Жиноят ишлари бўйича Музрабод суди блогер Отабек Сатторийга нисбатан жиноят ишини кўриб чиқишни якунламоқда. 4 май куни бўлиб ўтган суд мажлисида прокурор уни 11 йилга озодликдан маҳрум этишни сўради, деб хабар беради «Gazeta.uz».
Давлат айбловчиси бешта айблов бўйича жазо тайинланишини сўраган. Аввалига блогерга нисбатан саккизта айблов эълон қилинган, бироқ суд эшитувлари якунида прокурор уларнинг учтасини ҳисобга олмаган ва судланувчини бешта айблов бўйича айбдор деб топишни сўраган.
Биринчи айблов. Прокурорнинг фикрича, Отабек Сатторий «Термиз эко экспресс лойиҳа» қурилиш компанияси раҳбари Тўлқин Шопўлатовга босим ўтказган ва ундан товламачилик йўли билан умумий қиймати 784 миллион сўмдан қимматроқ бўлган иккита квартирани қўлга киритган. У маблағни тўлиқ тўламасдан, қурилишдаги камчиликлар видеосини эълон қилиш орқали таҳдид қилгани айтилмоқда. Таъкидланишича, шу орқали у тадбиркорга 549 миллион сўм миқдорида зарар етказган. Қайд этилишича, блогер онаси ва синглисининг номида бўлган ва «снос»га тушган Термиздаги уйи учун 234 миллион сўм ёки унга эквивалент мулк олиши керак бўлган.
Адвокат Умидбек Давлатов ўз чиқишида ушбу айблов ўз тасдиғини топмаганини маълум қилган. Унинг сўзларига кўра, ордерда кўрсатилган квартиралар қиймати тўғри ҳисоб-китоб қилинганида етказилган зарар 549 миллион эмас, 304 миллион сўмни ташкил этган, бу эса «тергов ва жабрланувчининг шошқалоқлигидан» далолат беради.
Натижада 2018 йилнинг октябрида иккита квартира ажратиш ва маблағларнинг бир қисмини ҳокимлик томонидан қоплаш борасида Термиз ҳокими, қурилиш компанияси ва Отабек Сатторий ўртасида уч томонлама шартнома имзоланган.
Иккинчи айблов — интернетда Денов тумани ФҲДЁ бўлимининг собиқ раҳбари Насиба Норбоеванинг шаъни ва қадр-қимматини камситиб, обрўсизлантиришга қаратилган видеороликни интернетда тарқатиш. Маълум қилишича, Отабек Сатторий ўз видеоси у «2,5 миллион сўм ва 2 килограмм писта талаб қилган порахўр» деб атаган. Прокурорнинг сўзларига кўра, тергов давомида порахўрлик борасидаги айблов ўз исботини топмаган.
Адвокат Умидбек Давлатовнинг маълум қилишича, ушбу айбловда тасвирланган вазиятга ҳеч қандай исбот топилмаган. Унинг таъкидлашича, жиноят иши 2021 йилнинг 30 январида Насиба Норбоеванинг эмас, балки Л.Тўраеванинг аризаси асосида қўзғатилган.
Ҳимоячининг қайд этишича, Насиба Норбоева 2,5 миллион сўм ва 2 килограмм писта сўраганининг исботи бор (аудиоёзув). Унинг сўзларига кўра, зарурат туғилса, овоз ростан ҳам унга тегишли эканлигини тасдиқлайдиган экспертиза тайинлаш мумкин. Унинг ҳисоблашича, Насиба Норбоева қасддан ёлғон кўрсатма берган, баъзида эса гувоҳлик беришдан бош тортган, шу сабабли унга нисбатан Жиноят кодексининг 238 (ёлғон гувоҳлик бериш) ва 240-моддаси (жиноят процессини юритиш қатнашчиларининг ўз зиммасидаги вазифани бажаришдан бўйин товлаши) билан жиноят иши қўзғатишни сўради.
Учинчи айблов. Таъкидлашича, блогер «Ҳудудгазтаъминот» АЖнинг Сурхондарё вилояти филиали директори вазифасини вақтинча бажарувчи Ўткир Турдиевга уни жавобгарликка ёки ишдан бўшатишга олиб келадиган газ баллонлари ва бошқа салбий фактлар видеосини интернетга жойлаштириш орқали таҳдид қилиб, 10 минг доллар сўрагани айтилмоқда. Ўткир Турдиевда ушбу маблағни тўлаш имконияти бўлмагани сабаб Отабек Сатторий ўзи администратор бўлган Facebook’даги турли гуруҳларга газ баллонларининг тарқатилиши бўйича роликларни мунтазам жойлаштиришни бошлаган.
