Афғонистон собиқ президенти Ҳамид Карзай август ойида «Толибон»ни Кобулга чақиришига нима сабаб бўлгани ҳақида гапирди

«Толибон» ҳаракати вакиллари 2021 йил 15 августда собиқ президент ҳамид Карзайнинг таклифига кўра Афғонистон пойтахти Кобулни эгаллаган. Карзай бу ҳақида АP нашрига интервью берди.

Ҳамид Карзай 2001–2014 йилларда Афғонистон ҳукуматини бошқарган, у 2004 йилгача президент вазифасини бажарувчи, қолган йилларда эса мамлакатнинг сайланган президенти мақомида фаолият олиб борган. Толиблар ҳокимият тепасига келгунига қадар икки йил давомида «Толибон» билан Афғонистонда жанговар ҳаракатларни тўхтатиб, урушга барҳам бериш борасида махсус делегация таркибида музокаралар ўтказган. Август ўрталарида толиблар Кобулга кирган вақтда ҳам Карзай пойтахт ҳудудида бўлган.

АP’га берган интервьюсида у ўша вақтда амалдаги президент ҳисобланган Ашраф Ғанининг мамлакатдан чиқиб кетганини эшитгач, ўзи аҳолини ҳимоя қилиш мақсадида «Толибон»ни Кобулга чақиргани ҳақида сўзлаб берди.

«Ўша вақтда пойтахтда ҳеч ким қолмаганди: расмий ҳукумат вакиллари ҳам, полиция бошлиқлари ҳам, ҳарбий қисмлар командирлари ҳам. «Толибон»дан шаҳарга келиш, аҳолини ҳимоя қилиш, мамлакатни ва унинг ҳудудларини инқироздан олиб чиқишга чорладим, акс ҳолда бошқа жангари гуруҳлар мамлакатни, дўконларни ўмариши мумкин эди. Яъни бу чорасиз қолган паллада топилган автоматик ечим», — деган Афғонистон собиқ президенти.

Эслатиб ўтамиз, «Толибон» Кобулни 15 августдан 16 августга ўтар кечаси ўз назорати остига олганди.

Аввалроқ АҚШ Мудофаа вазирлиги матбуот котиби Жон Кирби «Америка овози»га Пентагон учун Кобулнинг бу даражада тез қулаши, Афғонистон хавфсизлик кучлари ҳамда Ашраф Ғанининг қочиб кетиши кутилмаган ҳодиса бўлганлигини маълум қилганди.

Айни вақтда Ашраф Ғани оила аъзолари билан Бирлашган Араб Амирликларида бўлиб турибди. У ҳанузгача расман президентлик лавозимидан истеъфо берганлигини эълон қилмаган. Аммо Афғонистон вице-президенти Амруллоҳ Солиҳ ўзини президент вазифасини вақтинча бажарувчи деб эълон қилган, у ҳам мамлакат ҳудудидан ташқарида.

Карзай ҳали ҳам Кобул ҳудудида яшайди. У ва Тинчлик ўрнатиш бўйича олий кенгашнинг собиқ раҳбари Абдулла Абдулланинг уй қамоғида сақланаётгани ҳақида ҳам хабарлар тарқалган.

Карзай ҳамда Абдулла бу борадаги хабарларга муносабат билдиришмаган. «Толибон» расмийлари эса мазкур ахборотларни инкор этган. Карзай ҳам тез-тез журналистлар ҳамда хориж дипломатлари билан учрашиб турибди.