Тожикистон улгуржи бозорларида охирги икки ҳафта ичида ун нархи 25-30 (тахминан 28-33 минг сўм) сомонийга ошди, чакана савдода эса бир қоп ун нархи 50 сомонийгача (55 минг сўм) кўтарилган. Бу ҳақда ASIA-Plus хабар берди.
Маълум қилинишича, бугунги кунда Тожикистондаги улгуржи савдо нуқталарида 50 килограм оғирликдаги бир қоп ун навига қараб 270 дан 320 сомонийгача (299 дан 354 минг сўмгача) сотилмоқда. 2022 йили 50 килограммлик бир қоп ун нархи 360-380 сомоний (399-421 минг сўм) эди. Бироқ бу йил нарх 230 сомонийгача (255 минг сўмгача) тушди. Сентябрдан эса яна кўтарила бошлади.
Тожикистонлик ишлаб чиқарувчилар ун нархи ошишига уларнинг алоқаси йўқлигини айтмоқда. Республика бозорига ун етказиб берувчи компаниялар вакиллари мамлакатда ун нархи ошишига экспорт қилувчи мамлакатларда буғдой нархининг ошиб бораётгани асосий омил бўлаётганини таъкидламоқда.
Жорий йилнинг сентябрь ойида 1 тонна буғдой нархи 350 долларни ташкил этган бўлса, авваллари 260 доллар атрофида эди. Қозоғистонда буғдой нархининг кескин ошишига эса об-ҳаво шароити сабаб бўлиб, ҳосилнинг бир қисми нобуд бўлган. Бу қозоғистонлик ишлаб чиқарувчиларни нархларни оширишга мажбур қилган.
Бундан ташқари, мамлакатдаги буғдой ҳосили сайғоқлар томонидан катта миқёсда йўқ қилинган. Давлат томонидан муҳофаза қилинадиган бу ҳайвонларнинг сони 2 миллионга етди.
Ғарбий Қозоғистон, Ақтўбе, Қўстанай, Қарағанда ва Оқмўла вилоятлари деҳқонларининг фикрича, ҳайвонлар экинларни оёқ ости қилиб ейди, бу эса қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларига катта зарар етказмоқда.
Хавотирга сабаб йўқ
Тожикистондаги озиқ-овқат хавфсизлиги тузилмалари масъул амалдорлари ва экспертларининг фикрича, хавотирга ўрин йўқ. Уларга кўра, нархлар бир оз ошганига қарамай, Тожикистонда буғдой ва ун тақчиллиги кутилмайди.
Республика божхона статистикаси маълумотларига кўра, 2023 йилнинг 8 ойи давомида республикага 163,4 миллион долларлик 596,3 минг тонна буғдой импорт қилинган бўлиб, унинг бир тоннаси ўртача 274 долларни ташкил этади.
Аҳолини таъминлаш учун Тожикистон ҳам ўз имкониятларидан фойдаланади. Жорий йилда республикада 975 минг тонна буғдой йиғиб олиниши кутилмоқда.
Бугунги кунга қадар республика бўйича барча тоифадаги фермер хўжаликларида буғдой ҳосили 817,2 минг тоннани ташкил этиб, 2022 йилнинг шу даврига нисбатан 8,4 фоизга камдир.