Эрон президенти Иброҳим Раисий май ойида “Толибон”ни сув келишувига риоя қилишга чақириб, акс ҳолда оқибати ёмон бўлишидан огоҳлантирганди. Ҳилманд суви ҳуқуқлари билан боғлиқ таҳдид фонида “Толибон” Эрон чегарасига юзлаб худкуш-террорчиларни жойлаштирди. Бу ҳақда Bloomberg хабар берди.
Таниқли “Толибон” расмийси Эрон президентининг огоҳлантиришга жавобан 20 литрли канистрни совға сифатида юбориб, уларга ультиматум қўймасликни талаб қилган. Тахминан бир ҳафта ўтиб чегарада тўқнашув бошланган, оқибатда икки эронлик чегарачи ва бир нафар “Толибон” аъзоси ҳалок бўлган.
Мазкур конфликтдан хабардор шахс “Толибон” ҳудудга минглаб аскар ва юзлаб худкуш-террорчиларни юборганини маълум қилди.
“Йигирма йиллик АҚШга қарши курашдан сўнг, “Толибон” етакчилари энди ўз қўшнилари билан зиддиятга тушиб қолди, чунки глобал исиш мамлакатга қаттиқ зарба берди. Эрон билан камайган сув ресурслари бўйича келишмовчилик аллақачон нотинч минтақани янада беқарорлаштиради”, — дейилади хабарда.
Таъкидланишича, “Толибон” худкуш-террорчилардан ташқари АҚШдан қолган юзлаб ҳарбий техника ва қуролларни ҳам Эрон чегарасига кўчирган.
“Ҳилманд дарёси ҳавзасидаги сув тақчиллиги иқлим ўзгариши оқибатида юзага келган, чунки мамлакатда ҳарорат ошиши, ҳаддан ташқари ёғингарчилик, сўнгра даҳшатли қурғоқчиликдан азият чекмоқда. 1950 йилдан буён мамлакатда ҳаво ҳарорати 1,8 даражага кўтарилди”, — дейди нотижорат халқаро инқироз гуруҳининг Афғонистон бўйича катта маслаҳатчиси Грем Смит.
1973 йилда Эрон Афғонистон билан Ҳилманд сув йўлидан “нормал” иқлим шароитида йилига маълум миқдорда сув етказиб бериш тўғрисида шартнома имзолади.
Афғонистоннинг энг узун дарёсидан келадиган сув қишлоқ хўжалиги учун жуда муҳим ва чегаранинг ҳар икки томонида миллионлаб одамлар томонидан истеъмол қилинади.
Эрон “Толибон” ҳокимиятга қайтганидан кейин сув таъминотини тўхтатганини ва келишувга риоя қилмаётганини даъво қилмоқда.
Эрон Ташқи ишлар вазирлиги вакили Носир Каноний “Толибон” ҳукумати билан Эроннинг Ҳилманддан сув олиш ҳуқуқи бўйича “дастлабки келишувлар мавжуд”, деган.
Афғонистон ташқи ишлар вазири Амир Хон Мутаққий муаммо фақат қурғоқчилик билан боғлиқлиги, Афғонистон келишувга риоя қилаётганини билдирган.
Изоҳ (0)