Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти (PMTI) тадқиқотчилари электр энергетикаси тизимини ислоҳ қилиш борасида бир қанча Осиё мамлакатларида амалга оширилган ишларни ўрганди.
2017 йилда Вьетнам энергетика секторида қуёш энергияси деярли ишлаб чиқарилмаган. Ушбу секторни ислоҳ қилиш жараёнида Вьетнам ҳукумати йирик қуёш фермалари томонидан ишлаб чиқарилган энергияни юқори нархда (1 киловатт соат учун 9 сент) сотиб олиш орқали қўллаб-қувватлади.
Натижада, 2019 йилга келиб, режада кутилган 850 МВт қувват ўрнига мамлакатда 5 ГВт га тенг қуёш энергияси ишлаб чиқарилди
Вьетнамда қуёш энергиясидан самарали фойдаланиш борасидаги ислоҳотлар муаммосиз кечмади.
Деярли барча янги объектлар мамлакатнинг қуёшли жануби-шарқий қисмида жойлаштирилганлиги, маҳаллий тармоқда ортиқча зўриқишни келтириб чиқарди.
Вьетнам электр энергияси корхонаси баъзан ҳаддан ташқари кўп ишлаб чиқарилган электр энергиясини сотиб олишда муаммоларга дуч келди
2020 йилда Вьетнамда электр энергиясининг деярли чорак қисми қуёш панеллари воситасида ишлаб чиқарилди.
Ушбу даврга келиб, мамлакатда 9,3 ГВт қувватга эга бўлган юз мингдан ортиқ қуёш панеллари ўрнатилган эди. Бу кўмирда ишлайдиган қарийб олтита электр станциясининг қувватига тенг.
Вьетнамнинг қайта тикланувчи манбалардан фойдаланадиган энергетика секторига инвестицияларни жалб этиш жуда муваффақиятли бўлди. Масалан, 2021 йилда қуёш энергиясидан олинадиган қувват 17,6 ГВтга етди
Атроф-муҳитга ўртача 14 минг тонна карбон диоксиди чиқиб кетишининг олди олинди. Бутунжаҳон кўмир ассоциацияси маълумотларига кўра, энг замонавий кўмир электр станциялари ҳам бир ГВт соат энергия олиш учун 800 тонна CO2 чиқаради.
Мамлакатда қуёш энергиясидан электр энергиясини ишлаб чиқаришдаги “муваффақият сири” рағбатлантириш дастури орқали қисқа вақт ичида қуриб ишга туширилган лойиҳалар учун 20 йил амал қиладиган “яшил” тарифлар билан боғлиқ.
Шунингдек, Индонезияда ҳам қуёш энергиясидан самарали фойдаланишга қаратилган ислоҳотлар олиб борилди. Хусусан, 2015 йилда мамлакатда ўша пайтдаги энг йирик қуёш электр станцияси ишга туширилди ва ишлаб чиқариш таннархи бир киловатт соат учун 25 сентни ташкил этди. Бу жуда юқори таннарх эди.
Кўплаб янги қуёш станциялари ишга туширилиб, соҳанинг ривожланиши натижасида 2022 йилга келиб, бир киловатт соат қуёш энергиясини 6 сентдан сотиб олиш бўйича шартномалар имзоланди.
2012 йилда Ҳиндистонда қуёш панелларини уйларнинг томларига жойлаштиришни ўз ичига олган ва ушбу мақсадга ҳисса қўшадиган йирик лойиҳалар бўлмаган. 2022 йилда эса қўшимча 14 ГВт қувватга эга қуёш электр станциялари ишга туширилди.
Бугунги кунда саноатда янги технологиялар ва материалларнинг кенг қўлланилиши туфайли уларнинг нархи арзонлашмоқда. Бу эса қуёш панеллари воситасида электр энергиясини ишлаб чиқариш харажатлари бир неча баробар камайишига олиб келяпти.
Ушбу мамлакатлар тажрибаси шуни кўрсатмоқдаки, улар қайта тикланадиган энергия манбаларидан (ҚТЕМ) фойдаланиш кўламини оширишга тараққиёт дастурларини қабул қилиши, маъмурий тўсиқларни камайтириши, ҚТЕМ учун шароит яратиши, шу жумладан қазиб олинадиган ёқилғи орқали ишлаб чиқариладиган энергия учун ажратиладиган субсидияларни тўхтатиши, тармоққа уланишни осонлаштириши, маъмурий қоғобозликни камайтириши орқали эриша олди.
Изоҳ (0)