• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12904.51
    • RUB161.99
    • EUR14575.64
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +21°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Дунё Марказий Осиё

    Афғонистондаги вазият Покистоннинг Марказий Осиё билан савдосига тўсқинлик қилмоқда

    Покистон бош вазири Шаҳбоз Шариф ҳукумат раҳбари этиб қайта сайланганидан сўнг илк хорижий ташрифи учун Тожикистонни танлади. 2 июль куни у Тожикистон президенти Эмомали Раҳмон билан Душанбеда музокаралар ўтказади, сўнгра Остонадаги ШҲТ саммитига у билан бирга боради.

    Фото: “анкасам.орг”

    Тожикистон раҳбари ва Шаҳбоз Шариф икки йил аввал Раҳмоннинг Покистонга ташрифи чоғида эришилган келишувлар ижросини муҳокама қилиши кутилмоқда.

    Исломобод CASА-1000 энергетика лойиҳасининг тезроқ ишга туширилишидан, шунингдек, транспорт ва хавфсизлик соҳасидаги ҳамкорликни кенгайтиришдан манфаатдор. Тожикистон эса Покистоннинг Карачи ва Гвадар портларига чиқишга интилади.

    2022 йил декабрь ойида Эмомали Раҳмон Исломободга ташриф буюрган ва у ерда Шаҳбоз Шариф билан музокаралар якунида 8 та ҳужжат имзоланганди. 

    Фото: Тожикистон президенти матбуот хизмати
    “Гап шундаки, Тожикистоннинг разведка хизматлари Афғонистондаги турли ҳарбийлаштирилган гуруҳларни қўллаб-қувватлаган Покистон билан тарихан муносабатлари илиқ бўлмаган. Бироқ вақт ўзгармоқда. Қолаверса, Покистон бугунги кунда Хитой билан иқтисодий ва сиёсий жиҳатдан яқиндан ҳамкорлик қилаётганига аҳамият бериш керак. Худди шундай тарзда Хитой ва Душанбе билан фаол ҳамкорлик амалга ошмоқда”, — деди Россия Фанлар академиясининг Шарқшунослик институти илмий ходими, жамоатчилик дипломатияси ва жаҳон сиёсатини таҳлил қилиш маркази раҳбари Александр Воробёв.

    Мутахассиснинг фикрича, Шарифнинг ташрифи фактининг ўзи Евросиё маконидаги давлатлараро муносабатлардаги тараққиёт намунаси бўлиб хизмат қилади ва икки томонлама иқтисодий алоқаларни фаоллаштириш Тожикистон иқтисодиётига Покистондан киритилаётган сармояларни кўпайтиришга хизмат қилиши мумкин. 

    “Иккала давлат ҳам ШҲТга аъзо бўлиб, террорчиларнинг яширин фаолияти билан боғлиқ муаммоларни бошдан кечирмоқда”.

    Экспертнинг сўзларига кўра, расмийлар Термиз—Мозори Шариф—Кобул—Пешовар трансафғон темирйўлини яратиш лойиҳасини фаол илгари сураётган Тожикистон ва Ўзбекистон ўртасидаги муносабатларни яхшилаш Тожикистоннинг ташқи дунё билан транспорт алоқасини яхшилашга, Жанубий Осиёга чиқиш имкониятига ёрдам беради.

    Тожикистондан денгизга энг қисқа йўл Афғонистон орқали Покистонга ўтади. Масалан, Душанбедан Карачи портига ёки Гвадар портига тахминан 2720 километр, Ҳормуз бўғозидаги Эрон Бандар Аббос портига эса 3400 километр.
    Фото: Пакистан Today

    Тожикистонни Покистондан Вахон йўлаги ажратиб туради, у Афғонистоннинг Хитойгача чўзилган тор йўлагидир. Шимолда Помир тоғлари ва жанубда Қорақум тизмаси ўртасида жойлашган бу йўлак тахминан 350 километр.

    Шу боис Афғонистонда барқарорлик ва хавфсизликни таъминлаш муҳим. Покистон, экспертларнинг фикрича, Марказий Осиё давлатлари учун транспорт марказига айлана олади.

