• Профилга Кириш
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12653.48
    • RUB159.75
    • EUR14871.64
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +27°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Дунё

    Демократия ўрнига узоқ йиллик тартибсизликлар: Ироқда АҚШ бошлаган уруш билан нимага эришилди?

    2003 йилда АҚШнинг Ироққа бостириб киришидан мақсад телбанамо урушлар ва иқтисодий қашшоқлик сабабчиси бўлган диктатор Саддам Ҳусайнни ағдариш, сўнг фаровон демократияни йўлга қўйиш эди.

    Лекин ироқликлар бунинг ўрнига  йиллаб давом этган қўзғолон ва тартибсизликларга дуч келишди.

    Фото: AP Photo

    Дастлаб Саддам Ҳусайннинг содиқ тарафдорлари, кейин эса “Ал-Қоида” томонидан олиб борилган ҳалокатли исён ортидан мазҳаблараро фуқаролар уруши бошланди, сўнг ИШИД мамлакатнинг учдан бир қисмини эгаллаб олиб,  минглаб одамларни қириб ташлади.

    Reuters йирик нефть экспортичиси бўлган Ироқда 2003 йилдаги урушдан буён содир бўлган зўравонликларнинг бир қисми, жумладан, худкуш портлашлар ва каллакесарликлар хронологиясини тузди.

    2003 йил, 20 март — АҚШ бошчилигидаги кучлар Саддам Ҳусайнни ҳокимиятдан ағдариш учун Қувайт ҳудудидан Ироққа бостириб кирди. Ҳужумда Ироқ ҳарбийлари тор-мор этилди ва бир неча ҳафта ичида Саддамни ҳокимиятдан ағдаришди.

    2003 йил, 9 апрель — АҚШ қўшинлари Бағдодни эгаллаб олди. Саддам яширинди. Бағдодда ва бошқа жойларда қонунлар ўз кучини йўқотди.

    2003 йил 1 май — АҚШ президенти кичик Жорж Буш “Авраам Линколн” авиаташувчи кемасининг палубасида нутқ сўзлади. “Асосий жанговар операция тугади. АҚШ ва иттифоқчиларимиз Ироқ урушида ғалаба қозонди”, — дея эълон қилди Буш. Унинг ортида “Миссия бажарилди” ёзувли баннер турарди.

    Кичик Жорҳ Буш
    Фото: AP Photo

    2003 йил, 23 май — Ироқ армияси ва разведка хизматлари тарқатиб юборилди.

    2003 йил, 7 август — Бағдоддаги Иордания элчихонасида юк машинаси портлатилди, оқибатда 17 киши ҳалок бўлди.

    2003 йил, 19 август — Бағдодда жойлашган Бирлашган Миллатлар Ташкилоти штаб-квартирасида яна бир юк машинасининг портлаши оқибатида 22 киши, жумладан, БМТ вакили Сержио Виэйра де Мелло ҳалок бўлди.

    2003 йил, 29 август — Нажаф шаҳридаги Имом Али масжидида бомба ўрнатилган автомобиль камида 83 киши, жумладан, шиа мусулмонларининг етакчиси Оятуллоҳ Муҳаммад Бақир ал-Ҳакимнинг ўлимига сабаб бўлди.

    2003 йил ёзи — Саддам тарафдори бўлган партизанлар, сўнгра “Ал-Қоида” ва шиа жангчилари АҚШ бошчилигидаги кучларга қарши қўзғолон кўтарди. 

    2003 йил, 13 декабрь — Коалиция кучлари Бағдодга кирганидан саккиз ой ўтгач Тикрит яқинида Саддам Ҳусайн қўлга олинди. Ироқ собиқ президентини эски-туски кийимда, соч-соқоллари ўсган  ҳолатда таниш қийин бўлган. Ҳусайн инсониятга қарши кўплаб жиноятларда, шиалар ва курдларни қирғин қилишда, шунингдек, 1990 йилда Кувайтга қилинган ҳужумда айбланган. Ҳибсга олинган Ҳусайн ва унинг ҳукумати аъзолари ишини кўриб чиққан трибунал 2005 йилда Ироқнинг собиқ президентига ўлим жазосини тайинлади. Айбини тан олмаган Ҳусайн 2006 йил 30 декабрда қатл этилган. У осиб ўлдирилган.

