Марказий банк Ўзбекистонда валюта операцияларини амалга ошириш қоидаларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритишга оид идоралараро қарор лойиҳасини муҳокамага қўйди.
Тузатишларда тадбиркорлик субъектлари томонидан чет эл валютасини харид қилиш устидан назоратни кучайтириш таклиф этилмоқда. Валюта сотиб олиш учун ариза топширилганда, илова қилиниши керак бўлган қўшимча тасдиқловчи ҳужжатлар рўйхати кенгайтирилиши мумкин. Жумладан:
- валюта операциясини амалга ошириш учун тузилган шартнома (шартнома, битим, счёт-фактура);
- лизинг ва хорижий валютадаги кредитларга хизмат кўрсатишда — асосий қарз ва фоизлар тўловларини қайтариш жадвали;
- хорижий инвесторларнинг фойдалари, дивидендлари ва бошқа даромадлари репатриация қилинганда — фойда тақсимоти, дивидендлар тўланганлиги тўғрисидаги ҳужжат, аудиторлик ташкилоти ёки солиқ органининг хулосаси, шунингдек солиқ органининг даромад солиғи тўлангани тўғрисидаги тасдиқномаси.
Айрим ҳолларда банк миллий валютадаги маблағларнинг келиб чиқиши қонунийлигини тасдиқловчи ҳужжатларни ҳам талаб қилиши мумкин бўлади. Хусусан, норезидентлар хориждаги ҳисоб рақамларига ёки улар томонидан ташкил этилган хорижий корхоналарга маблағ ўтказса.
Лойиҳага кўра, сўм маблағларини хорижий валютага конвертация қилишда, банклар томонидан Ўзбекистон банкларидан олинган хорижий валютадаги кредитлар (лизинг) бўйича муддати ўтган қарздорликни ундириш учун мижознинг ҳисобварағидан маблағларни аксептсиз ҳисобдан чиқаришда мижознинг аризаси талаб қилинмайди.
Хорижий валютани харид қилиш бўйича аризалар шу куниёқ дастлабки текшириш учун банк филиалига юборилиши кутилмоқда. Қоидаларнинг амалдаги таҳририда ариза банкнинг алоҳида таркибий бўлинмаси томонидан кўриб чиқилиши белгиланган.
Лойиҳага кўра, агар дастлабки текшириш вақтида ариза тегишли тартибда тўлдирилмагани ёки тасдиқловчи ҳужжатлар йўқлиги аниқланса, банк филиали камчиликларни бартараф этиш учун аризани мижозга қайтаради. Агар хатолар бўлмаса, ариза кўриб чиқиш учун бош банкнинг таркибий бўлинмасига юборилади.
Валюта сотиб олиш бўйича аризалар банк филиалларида маъқулланса, ўзгартиришлар киритилган тақдирда якуний қарор бош банк томонидан қабул қилинади.
Норезидентлар Ўзбекистон банкларида очилган миллий валютадаги ҳисобварақларига қонуний йўл билан топилган маблағлари тегишли тасдиқловчи ҳужжатлар асосида киритилади.
Норезидент жисмоний шахслар билан валюта айирбошлаш операциялари, агар маблағларнинг қонуний келиб чиқиши тўғрисида далиллар мавжуд бўлса, амалга оширилиши таклиф этилади. Банклар томонидан декларацияни талаб қилмайдиган миқдорда импорт қилинган хорижий валютани сотиб олиш бундан мустасно. Ҳозирча бу сумма 70 миллион сўм эквивалентини ташкил этади.
Бундан ташқари, норезидентлар томонидан бир қатор банк операцияларини амалга оширишда ҳужжатларни — божхона декларацияси ёки ўтказма тўғрисидаги ҳисобварақдан кўчирмани тақдим этиш бўйича истисноларни бекор қилиш таклиф этилмоқда. Шу билан бирга, муайян ҳисоб-китоблар учун (банк хизматларини кўрсатиш, юридик шахснинг ҳисоб рақамига устав капиталини киритиш, хайрия) бошқа ҳужжатлардан фойдаланиш мумкин.
Изоҳ (0)