Пастдарғомдан сўнг Китобда ҳам «темир дафтар» билан боғлиқ «спектакль» қўйилгани маълум бўлди

Қашқадарёнинг Китоб туманида маҳаллий маъмурият камбағаллик рўйхати («темир дафтар»)га киритилмаган шахсларга ер ажратиб берган, дея хабар берди «Kun.uz». Бироқ нашр «‘Темир дафтар’ бўйича навбатдаги спектакль. Ролларда яна маҳалла раиси ва туман мутасаддилари» сарлавҳаси остида эълон қилинган мақолани ўчириб ташлаган. Материал 15 сентябрь куни соат 21:20 да эълон қилинган эди (уни 15 минг мартадан кўпроқ ўқишган) ва унинг нусхаси Google кешида сақланиб қолган.

Таъкидланишича, Президент ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги 7—8 сентябрь кунлари камбағаллик рўйхати («темир дафтар»)га олинган оилалар ҳолати билан танишиш, уларга кўрсатилаётган ёрдамни ўрганиш мақсадида Қашқадарё вилоятига пресс-тур ташкил қилган.

Таклиф қилинган журналистлар орасида ўчирилган мақола муаллифи — Илёс Сафаров ҳам бўлган; у Китоб тумани ҳокими Алишер Зокировга асосланиб, «Яккатут» маҳалласида 81 нафар фуқаро оилавий шароити оғирлиги ва пандемия вақтида даромадини йўқотгани учун «темир дафтар»га киритилгани ҳақида ёзган.

Мақолада қайд этилишича, Алишер Зокиров олти нафар эҳтиёжманд фуқарога «самарасиз» дея ҳисобланган 10 гектар боғ ҳудуди сабзавотчилик билан шуғулланиш учун бўлиб берилганини маълум қилган. Маҳалла раиси Баҳодир Янгибоев эса бу олти фуқаро «яқин орада камбағаллик рўйхатидан чиқарилиши, чунки энди улар доимий даромадли кишилар» эканини айтиб ўтган.

Аммо тақдим этилган исмларни кўрсатилган кишиларнинг исмлари билан солиштириб кўрилганида, бу олти кишидан фақат бир нафари маҳалла «темир дафтари»га киритилгани, яна бир фуқаронинг ҳолати баҳсли экани маълум бўлган. Илёс Сафаровнинг маълум қилишича, маҳалла раиси Баҳодир Янгибоев бунга ер олган одамларнинг ўзи ва уларнинг билимсизлиги сабаб эканини кўрсатиб, мужмал жавоб берган.

«Шу ерда картошка экканлар биз ҳам ‘темир дафтар’да бормиз, деб ўйлашди. Улар тушунмаган», — дея вазиятни изоҳлаган маҳалла раиси.

Айни вақтда туман ҳокими Алишер Зокиров ер бўлиш жараёнида ер олганлардан фақат икки нафари ҳақиқатан ҳам «темир дафтар»да бўлганини тан олган. «Ўша пайтда сиз савол берганингизда маҳалла раиси олти киши деб айтди. Суриштириб кўрганимизда эса мен адашдим, деяпти. Лекин ўша жойда сиз кўрган инсонларнинг барчаси кам таминланган кишилар эди, аммо уларнинг ҳаммаси ҳам ‘темир дафтар’га кирмаган», – дея туман ҳокимининг сўзларини келтирмоқда «Kun.uz».

Журналист Илёс Сафаровнинг таъкидлашича, маҳалла раиси туман мутасаддиларидан аҳоли билан биргаликда журналистларнинг келишига тайёргарлик кўриш ҳақида топшириқ олган. Бундан ташқари, ер олган эҳтиёжманд фуқаролардан бири унинг исми «темир дафтар»да кўрсатилган бўлса-да, рўйхатда борлигидан бехабарлигини билдирган.

Мақолада ижобий ҳолатлар ҳам келтириб ўтилган эди. Хусусан, шу маҳаллада истиқомат қилувчи, «темир дафтар»га киритилган 80 ёшли Норчучук Бегалиева мунтазам ун, ёғ, гуруч, макарон ва гўшт олиб тургани, яқинда ҳам 1 миллион сўм ёрдам пули ташлаб кетишганини таъкидлаб ўтган.

Аввалроқ «Kun.uz» Самарқанд вилоятининг Пастдарғом туманида «Қўқони» маҳалласи раиси ва туман прокурори иштирокида «спектакль» қўйилгани ҳақида ёзган эди. Мақолада маҳалла раиси Ҳусниддин Турсунов «темир дафтар»га киритилган ва уйида 1000 та жўжа боқиб, тадбиркорлик билан шуғулланишни бошлаган деб журналистларга кўрсатган фуқаро аслида унинг ўз ўғли Достон Тиркашев бўлиб чиққани ҳақида сўз боради. Айни вақтда Турсунов туман прокурори (сектор раҳбари) Асрор Валиев унинг ўғлига тадбиркорлик фаолиятини юритишда ёрдам бераётганини таъкидлаган.

Ушбу «спектакль» ҳақидаги мақола эълон қилингач, маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш вазири Раҳмат Маматов юз берган воқеа юзасидан Пастдарғом туманининг ўзида маҳалла фаоллари билан йиғилиш ўтказган эди, маҳалла раиси Ҳусниддин Турсунов лавозимдан бўшаш ҳақида ариза ёзган. Бош прокуратура эса ушбу воқеадан сўнг туман прокурори Асрор Валиевга ҳайфсан берилганини маълум қилди.

Эслатиб ўтамиз, Ўзбекистонда «темир дафтар»га карантин шароитида ишсиз, даромадсиз қолган ёрдамга муҳтож оилалар киритилади, рўйхатга киритилганлар маҳалла орқали давлатдан пул кўринишида ёрдам олиши мумкин. «Темир дафтар» рўйхати маҳалла раиси томонидан сектор ва ҳудуд раҳбари билан биргаликда уйма-уй юриш ва аҳолининг моддий-маиший шароитларини ўрганиш асосида шакллантирилади, эҳтиёжмандлар ҳақидаги маълумотлар махсус базага киритиб борилади.

Рўйхатга қуйидаги тоифадаги оилалар киритилади:

• Оиланинг меҳнатга лаёқатсиз ногиронлари ва сурункали касалликка чалинганлар;
• Якка ёлғиз кексалар, бевалар ва ўзгалар қарамоғига муҳтожлар;
• Беш ва ундан ортиқ фарзанди бор оилалар;
• Карантин чоралари натижасида даромад манбаини йўқотганлар;
• Ҳақиқатда эҳтиёжманд, ночор ва моддий кўмакка муҳтожлар.

Рўйхатга киритилган оилаларга, моддий ёрдамдан ташқари, ишга жойлашиш ва тадбиркорлик билан шуғулланишда ҳам кўмак кўрсатилади.