    Саддам Ҳусайн
    Фото: AP Photo

    2004 йил баҳори — Фаллужа ва бошқа жойларда, асосан, сунний мусулмонлар яшайдиган Анбар вилоятида исён кучайди, жанубда эса шиа руҳонийси Муқтада Садр тарафдорлари томонидан зўравонликлар авж олди. Абу Грэйб қамоқхонасида маҳбусларга нисбатан қўлланган зўравонликларни акс эттирувчи фотосуратлар пайдо бўлгач, АҚШ халқаро миқёсда танқид қилина бошлади.

    2004 йил, 31 март — Фаллужада исёнчилар Ироқда АҚШ ҳукумати билан шартнома асосида ишлаётган Blackwater хусусий хавфсизлик компанияси ходимларини ўлдирган: уларнинг жасадлари топталган ва Фрот дарёсидан ўтувчи кўприкка осиб қўйилган.

    2004 йил, 11 май — Исёнчилар америкалик бизнесмен Николас Бергнинг бошини кесиб, унинг қатл этилишини видеотасвирга олди.

    2004 йил октябрь — “Ал-Қоида”нинг Ироқдаги етакчиси Абу Мусаб Аз-Зарқавий фуқаролар урушида кўпчилик шиа мусулмонларининг озчилик суннийларни қиришига қаратилган қонли ҳужумларни бошлади.

    2006 йил, 8 июнь — Зарқавий АҚШ кучлари томонидан ўлдирилди.

    30 декабрь, 2006 йил — Саддам Ҳусайн осилди.

    2007 йил январь — Буш янги уруш стратегиясини эълон қилди, жумладан АҚШ қўшинларини қўзғолонга қарши курашиш учун Ироққа ташлади.

    2007 йил октябрь — Ироқ АҚШнинг Blackwater компанияси қўриқчилари Бағдоддаги отишмада 17 нафар ироқликни “қасддан ўлдирганини” даъво қилди ва уларга қарши қонуний чоралар кўришни режалаштирди. Blackwater соқчилари эса конвойга қилинган ҳужумга қонуний муносабат билдирганини таъкидлади.

    2010 йил август  — АҚШнинг охирги жанговар бригадаси Ироқни тарк этди.

    2014 йил, 4 июль  — ИШИД етакчиси Абу Бакр ал-Бағдодий жума куни ўзининг халифалигини эълон қилиш учун қора диний либосида Мосулдаги ал-Нурий масжиди минбарига чиқиб, бутун дунё эътиборини тортди.

    2017 йил — Диний ниқоб остида минглаб одамларни қатл қилган ИШИДнинг шафқатсиз ҳукмронлигига Мосулда Ироқ ва халқаро кучлар билан тўқнашувда гуруҳнинг мағлубияти билан барҳам берилади.

    Фото: Reuters

    2018 йил, 19 октябрь — АҚШ президенти Дональд Трамп ИШИД мағлуб бўлганини эълон қилди.

    2019 йил, 27 октябрь — Трамп ИШИД етакчиси Абу Бакр ал-Бағдодий АҚШ махсус кучларининг Суриядаги тунги рейдида ўзини ўзи ўлдирганини эълон қилди. Бағдодий ҳужум пайтида туннелга қочиб кирган, граната ўрнатилган жилетини портлатиб, уч фарзанди билан бирга ҳалок бўлган.