Адвокат ушбу айбловни тергов, шунингдек, суд жараёнида ҳеч қанақа исботини топмаган «мутлақо асоссиз ва мантиқсиз» деб атаган. Унинг сўзларига кўра, Отабек Сатторий ижтимоий тармоққа видеоёзувни юклаган, бироқ 165-моддадаги (товламачилик) жиноятни содир этиш учун блогер жабрланувчи ёки унинг яқин кишиларига зўрлик ишлатиши, мулкка шикаст етказиши ёки уни нобуд қилиши ёхуд жабрланувчи учун сир сақланиши лозим бўлган маълумотларни ошкор қилиш билан қўрқитиб ўзгадан мулкни ёки мулкий ҳуқуқни топширишни, мулкий манфаатлар беришни ёхуд мулкий йўсиндаги ҳаракатлар содир этишни талаб қилиши ёхуд жабрланувчини ўз мулки ёки мулкка бўлган ҳуқуқини беришга мажбур қиладиган шароитга солиб қўйиши керак бўлган. Аммо Умидбек Давлатовнинг маълум қилишича, бу каби фактлар бўлмаган.
Тўртинчи айблов. Шеробод туманидаги «Чинор Гул Барака» деҳқон бозори раҳбари Лочин Тўраевга товламачилик қилиш. Таъкидланишича, Отабек Сатторий мобил телефонига бозордаги камчиликларни тасвирга олган ва шундан сўнг, бозор раҳбарига қўнғироқ билиб, бозорни суратга олиш вақтида синган Redmi 5+ телефони ўрнига 5 миллион сўм турадиган янги Vivo Х50 олиб беришни талаб қилган. Талаби бажарилмаган тақдирда видеони ижтимоий тармоқларга тарқатиб юбориш билан таҳдид қилган. Блогер Vivo Х50 телефонини олаётганида уйи яқинида ушланган.
Адвокат мазкур айбловни «сохталаштирилган ва ёлғон» деб атади. Унинг қайд этишича, аризачи «Отабек Сатторий сизнинг айнан қайси сирингизни суратга олди ёки ошкор этди ёхуд телефон талаб қилиб, уни тарқатиш билан таҳдид қилди?», деган саволга аниқ жавоб бера олмаган. Умидбек Давлатов блогер ундан пул тамагирлик қилмаганини ва унинг бу каби мақсади бўлмаганини таъкидлаган. Бундан ташқари, мобил компаниялар томонидан тақдим этилган маълумотларга кўра, Отабек Сатторий ва Лочин Тўраев ўртасида қўнғироқлашув бўлмаган.
Ҳимоячининг айтишича, айбланувчи бозорни суратга олаётганида унинг телефонини олиб қўйишган ва кейинроқ қурилма шикаст етказилган ҳолда қайтарилган.
Бешинчи айблов. Бу Республика онкология ва радиология маркази филиалининг кадрлар бўлими бошлиғи Мастона Аҳмедова билан боғлиқ. Давлат айбловчисининг маълумотларига кўра, блогер Мастона Аҳмедова билан келишмайдиган шифокор Сабоҳат Равшановадан интервью олган ва «кадрлар бўлими бошлиғининг обрўсига путур етказган туҳмат сўзлар» айтилган видеони интернетга жойлаштирган. Ролик «Термиз шаҳридаги онкология диспансери ‘отдел кадр’ининг коррупцион ўйинларини шифокор фош қилди» сарлавҳаси остида эълон қилинган.
Адвокатнинг таъкидлашича, ушбу айблов ҳам суд мажлисида ҳеч қандай исботини топмаган ва аслида Отабек Сатторийнинг ўзи туҳматга учраган. Унинг фикрича, Мастона Аҳмедова Отабек Сатторийнинг айнан қайси сўзлари туҳмат эканлиги тўғрисидаги саволга жавоб бера олмаган.
Умидбек Давлатовнинг маълум қилишича, Отабек Сатторий онкология маркази ходимларининг интервьюсини тарқатишдан олдин улардан тилхат олган, уларни видеога туширган ва уларнинг фикрини ижтимоий тармоқларда эълон қилган, бу эса «мутлақо жиноят ҳисобланмайди. Унинг сўзларига кўра, интервьюда тилга олинган барча ҳолатларни тасдиқловчи ҳужжатлар тақдим этилади.
Прокурорнинг фикрича, Отабек Сатторий ишида енгиллаштирувчи ҳолатлар йўқ, чунки у ўзига нисбатан эълон қилинган айбловларни тан олмаган ва жабрланувчиларга компенсация тўламаган.
Давлат айбловчиси блогерни Жиноят кодексининг 165-модда 3-қисми «а» банди (жуда кўп миқдорда товламачилик) ҳамда 139-модда 3-қисми «а» ва «г» бандлари (оғир ёки ўта оғир жиноят содир этишда айблаб, ғаразгўйлик ёки бошқа паст ниятларда туҳмат қилиш) бўйича айбдор деб топишни сўраган. Биринчи модда учун у 10 йилга озодликдан маҳрум этишни, иккинчисига — 2 йилга озодликдан чеклашни, тайинланган жазоларни қисман қўшиш йўли билан 11 йилга озодликдан маҳрум этиш жазоси тайинланишини сўраган.
Адвокат Умидбек Давлатов суддан ўз ҳимояси остида шахсни оқлаш ва зудлик билан ҳибсдан озод қилишни сўраган.