Йўтал нафас олиш тизими касалликларида жуда кенг тарқалган нохуш белгидир. Ўз-ўзидан йўтал сабабини аниқлаш мушкул. Шу боис даставвал шифокор билан маслаҳатлашиш яхшироқдир. Аммо баъзан бунинг иложи бўлмаган ҳолатларга тўғри келади. Бу ҳолда сиз катталардаги йўтални қандай тинчлантириш ва унинг ҳолатини енгиллаштиришни билишингиз керак.
Уй шароитида йўтални қандай камайтириш мумкин?
Йўталиш шиллиқ ажралма, балғам ва патогенлардан халос бўлишга ёрдам берадиган ҳимоя механизмидир. Баъзан у жуда оғриқли кечади. Қуруқ йўтал эса ниҳоятда ноқулайлик келтириб чиқаради, шунинг учун оғиз ва бурунни тез-тез намлаб туриш тавсия этилади. Бемор қуруқ йўталдан азият чекмаслиги учун қуйидаги халқона усуллардан фойдаланишингиз мумкин:
- Кўкрак қафасини уқалаш;
- Буғ ингаляцияси;
- Доривор ўсимликлардан тайёрланган дамлама ва суюқликларни кўп истеъмол қилиш.
Ингаляция эҳтиёткорлик билан амалга оширилиши керак. Қайнатилган картошка, прополис, эфир мойи ёки эвкалипт баргларидан фойдаланиш кутилган самарани беради. Суюқлик ёки масса шиллиқ қаватларни куйдириб қўймаслиги учун ҳаддан ташқари қайноқ бўлмаслиги лозим. Небулайзердан фойдаланиш хусусида яхши хулосалар мавжуд. Ингаляцияларни оддий ёки тузли сув билан амалга оширишнинг имкони бор.
Йўтал турлари
Йўталнинг икки хил тури мавжуд: қуруқ ва нам. Қуруқ йўталда бемор кўпроқ азият чекади. У кўкрак қафасида оғриқ, терлаш ва томоқ оғриғи билан бирга намоён бўлади. Бундан ташқари, бундай йўтал кўпинча узоқ даволанишни талаб этади. Нам йўтал, аксинча, бронхлардан балғам ажралиши туфайли тезроқ тузалади.
Шунингдек, йўталнинг давомийлиги даврий ва доимийдир. Даврий йўтал шамоллаш, бронхит, ўткир респиратор инфекциялар ва бошқа шу юқумли касалликлар учун хосдир. Доимий йўтал эса жиддий касалликнинг аломатидир.
Кечаси қуруқ йўтални қайси йўллар билан камайтирса бўлади?
Оддий усуллар ёрдамида сиз кечаси қуруқ йўтал хуружини тўхтатишингиз мумкин. Қуйида энг самарали рецептлар баён этилган:
Кунгабоқар ёғидан суюқлик. Таркиби: 150 мл қайноқ сув, 2 ош қошиқ кунгабоқар ёғи, озгина туз. Сиз тузсиз қилишингиз ҳам мумкин, лекин кўпчилик бу суюқликнинг таъмини хушламайди, аслида у одатий булёнга ўхшайди. Ҳаммасини аралаштиринг ва ҳўплаб-ҳўплаб ичинг.
Гогол-могол ширинлиги. Таркиби: битта тухум сариғи, 1 ош қошиқ суюлтирилган асал, 1 ош қошиқ эритилган сариёғ ва бир стакан сут. Биринчи бўлиб тухум сариғини яхшилаб аралаштириб унинг устига сутга қўшинг ва аралаштиришда давом этинг. Кейин сариёғ ва асални қўшинг. Қайноқ ҳолда ичинг.
Занжабил билан асал. Занжабил илдизининг бир бўлагини майдаланг. Бир стакан қайнаган сувга бир занжабил ва бир оз асал аралаштириб ичинг.
“Йўтал тутишини камайтириш учун бошингиз орқасига бир нечта ёстиқ қўйиб ётинг ҳамда хонага тоза ва нам ҳаво алмашиб туришини таъминланг”
Йўтал томоқ оғриғи билан бирга пайдо бўлганда нима қилиш керак?
Бу пайтда бурунни тузли сув билан чайиб туриш тавсия этилади. Тузли сув бурун битиши олдини олади ва томоқдаги вирус йўқолишига ёрдам беради. Суюқлик ичиш режими ҳам муҳим: кўп ва тез-тез тоза сув ичиб туришингиз керак. Суюқлик илиқ бўлсин. Доривор ўсимликлардан тайёрланган дамламалар, асал қўшилган сут ичиш фойдалидир. Хонадаги ҳаво қуруқ бўлса, бу кўпинча томоқда қичишиш ва йўтални келтириб чиқаради. Намлагич қурилмасини бўлмаса, иситиш радиаторларига ҳўл сочиқларни осиб қўйиш керак.
Шуни ёдда тутиш керакки, йўтал касаллик эмас, балки турли касалликлар аломатидир. Шу боис йўтални ва беморнинг аҳволини бир вақтнинг ўзида енгиллаштириб, йўталнинг асл сабабини бартараф этиш зарур.
Изоҳ (0)