2014 йилнинг ўтган тўрт ойи давомида Давлат божхона қўмитаси ходимлари томонидан ҳуқуқни муҳофаза қилувчи бошқа идоралар вакиллари билан ҳамкорликда аниқланган 78 та қонунбузарлик ҳолатларида қиймати 1 миллиард 122 миллион сўмдан, оғирлиғи эса 24,4 килограммдан ортиқ бўлган тилла ва заргарлик буюмларининг ноқонуний олиб ўтилишга чек қўйилди. Бу ҳақда Ўзбекистон Республикаси Давлат божхона қўмитаси матбуот хизмати хабар берди.

«Тошкент-Аэро» ихтисослаштирилган божхона комплекси ходимлари тилла ва заргарлик буюмларининг ҳаво йўллари орқали ноқонуний олиб ўтилишига оид бир нечта божхона қоидабузарлигини фош этди.

Истанбул—Тошкент рейси бўйича учиб келган марғилонлик Э. Мариповнинг чангютгичидан 1,4 килограмм оғирликдаги кумушдан тайёрланган заргарлик буюмлари топилди. Айни шу шаҳардан қайтган фарғоналик Д. Сидикжонованинг чўнтакларидан эса қиймати 2,5 миллион сўмдан зиёд бўлган 159 грамм оғирликдаги тилла ва кумуш тақинчоқлар чиқди. Иккала қоидабузар ҳам заргарлик буюмларини белгиланган ме’ёрдан ортиқча, шунингдек, Т-6 шаклидаги божхона баённомасида қайд этмасдан олиб киришга уринган.

Бокудан Тошкентга отланар экан, хоразмлик М. Кутлиева қиймати 11,3 миллион сўмдан ортиқ бўлган заргарлик буюмларини Тошкент халқаро аэропортидан яширинча олиб ўтиш режасини тузди. Аммо қоидабузар назорат-рентген аппатларининг имкониятларини назарда тутмаган эди. Дастлаб унинг қўл юклари орасидан шахсий кўрик давомида эса ички кийимларидан ҳам жами 229 грамм тилла ва кумуш тақинчоқлар топилди.

Шунингдек, божхоначилар Туркиядан қайтаётган йўловчилар наманганлик М. Шамсидинова томонидан қиймати 10 миллион сўмдан ортиқ 210 грамм ҳамда самарқандлик Ф. Тўраева томонидан салкам 16 миллион сўмлик 237 грамм тилла тақинчоқлар божхона баённомасида кўрсатилмай ва божхона ходимининг оғзаки сўроғи пайтида маълум қилинмай олиб ўтишга уринганлигини фош қилди.

Бундан ташқари, аэропорт божхоначилари тилла қуймаларининг республика ҳудудидан олиб чиқилишига оид қоидабузарликларни ҳам фош қилди. Жумладан, Истанбулга йўл олган наманганлик З. Гаппарова кўздан кечирилганда, эгнидаги кийимлари остига яширинча олиб чиқиб кетиш учун қиймати 5 миллион сўмлик, оғирлиги эса 194 грамм бўлган турли шаклдаги қуйма тиллаларни бекитганлиги аниқланди.

Ҳозирда юқоридаги ҳолатлар юзасидан божхона текширувлари ва суриштирув жараёнлари давом этмоқда.

Эслатиб ўтамиз, Ўзбекистон Республикаси ҳудудига жисмоний шахслар томонидан товарларни акциз солиғи солинмасдан олиб киришнинг чекланган ме’ёрларига (Адлия вазирлигида 1998 йил 13 мартда 412-сон билан рўйхатдан ўтказилган) асосан акциз солиғи солинмасдан олиб кириш учун умумий оғирлиги 30 граммдан ошмайдиган қимматбаҳо металл ва қимматбаҳо тошлардан ясалган бештагача заргарлик буюмларига рухсат берилади. Ўрнатилган мазкур ме’ёрдан ортиқчасини олиб киришда эса жисмоний шахслар тегишли божхона тўловларини тўлаши талаб этилади.