32 тоифадаги озиқ-овқат маҳсулотлари импортига божларнинг бекор қилиниши аҳолига нима беради?
Президент администрацияси масъуллари иштирокида 28 март куни ўтказилган махсус брифингда яқин кунларда давлат раҳбари томонидан имзоланган фармон ва қонунлар юзасидан маълумотлар берилди. Бу ҳақда “Дарё” мухбири хабар берди.
Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази директори Обид Ҳакимовнинг маълум қилишича, биринчи ўринда, бу маҳсулотлар аҳоли истеъмолида энг кўп қўлланади. Биргина 2022 йилда мана шу маҳсулотлар республикага 900 миллион долларга яқин импорт қилинган ва улар учун 500 миллиард сўмдан ортиқ божхона божи тўланган.
“Умуман олганда, божхона божини ноллаштириш иккита йўналиш бўйича ўз таъсирини кўрсатади. Биринчи йўналиш, ҳар доим бож нархи тушганда маҳсулот арзонлашади, бунинг эвазига истеъмол кўпаяди. Бу савдони ҳосил қилиш эффекти деб аталади. Иккинчиси эса мамлакатлараро савдо пайтида йўналиш ўзгаради.
Иккита йўналиш бўйича истеъмолчиларга қандай таъсир кўрсатилади? Уй хўжаликларини оладиган бўлсак, бу маҳсулотлар асосан кам ва ўрта даромадли уй хўжаликларининг даромади катта қисми сарфланаётган озиқ-овқатлар ҳисобланади. Ноллаштириш натижасида гўшт импортининг 4,8 миллион долларга, пишлоқ 900 минг доллар, ёнғоқ ва унга ўхшаган маҳсулотлар 1,3 миллион доллар, олма ва ноклар 2 миллион долларга яқин, бошқа сабзавотлар 1,6 миллион доллар, колбаса маҳсулотлари импорти 2,5 миллион долларга ошади.
Бу эса аҳолининг истеъмол кўрсаткичи ошишига олиб келади. Истеъмол ошиши натижасида аҳолининг фаровонлиги даражаси 0,45 фоизга ошиши кутиляпти. Ўз навбатида, бу чоралар озиқ-овқат маҳсулотлари нархлари ошишини ҳам назоратда ушлаб туради. Умуман олганда, 32 турдаги маҳсулотларнинг импорт нархлари 1 фоиздан ортиқроқ пастга тушиши кўзда тутилмоқда”, — дейди Обид Ҳакимов.