    09.03.2023, 16:34   Изоҳ (0)   8540
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    “Бунақаси бўлмаган”: Россия биринчи марта Украинага бирданига олтита “Кинжал” ракетаси учирди

    09.03.2023, 15:24

    АҚШда ўзбекистонлик эркак ФҚБ ва иммиграция хизмати ходимларини алдаганликда айбдор деб топилди

    09.03.2023, 14:20

    Путин Украинага қарши йиллаб урушишга тайёр — АҚШ разведкаси

    09.03.2023, 12:59

    Грузияда оммавий норозликларга сабаб бўлган “хорижий агентлар” тўғрисидаги қонун лойиҳаси парламентдан қайтариб олинди

    09.03.2023, 12:02

    АҚШга Украина ҳисобига сарфланган қурол захираларини тўлдириш учун 15 йил керак — WP

    09.03.2023, 11:40

    Трамп: “Урушнинг олдини олиш учун Россияга Украинанинг бир қисмини берган бўлардим”

    09.03.2023, 10:27
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Visa Kapitalbank билан Хитойга: WeChat Pay ва Alipay орқали нақд пулсиз тўловлар – эркин, осон ва хавфсиз


    “Бизнесни ривожлантириш банки” БМТ Тараққиёт Дастури билан ҳамкорлик қилади


    Мирзо Улуғбек туманида жойлашган йирик кўчмас мулк аукционга қўйилди



    Mobiuz — 8 миллиондан ортиқ абонентлар танлови 


    “Ўзбекинвест” суғурта компанияси 2025 йилнинг I ярим йиллиги якунларини эълон қилди


    Yandex Music’да жазирама кайфият учун махсус “Чилла” бўлими пайдо бўлди


    Kia Sonet ва ADM Global: Ўзбекистон автомобиль кластерини маҳаллийлаштирилишига   қарийб 260 млн АҚШ доллари миқдорида сармоя


    Ўзбекистонда тиббий суғурта нима учун зарур: шифокор қараши ва Нео Insurance тажрибаси



    Вақт синовидан ўтган тармоқ: 33 йиллик фаолият, 12 миллион фойдаланувчи танлови ва мобил алоқанинг янги архитектураси


    Навоий инновациялар университети 2 миллиард сўмлик грант дастурини эълон қилди 


    ОКМКда янги сулфат кислота цехи қурилмоқда


    Бизнес ва тадбиркорлик олий мактаби магистратура дастурларига қабул жараёнлари давом этаётганини маълум қилади


    Суғурта соҳасидаги узоқ кутилган ислоҳотлар: манфаатлар қонун ҳимоясида 

     

    Тавсия этамиз

    Audio Icon

    Андижонча ҳотамтойлик: “Дунё садолари”га сарфланаётган миллиардлар ва шубҳали шартномалар

    24 июл, 21:25

    “Россия аллақачон катта оғалик мақомини йўқотиб бўлди”. Украина уруши постсовет ҳудудида нималарни ўзгартирди?

    24 июл, 15:15

    Нилдан Фрот дарёсигача: махфийликдан тобора реалликка айланиб бораётган “Катта Исроил” концепцияси

    22 июл, 12:22

    КГБ сохталаштирган жиноят – СССР парчаланиши арафасида ўлим жазоси берилган қария ким эди?

    21 июл, 21:06
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Нигерияда гуманитар вазият: 6 ойда қарийб 700 бола очликдан ҳалок бўлди

    Дунё | 26 июл, 23:57

    АҚШда штатларга мигрантларни сақлаш марказлари қуриш учун 608 млн доллар берилади

    Дунё | 26 июл, 23:47

    Қатар Европа Иттифоқига газ таъминотини тўхтатиш билан таҳдид қилди

    Дунё | 26 июл, 23:19

    “Қайтмас бўлиб кетди”. Россиянинг ягона авиаташувчиси сотилиши ёки утилизация қилиниши мумкин

    Дунё | 26 июл, 23:07

    UFC on ABC 9. Абу-Дабидаги мусобақанинг илк жангларининг бирида ўзига хос натижа қайд этилди

    Спорт | 26 июл, 23:06

    “Барселона” тарихидаги энг яхши футболчилар рейтинги тузилди

    Спорт | 26 июл, 22:46

    Фабрика матоларга ишлатилган сувни каналга ташлаган — Андижондаги каналдан нега кўпик оққанига изоҳ берилди

    Ўзбекистон | 26 июл, 22:35

    АҚШ Исроилни ҳимоялаш учун сарфлаган ҳаво мудофаа ракеталарини тиклашга 1 йил ва 2 млрд доллар керак — WSJ

    Дунё | 26 июл, 22:32
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.