Асосий ставканинг пасайтирилиши Ўзбекистон иқтисодиётига қандай таъсир қилади?

Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази асосий ставканинг 1 фоиз бандга туширилиши макроиқтисодий кўрсаткичларга қандай таъсир қилишини таҳлил қилди. 

Ҳисоб-китобларга кўра, иқтисодиётнинг жадаллашиши, аҳоли истеъмоли ошиши, кредит ҳажми ўсиши кутилмоқда.

Марказий банк бошқаруви 2023 йил 16 мартдаги йиғилишда асосий ставкани 1 фоиз бандга пасайтириб, йиллик 15 фоиздан 14 фоиз даражада белгилаш тўғрисида қарор қабул қилганди.

Охирги марта 14 фоизлик ставка 2018 йил бошида ва 2020 йил охирида амал қилган. Бир ярим йил ўтгач, 2022 йил март ойида Марказий банк ставкани бирданига уч фоиз бандга — 17 фоизга оширди. Ўтган йили регулятор ставкани икки марта 16 фоизга, июль ойи охирида эса 15 фоизга туширди.

Ставканинг пасайиши иқтисодий кўрсаткичларни оширади ва иқтисодиётнинг ўсишини рағбатлантиради. 

Таҳлил шуни кўрсатдики, асосий ставканинг 1 фоиз бандга тушиши натижасида базавий сценарийга нисбатан мамлакат ЯИМ 0,55 фоизга кўпаяди.

Шунингдек, ставканинг пасайиши аҳолига берилаётган кредитлар миқдорини ҳам 2,6 фоизга кўпайтиради. Аҳоли истеъмоли ҳам 0,2 фоизга ортади.