Украинадаги коронавирус пандемияси, таъминот занжири узилишлари ва қуролли можаролар озиқ-овқат, ёқилғи ва ўғит бозорларини жиддий равишда бузди. Бу ҳақда халқаро ташкилотлар, жумладан, Жаҳон банки ва Халқаро валюта жамғармаси (ХВЖ) раҳбарларининг қўшма баёнотида айтилади.
Мутахассислар иқтисодий хатарларни камайтириш, нархларнинг ошишига олиб келадиган савдо чекловларини олиб ташлаш бўйича бир қатор чора-тадбирлар кўришга чақирди.
Ҳужжатда айтилишича, Жаҳон озиқ-овқат дастури (WFP) маълумотларига кўра, июнь ойигача ўткир озиқ-овқат хавфсизлигидан азият чекаётганлар сони 82 мамлакатда 345 миллионга етган.
Тахминан 25 та давлат озиқ-овқат экспортига чекловлар киритди, бу эса дунёдаги озиқ-овқат савдосининг 8 фоиздан кўпроғига таъсир кўрсатди ва ўғитлар нархи сўнгги бир йил ичида икки баравар ошди.
Вазиятнинг янада ёмонлашувига йўл қўймаслик учун халқаро ташкилот раҳбарлари қуйидаги чораларни кўришни таклиф қилмоқда:
- аҳолининг заиф қатламларига зудлик билан ёрдам кўрсатиш;
- савдо ва халқаро озиқ-овқат таъминотини ривожлантириш;
- ишлаб чиқаришни кўпайтириш;
- иқлимга чидамли қишлоқ хўжалигига сармоя киритиш.
Баёнот муаллифларининг қайд этишича, 2008 йилдаги иқтисодий инқироз дунёга глобал савдо чекловларининг жорий этилиши бевосита озиқ-овқат нархларининг ошишига олиб келишини ўргатган.
Экспорт чекловларини олиб ташлаш етказиб беришдаги узилишларни минималлаштириш ва нархларни пасайтиришга ёрдам беради, — дейди экспертлар.
Баёнотни Жаҳон банки бош директори Дэвид Малпасс, БМТнинг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти бош директори Сю Донгю, ХВЖ бош директори Кристалина Георгиева, WFP ижрочи директори Дэвид Бисли ва Жаҳон савдо ташкилоти бош директори Нгози Оконжо-Ивеала имзолади.
Озиқ-овқат инқирозидан очарчилик хавфи остида турган Африка давлатлари энг кўп зарар кўриши мумкин.