    Бироқ Исломободни Марказий Осиё энергия манбалари кўпроқ қизиқтиради, Покистон эса бу ресурсларга етарлича эга эмас. Уларга кириш учун Покистон ҳукумати минтақада Гвадар ва Карачи портлари орқали Жаҳон океанига чиқиш имконини берувчи бир қанча йирик транзит лойиҳаларини илгари сурмоқда. Бу минтақа давлатлари учун глобал бозорларга чиқиш ва кенг савдо имкониятларини очиб беради.

    Аммо 2023 йил февралида Покистон ташқи ишлар вазири ўринбосари бўлиб ишлаган Ҳина Раббоний Хар айтганидек, Афғонистондаги вазият Покистоннинг Марказий Осиё билан муносабатларида ўз салоҳиятини рўёбга чиқаришига тўсқинлик қилмоқда.

    Хусусан, Тожикистон ва Қирғизистондан Афғонистон ва Покистонга электр энергиясини узатиш бўйича Марказий Осиё—Жанубий Осиё—1000 (CASА-1000) лойиҳаси тугалланмаганча қолмоқда.

    Жаҳон банки (ЖБ) “Толибон” ҳокимият тепасига келганидан кейин лойиҳани молиялаштиришни тўхтатган. Лойиҳанинг барча иштирокчилари мурожаатидан сўнг, Жаҳон банкининг молиявий кўмагида CASА-1000 ни амалга ошириш 2024 йил май ойида қайта тикланди.

    World Bank resumes $1.2bn CASA-1000 project — Daryo News

    Сўнгги йилларда Тожикистон ва Қирғизистоннинг ўзи ҳам қўшимча киловаттга муҳтож бўлгани сабабли қурилишни якунлаш муддати ҳанузгача маълум қилинмаяпти.

    Электр энергиясининг 70 фоизини Тожикистон, 30 фоизини Қирғизистон етказиб бериши тахмин қилинганди. Қирғизистон президенти Садир Жапаров ва ҳукумат раҳбари Оқилбек Жапаров дунё бўйлаб саёҳат қилиб, Қамбарoта ГЭС-1 га сармоя киритишни таклиф қилмоқда.

    Тожикистонда ҳам худди шундай вазият. Мамлакат етарлича қувватга эга эмас. Роғун ГЭС бўйича ҳисоб-китоблар бўлган, бироқ станция ҳалигача қуриб битказилмаган. Покистон Марказий Осиё электр энергиясисиз қолиш хавфи остида.

    Шунга қарамай, Покистоннинг Марказий Осиё давлатлари билан ҳамкорлиги фақат ривожланади. Исломобод минтақа давлатлари билан савдо-сотиқни ривожлантиришдан манфаатдор, уларнинг ҳар бири билан қўшма иқтисодий комиссиялар тузилган.

    Масалан, Покистоннинг Тожикистон билан товар айирбошлаш ҳажми 2022 йилга нисбатан 1,6 баробар ошиб, 52,7 миллиард долларни ташкил этди.

    “Исломобод учун бутун Марказий Осиё қизиқиш ортиб бораётган ҳудуд ҳисобланади, бу ерда иқтисодий, диний ва мафкуравий мотивация ҳамда Марказий Осиё давлатларида ҳам ўз манфаатларини илгари сураётган Ҳиндистон билан рақобат бор.

    Агар Марказий Осиё ва Жанубий Осиё ўртасидаги транспорт алоқалари янги босқичга чиқса, савдо-иқтисодий алоқалар яхшиланса, бундан Марказий Осиё давлатлари ҳам, Покистон ҳам наф кўради.

    “Аммо шуни тушуниш керакки, Покистон постсовет мамлакатлари учун иқтисодий алоқалар борасида анча қийин ҳамкор: қонунчиликдаги жиддий тафовутлар, аҳолининг кўпчилигининг қашшоқлиги ва заиф ривожланган энергетика инфратузилмаси ўз таъсирини ўтказмоқда”, — деди Александр Воробёв.
    28.06.2024, 14:36   Изоҳ (0)   4408
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Йирик давлатлар қизиқаётган лойиҳа: Трансафғон коридорининг геосиёсий ўлчовлари 

    16.03.2024, 20:01

    Ўзбекистон ва Қозоғистон Ўрта коридордан қандай фойда олиши мумкин?

