Йўл ҳаракати қоидабузарликларини жарима баллари асосида баҳолашга оид қарор лойиҳаси эълон қилинди. Асосий тафсилотлар

Ҳукуматнинг “Йўл ҳаракати қоидабузарликларини жарима баллари асосида баҳолаш тизимини жорий этиш тўғрисида”ги қарор лойиҳаси эълон қилинди.

Қарор лойиҳасида нималар ҳақида сўз борган?

Маълум қилинишича, жарима баллари ҳайдовчиларга нисбатан фақат ЙҲХХ ходимлари томонидан расмийлаштирилган маъмурий баённомалар асосида ҳисобланади.

Йўл ҳаракати қоидабузарликлари учун жарима баллари “E-jarimaball” модули орқали инсон омилисиз автоматлаштирилган тартибда ҳисоблаб борилади.

12 ой мобайнида йўл ҳаракати қоидаларини бузмаган ҳайдовчиларга рағбатлантириш тариқасида, кейинги даврда йўл ҳаракати қоидаларини биринчи марта бузганлиги учун биринчи жарима бали ҳисобланмайди.

Ҳайдовчиларнинг охирги ҳуқуқбузарлиги учун жарима бали ҳисобланган вақтдан бошлаб, улар 6 ой давомида йўл ҳаракати қоидабузарликларига доир бошқа ҳуқуқбузарлик содир этмаган тақдирда, унинг умумий жарима балларидан икки жарима бали айириб ташланади.

Агар ҳайдовчилар жарима балларининг умумий миқдори икки жарима балидан кам бўлган тақдирда, барча жарима баллари айириб ташланади ҳамда жарима балларини ҳисоблаш муддати биринчи ҳуқуқбузарлик содир этилган вақтдан янгидан бошланади.

Ҳайдовчилар ўзининг жарима баллари ҳақидаги маълумотларни “E-jarimaball” модули ва махсус мобил илова ҳамда Ягона интерактив давлат хизматлари портали орқали олади.

Ҳайдовчиларнинг йўл ҳаракати қоидаларини бузганликлари учун тўплаган ҳар бир баллари уларга SMS хабар юбориш орқали огоҳлантирилади.

Жарима баллари асосида транспорт воситасини бошқариш ҳуқуқидан маҳрум этилган шахсларнинг электрон маълумотлар базаси жорий этилади.

Қарор 2025 йил 1 майдан эътиборан кучга киради.

Ҳайдовчилар томонидан содир этилган қайси қоидабузарлик учун қанча жарима баллари ҳисобланади?

Техник регламентга мувофиқ бўлмаган кўзгусимон ва рухсатномасиз қорайтирилган ойнали транспорт воситаларидан фойдаланганлик учун 0,5 балл берилади.

Шунингдек:

• Ҳайдовчиларнинг белгиланган ҳаракат тезлигини 20 км/соатдан кўп бўлмаган катталикда ошириб юбориши учун 0,5 балл;
• Ҳайдовчиларнинг белгиланган ҳаракат тезлигини 20 км/соатдан кўп, 40 км/соатдан кўп бўлмаган катталикда ошириб юбориши учун 1 балл;
• Ҳайдовчиларнинг белгиланган ҳаракат тезлигини 40 км/соатдан кўп, 60 км/соатдан кўп бўлмаган катталикда ошириб юбориши учун 1,5 балл;
• Ҳайдовчиларнинг белгиланган ҳаракат тезлигини 60 км/соатдан кўп, 80 км/соатдан кўп бўлмаган катталикда ошириб юбориши учун 2 балл берилади.

Шу билан бирга, ҳайдовчилар светофорнинг тақиқловчи сигналига бўйсунмасдан ўтишига 1 балл берилади.

Бундан ташқари, ҳайдовчиларнинг йўлнинг қарама-қарши томонига ёки бўлагига чиқиши, худди шунингдек авария ҳолати юзага келишига сабаб бўлса 2 балл берилади.

Бундан ташқари, ЙТҲ қатнашчиларининг ҳодиса юз берган жойдан кетиб қолишига ҳам 2 жарима бали берилади.

Ўзбекистонда ҳайдовчилар ҳуқуқбузарликлари учун жарима баллари тизими жорий этилиши ҳақида 2022 йилнинг февралида ўтказилган видеоселектор йиғилишида маълум қилинганди. Ўша йилнинг апрелида “Автомобиль йўлларида инсон хавфсизлигини ишончли таъминлаш ва ўлим ҳолатларини кескин камайтириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги президент қарори қабул қилинди. Унда ҳар бир йўл ҳаракати қоидабузарлиги учун 12 ой давомида алоҳида жарима баллари ҳисоблаб борилиши белгиланди.

Мазкур тизим 2022 йил 1 декабрда ишга тушиши керак эди. ЙҲХХ бу тизим кўзда тутилган санадан бошлаб тест режимида ишга туширилишини, дастурий таъминот синовдан ўтказилиб, аниқланган хато ва камчиликлар тўлиқ бартараф этилгандан кейин ишга туширилиб, ҳайдовчилар томонидан содир этилган қоидабузарликлар учун жарима баллари ҳисобланишини маълум қилди. 

Қонунчилик палатаси жарима баллари кўзда тутилган қонунни 2023 йил 28 ноябрда қабул қилганди. Сенатда биринчи марта 2024 йил 16 августда куни кўриб чиқилиб, уни такомиллаштириш ва якунлаш учун Сенат ва Қонунчилик палатасининг келишув комиссиясига қайтарилганди. 2025 йил 24 январда қонун қайта кўриб чиқилиб, маъқулланди.