Смартфонлар ҳаётимизнинг ажралмас қисмига айланди. Улар фақат яқинларимиз билан боғланиш ва муаммоларни ҳал қилиш учунгина эмас, балки кўнгилочар мақсадларда ҳам қўлланади. Албатта, сизда ҳам кун бўйи телефондан ажралмай, унинг билан бирга ухлаб қолиш ҳолатлари бўлгандир. Чунки гаджет ҳаётимизни осонлаштиради: “бир тугмачани босиш” орқали учрашув тайинлаш, ҳиссиётларни баҳам кўриш ва фильм кўриш мумкин. Аслида, ҳеч қаерга бормасдан, виртуал ҳақиқатга шўнғиб кетиш ҳам мумкин. Лекин бу гаджет билан соғлом бўлмаган муносабатлар ҳақида дарак беради. Қуйида телефонга бўлган қарамликнинг белгиларини аниқлаш усуллари ҳақида сўз боради.
Телефонга қарамликнинг белгилари
* Етарлича ухлаш йўқ. Кечалари қисқа видеолар, шоулар ва сериалларни томоша қилиш соғлиғингизга салбий таъсир этиши мумкин. Бу уйқучанлик, сурункали чарчоқ, асабийлик ва иш қобилиятининг пасайишига олиб келиши мумкин.
* Мулоқот қилиш қобилиятининг йўқлиги. Хабарлар сизнинг ҳақиқий ҳаётда мулоқот қилиш қобилиятингизни пасайтиради.
* Тор дунёқараш. Телефонга қарам одамнинг ҳаётидаги асосий ўринни иловалар ва ижтимоий тармоқлар эгаллайди. Бўш вақтингизда сиз аввало қандай сурат ёки видео жойлаштириш ҳақида ўйлайсиз. Кейин эса обуначиларнинг реакциясини кузатиб, асабийлашасиз. Сизни гаджетдан бошқа ҳеч нарса қизиқтирмайди.
* Ижтимоий яккаланиш. Виртуал муҳит сизни шунчалик кучли тортиб оладики, сиз ўзингиз ва атрофингиздагилар ўртасида кўзга кўринмас девор қурилганини сезмайсиз. Сиз дўстларингиз билан сайр қилиш ва яқинларингиз билан илиқ учрашувларга қизиқмайсиз.
* Асабийлик. Ҳозирда виртуал дунёга шўнғиб кетган одам бошқаларга эътибор қаратгиси келмайди. Сизга нисбатан ҳар қандай савол, айниқса, танқидлар асабийлик ва ноқулайлик туғдиради.
Телефонга бўлган қарамликни қандай енгиш мумкин?
- Кун тартибини ўзгартиринг. Кунни ижтимоий тармоқларни текшириш ва янгиликларни ўқиш билан бошламасликка ҳаракат қилинг. Бу истакни енгинг, бошқа муҳим нарсага эътибор беринг ёки ўзингизга вақт ажратинг.
- Смартфондан фойдаланиш тезлигини кузатинг. Смартфонни кунига неча марта ишлатаётганингизни қайд этадиган иловани ўрнатинг ёки бу жараённи ўзингиз назорат қилинг.
- Смартфон учун вақт ажратинг. Ижтимоий тармоқларга сарфлайдиган вақтингизни аниқ белгиланг. Уни босқичма-босқич камайтиринг ва ҳаётингизнинг бошқа соҳаларига зарар етказмасдан смартфонга қанча вақт сарфлашингиз мумкинлигини тушунасиз.
- Овозсиз режимни ёқинг. Бу телефонни бир муддат унутишга ёрдам беради. Телефондан бўш вақтда муҳим ишларга эътибор қаратишга ҳаракат қилинг ёки кейинга суриб қўйган орзуларингизни амалга оширинг.
- Телефонни узоқроққа қўйинг. Телефонни бошқа хонага қўйинг ёки кўзга кўринмайдиган жойга, масалан, шкафга қўйинг. Шахсий масалаларингизни ҳал қилишга киришинг, дўстларингизни уйингизга таклиф қилинг ёки ўзингиз меҳмонга боринг. Босқичма-босқич гаджетга қарайверишга доимий истак йўқолади.
- Ўзингизни ривожлантиришга вақт ажратинг. Янги китоб ўқинг ёки янги ҳоббини синаб кўринг. Балки орзу қилган кўникмаларни ёки касбни ўзлаштириш вақти келгандир.
- Рақамли детокс. Бу смартфондан маълум муддатга, масалан, бир ҳафтага воз кечишдир. Ижтимоий тармоқларга кирмаслик, хабарларни кўрмаслик, шунингдек, зарурат бўлмаса, қўнғироқларга ва хабарларга жавоб бермасликка тайёрланинг.
Изоҳ (0)