliklar erib ketishi mumkin.
3. Rio-Platanoning noyob jonivorlari, Gonduras
Tropik yomg‘irli o‘rmonlar va tog‘li hududlarni o‘z ichiga olgan ushbu qo‘riqxonada ulkan chumolixo‘r, otselot, yaguar singari noyob jonivorlar yashaydi. Noqonuniy ovchilik va daraxt kesilishi ham o‘simliklar, ham hayvonlar yo‘qolib ketishiga rahna solmoqda.
4. Beliz marjonqoyalari
O‘ta shaffof suvlari bilan mashhur bo‘lgan dunyodagi ikkinchi eng yirik marjonqoyalar tizimi hududning turizm va sanoat maqsadlarida haddan tashqari ko‘p foydalanilayotgani oqibatida xavf ostida turibdi.
5. Potosi, Boliviya
Dengiz sathidan eng yuqorida joylashgan shaharlardan biri bo‘lmish Potosi joylashgan tog‘ konchilik sanoati tufayli yemirilishga juda moyil bo‘lib qolgan.
6. Maldiv orollari
1192 ta orolchadan tashkil topgan ushbu mamlakat o‘zining shaffof suvlari bilan butun dunyoga mashhur. Biroq dengiz sathining ko‘tarilib borishi Maldiv orollarining taqdirini so‘roq ostiga qo‘ymoqda.
7. Abu Mena xarobalari, Misr
III asrda bu yerda monastirga asos solingan bo‘lib, shahar tez orada xristianlarning ziyoratgohiga aylangan. Arxeologlar deyarli butun shaharni tiklashga muvaffaq bo‘lgan, biroq yer ostida grunt suvlarining keskin ko‘payishi tuproq namlanib, shahar qoldiqlarini vayron qilishiga olib kelishi mumkin.
8. O‘lik dengiz, Isroil
O‘lik dengizda sho‘rlik darajasi odatdagidan 10 baravar yuqori, sathi esa dengiz sathidan 427 metr pastda joylashgan va yildan-yilga yanada pasayib bormoqda. Bir necha asrlardan buyon odamlar bu yerga minerallarga boy suvda cho‘milib, turli kasalliklardan xalos bo‘lish uchun keladi. Biroq ko‘lning asosiy suv manbasi bo‘lgan Iordan daryosi atrofdagi davlatlarning qishloq xo‘jalik ehtiyojlariga yo‘naltirilgan va qolgan suv kamayib bormoqda.
9. Madagaskar yovvoyi tabiati
Kattaligi bo‘yicha dunyoda to‘rtinchi o‘rinda turuvchi ushbu orol o‘simliklarining 80 foizi boshqa hech qayerda uchramaydi. Biroq inson yashay boshlagach, Madagaskar o‘rmonlarining 90 foizi yo‘qolib ketgan va ko‘plab jonivorlarni, jumladan 23 turdagi lemurlarni xavf ostida qoldirgan.
10. Evergleyds milliy parki, Florida, AQSh
Ushbu botqoq hududda 800 dan ortiq quruqlikda, suvda hamda suvda va quruqlikda yashovchi jonivorlar turlarini, shuningdek 200 dan ortiq arxeologik yodgorliklarni uchratish mumkin. Atrof-muhit ifloslanishi hamda o‘simlik va jonivorlarning ko‘plab turlari yo‘qolib ketayotgani tufayli bu yer YuNESKOning “xavfli ro‘yxati”dan o‘rin olgan.
11. Solomon orollari
Arxipelag janubidagi orollar qalin o‘rmonlar bilan qoplangan bo‘lib, u yerda o‘simlik va hayvonlarning ko‘plab turlarini uchratish mumkin. Biroq daraxtlarning haddan ortiq kesilishi va atrof-muhit ifloslanishi ekotizim buzilishiga olib kelmoqda.
Izoh (0)