Бектемир Мелиқўзиевнинг дисквалификацияси унинг профессионал боксдаги фаолиятига таъсир қиладими?

Профессионал боксда фаолиятини давом эттираётган ўзбекистонлик спортчи Бектемир Мелиқўзиев (7-0, 6 КО) Халқаро бокс федерацияси (AIBA) томонидан 4 йил муддатга дисквалификация қилинди.

«GoSport» нашри Бектемирнинг дисквалификацияси ва унинг профессионал фаолиятига таъсири ҳақида батафсил маълумот бериб ўтди.

Нега бундай бўлди?

Барчаси узоқ 2018 йилга бориб тақалади. Ўшанда Бектемирдан олинган допинг-тестда унинг қонидан фуросемид тақиқланган моддаси аниқланган бўлиб, ўшандан кейин у 2018 йил 28 февралдан бошлаб 2020 йил 27 февралгача 2 йиллик дисквалификация билан жазоланганди. Шундан сўнг, Бектемир уч марта 2019 йил 30-сентябрда, 21-октябр ва 2020 йил 16 февраль кунлари допинг таҳлили топширилиши лозим бўлган манзилларга бормаган. Унга, бутунжаҳон антидопинг кодексининг 2.4-моддасига асосан, бу турдаги антидопинг қоидабузарлиги учун 2 йиллик дисквалификация жазо чораси қўлланилган. Аммо бу қоидабузарлик аввалги антидопинг қоидабузарлик учун белгиланган муддат ичида содир этилган бўлса, бунда кейинги антидопинг қоидабузарлик муддати икки баравар кўпайтирилади. Шу сабабли, Мелиқўзиевга жами 4 йиллик дисквалификация белгиланган.

Ушбу хабардан кейин мухлислар ва бокс ҳамжамиятида бир қатор саволлар пайдо бўла бошлади. Чунки кўпчилик мазкур дисквалификацияни боксчининг бутун фаолиятига тааллуқли деб тушунганлар кўп бўлган. Аслида эса бундай эмас.

Профессионал фаолиятга таъсири қандай бўлади

Биринчидан, четлатиш AIBA, яъни ҳаваскор боксга алоқадор ташкилот томонидан амалга оширилган. Бектемир ҳаваскорлар ўртасидаги мусобақада таҳлил натижаларидан сўнг четлатилган. Кейинроқ у ҳаваскор боксдан тўлиқ кетмасдан профессионал боксда фаолиятини бошлаган, лекин Олимпиадада иштирок этиш истагида яна ҳаваскор боксга қайтиш ниятида бўлган. Шу мақсадда уни Олимпиада саралаш мусобақасида иштирок этувчи спортчилар қаторида қолдиришган. Айнан мана шу сабаб билан AIBA тизимидан чиқиб кетмаган боксчи мажбурий допинг тестлар топшириши керак бўлган. Аммо у кўрсатилган манзилда бўлмагани сабабли, AIBA боксчиси сифатида яна жазоланган. Профессионал боксчи сифатида эмас.

Иккинчидан, Бектемир AIBA тасарруфидаги мусобақалардан четлатилган даврда ҳам профессионал боксда фаолиятини давом эттирган ва бу ҳеч қандай қоидаларни бузиш сифатида баҳоланмаган. Яъни у AIBA’га мутлақо алоқаси бўлмаган (айтиш мумкин бўлса, бошқа спорт тури) жангларда иштирок этган. Бу сафарги жазо ҳам айнан биринчи жазони берган ташкилот томонидан берилган. Фарқи фақат 2 йил эмас, 4 йил. Шундоқ ҳам ҳаваскор боксда рингга чиқмаётган боксчига бу жазони унчалик аҳамияти йўқ десак ҳам бўлади. Ягона аниқ бўлган нарса, Бектемир узил-кесил ҳаваскор бокс билан хайрлашса ҳам бўлаверади. Бор эътибор профессионал боксга қаратилади.

Шунингдек, ташкилот четлатилишида ҳам бу нарса қайд қилинган. «Бутунжаҳон антидопинг кодексига кўра, Мелиқўзиевнинг профессионал боксда чиқишларини давом этиши ёки этмаслиги тегишли Халқаро профессионал бокс ташкилотининг қарорига боғлиқ бўлади. Агар рухсат берадиган бўлса, дисквалификацияси тугагунга қадар фақатгина профессионал боксда жанг ўтказиши мумкин», —дейилади хабарда. Яъни профессионал бокснинг ўзига қўйиб бериляпти. Шу пайтгача бу борада муаммога дуч келмаган спортчи келгусида ҳам бундай муаммога дуч келмаслигига ишонсак бўлади. Асосийси профессионал боксга алоқадор ташкилотларнинг мажбурий допинг тестларида муаммо туғилмаса бўлгани.

Эслатиб ўтамиз, Мелиқўзиев 19 июнь куни Габриэль Росадога қарши рингга чиқади. Айни вақтда у супер ўрта вазн тоифасида WBA рейтингида 7, WBO рейтингида 12-ўринда бормоқда.