    18.04.2024, 13:29

    Чобаҳор порти: Ҳиндистоннинг Марказий Осиёга кириш эшигига назар

    15.06.2024, 08:40

    Ислом молияси Марказий Осиё мамлакатларига 2 млрд доллар олиб келади — EТБ

    28.06.2024, 13:15

    Байден ва Трамп ўртасидаги теледебатнинг биринчи раунди бўлиб ўтди

    28.06.2024, 10:20
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Жамғармалар билан қандай ишлаш зарур: банк омонатлари, акциялар ёки инвестицион пакетлар? (давоми)


    Тармоқда болалар хавфсизлиги : Octobankдан маслаҳатлар


    Оқтепа Лавашдан “Кулгили нархлар”: севимли таомлар — ҳар бир позиция 10 мингдан 20 минг сўмгача бўлган махсус нархларда


    ZTE корхонаси GSMA М360 Евросиё форумида суний интеллект рақамли иқтисодиёт ривожига қўшаётган ҳиссаси ҳақида маълумот берди


    Kapitalbank ходимларининг рақамли кўникмаларини ривожлантирмоқда 


    Huawei Cloud TechWave Summit 2025: Яқин Шарқ ва Марказий Осиёда муваффақиятни ошириш учун интеллектуалликни тезлаштириш 


    Энг чуқур ғор, энг баланд кўприк ва энг сирли маскан – Наманганга борамиз


    AKFA Medline University Hospital AHA расмий ўқув маркази мақомини қўлга киритди


    Илғор қурилиш технологиялари асосида қад ростлаётган Қуйи Чотқол ГЭС


    Centrum Air Истанбул ва Ўзбекистоннинг уч шаҳри ўртасида тўғридан-тўғри рейсларни йўлга қўймоқда



    Huawei Ўзбекистондаги “Теч Carnival”да Интеллектуал дунё ривожини жадаллаштирмоқда


    ANORBANK Хусусий секторни ривожлантириш бўйича Ислом корпорацияси билан 10 миллион АҚШ долларига тенг келишув имзолади


    Mobiuz IQAir ҳаво сифати датчигини ўрнатди


    APEX BANK Тошкентда Бош офис ва Марказий сотув офисини очди

     

    Тавсия этамиз

    Аёл овчилардан илғор самолётларга қадар — Украина рус Shahed’ларини қандай овлайди?

    19 май, 20:10

    “Ленд-Лиз” ёрдами совға бўлмаган — Британия иккинчи жаҳон урушида берилган ёрдамни қандай қайтарган эди?

    19 май, 15:00

    “Ёвузлик империяси заминимизга ҳеч қачон қайтмаслиги учун” — жамоатчилик ўроқ-болғали қизил байроқ ва қора-оловранг лентани тақиқлашни сўрамоқда

    13 май, 22:22

    Улар доим дунёда энг яхшиларидан бўлган — покистонлик ҳарбий учувчилар ҳақида

    12 май, 21:30
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Тошкентда дарахт босиб қолган фуқаро вафот этди

    Ўзбекистон | 24 май, 23:21

    Суперлига. “Бухоро” меҳмонда “Сўғдиёна” билан дуранг ўйнади

    Спорт | 24 май, 23:08

    Тошкент ва Андижондаги ошхона ҳамда хонадонда ёнғин содир бўлди (видео)

    Ўзбекистон | 24 май, 22:40

    Наманган ҳокими 100 йиллиги нишонланаётган мактабдаги “Сўнгги қўнғироқ” тадбирида иштирок этди

    Ўзбекистон | 24 май, 22:00

    Қуёшдан ҳимояловчи кремлардан фойдаланишда тез-тез учрайдиган хатолик аниқланди

    Лайфстайл | 24 май, 21:40

    Самарқанд 2025 йили Ислом дунёсининг маданият пойтахтига айланади

    Ўзбекистон | 24 май, 21:25

    Суперлига. “Нефтчи” ўз майдонида бир киши кам бўлиб қолган “Шўртан”ни тор-мор этди

    Спорт | 24 май, 21:21
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.