Moody’s Ўзбекистон кредит рейтинг баҳосини оширди

Жорий йилнинг 20 январь куни Moody’s халқаро рейтинг агентлиги Ўзбекистоннинг кредит рейтинг баҳосини «B1» (ижобий кутилма)дан бир поғона юқорига «Ба3» (барқарор кутилма)га оширди. Бу ҳақда Иқтисодиёт ва молия вазирлиги хабар берди.

Агентлик томонидан кредит рейтинг баҳоси икки йилда бир марта қайта баҳоланади ва йил давомида агентлик билан учрашувларда вазирлик ва идоралар томонидан мамлакатдаги сўнгги макроиқтисодий ўзгаришлар ва амалга оширилаётган ислоҳотлар бўйича маълумот бериб борилади.

Кредит рейтинги аслида нима?

Кредит рейтинги – бу бир рақам ичига киритилган турли кўрсаткичлар тўплами бўлиб, у мамлакатнинг муайян ҳудудидаги вазиятни тавсифлашга мўлжалланган. Рейтинг мамлакат иқтисодиётида содир бўлаётган воқеаларни кўрсатувчи ўзига хос барометрдир.

Сармоядорлар мамлакатга сармоя киритиш ёки киритмаслик тўғрисида қарор қабул қилишда кўплаб омилларга, жумладан, ушбу рейтингларга ҳам эътибор беришади.

Агарда кредит рейтинги паст бўлса, демак, бу мамлакатга сармоя киритиш нотўғри. Юқори рейтинглар, мамлакатнинг маблағлар учун хавфсиз эканлигини билдиради.

Масалан, Ўзбекистон сўнгги йиллардагина мамлакатга сармоя жалб қилишга хизмат қилувчи рейтингларга эга бўла бошлади.

Кредит рейтингига таъсир этувчи омиллар

2022 йил давомида Moody’s томонидан 36 та мамлакатнинг рейтинг баҳоси ёки рейтинг кутилмаси пасайтирилган.

Агентликка кўра, 2023 йилда Ўзбекистоннинг иқтисодий ўсиши 5 фоизни ташкил қилиши прогноз қилинмоқда.

Moody’s ҳисоботида мамлакат кредит рейтингини оширувчи омиллар сифатида қуйидагилар санаб ўтилган:

• Давлатнинг фискал ҳолатига путур етказмасдан иқтисодиёт ва молия секторида мустаҳкам рақобат муҳитининг яратилишига қаратилган мураккаб ислоҳотлар амалга оширилса;
• Фискал дефицитини молиялаштириш учун ички имкониятларни сафарбар этиш, миллий валютада қарз жалб қилишнинг ривожлантирилиши орқали дефицитни молиялаштириш учун давлат ташқи қарзига боғлиқлик камайтирилса.

Мамлакат кредит рейтингини пасайтирувчи омиллар сифатида қуйидагилар қайд этилган:

• Агентлик кутилмаларига нисбатан жорий ташқи шокнинг реал иқтисодий ўсиш суръатларини доимий равишда секинлаштириши ва фискал кўрсаткичларни заифлаштириши натижасида макроиқтисодий барқарорлик билан боғлиқ хатарлар ортса;
• Жорий операциялар ҳисоби дефицитининг ортиши ҳамда хорижий инвестицияларнинг мутаносиб равишда ошмаслиги мамлакат ташқи позициясига хавф солса.