Ўзбекистонда жорий йилнинг баҳорги мавсумида 130 млн тупдан ортиқ дарахт ва бута кўчатлари ўтқазилди. Бу ҳақда Экология вазирлиги хабар берди.
Қайд этилишича, Ўзбекистонда экологик барқарорликни таъминлаш, аҳоли учун қулай яшаш муҳитини шакллантириш мақсадида “Яшил макон” умуммиллий лойиҳаси доирасида кўкаламзорлаштириш ишлари олиб борилмоқда.
Хусусан, 2025 йилнинг баҳорги мавсумида мамлакат бўйлаб жами 136 миллион туп дарахт ва бута кўчатлари экилди. Бу борадаги ишлар давлат раҳбари томонидан 2021 йилда илгари сурилган “Яшил макон” лойиҳаси асосида тизимли равишда амалга оширилмоқда. Лойиҳа доирасида кейинги беш йилда ҳар йили 200 миллион тупдан дарахт ва бута кўчатлари ҳамда қаламчаларини экиш, республика ҳудудларидаги яшиллик даражасини 30 фоизга етказиш мақсад қилиб олинган.
Экология вазирлиги ҳузуридаги Ўрмон ва муҳофаза этиладиган табиий ҳудудларни ривожлантириш ҳамда чўлланишга қарши курашиш бошқармаси маълумотларига кўра, 2021 йил куз мавсумида 86 миллион, 2022 йилда 203 миллион, 2023 йилда 220 миллион, 2024 йилда эса 227 миллион туп дарахт ва буталар экилган. Умумий ҳисобда сўнгги тўрт йилда республика миқёсида 872 миллион туп дарахт ва бута кўчатлари ҳамда қаламчалари ўтқазилган.
Шунингдек, Оролбўйи минтақасида чўлланишга қарши курашиш мақсадида амалга оширилаётган ишлар доирасида ҳозирги кунга қадар 2 миллион гектар майдонда яшил қоплама яратилган. Келгусида Орол денгизи тубида яна 100 минг гектар майдонда “яшил майдон” барпо этилиши, Оролбўйи минтақасидаги ўрмонзорлар умумий майдонининг эса 2,1 миллион гектарга етказилиши режалаштирилган.
2025 йилда “Яшил макон” ва “Менинг боғим” лойиҳалари доирасида яна 200 миллион туп дарахт ва буталар экилиши кўзда тутилган.
Мутахассис-олимларнинг қайд этишича, чўл ҳудудларида 1 гектар саксовулзор бир йилда ўртача 1158 кг карбонат ангидридни ютиб, табиатга шунча миқдорда кислород чиқаради. Шунингдек, битта саксовул дарахти йил давомида 3 тоннагача қум ва чангни ушлаб қолиш хусусиятига эга. Тоғли ҳудудларда эса бир туп арча дарахти инсон саломатлиги учун муҳим бўлган 30 килограммгача фитонсид моддаларини ишлаб чиқаради.
Кўрилаётган чоралар Ўзбекистоннинг экологик барқарорлигини таъминлаш, иқлим ўзгаришларига мослашиш ҳамда соғлом турмуш тарзини тарғиб қилишга қаратилган саъй-ҳаракатларнинг амалий ифодаси ҳисобланади.
Сентябрь ойида Бухоро вилояти Жондор туманида саксовул буталарини синдирган фуқарога жарима қўлланган эди. Фуқарога нисбатан 9 452 000 сўм жарима ҳамда табиатга етказилган зарар қўлланганди.
Шунингдек, Бухоро вилоятида сентябрь—октябрь ойлари давомида саксовул билан боғлиқ 25 та ҳуқуқбузарлик аниқлангани ҳақида хабар берилганди.
Мазкур даврда 25 та ҳолатда табиатга 29 миллион 702 минг 400 сўм зарар етказилгани ҳисобланган ва 222 миллион 900 минг сўм жарима тайинланган. Ҳуқуқбузарлар жами 252 миллион 602 минг 400 сўм товон тўлашлари белгиланган. Бухородаги чўллардан саксовул синдириб олиб кетаётган шахсларга қарийб 40 млн сўм жарима белгиланганди.
Йиллар кесимида кесилган дарахтлар статистикаси
2022 йилда қимматбаҳо дарахтларнинг ноқонуний кесилиш ҳолатлари 1669 тани ташкил қилиб, 2021 йилга нисбатан 2513 тага ёки 61 фоизга камайган. 2023 йилда эса қимматбаҳо дарахтларнинг ноқонуний кесилиш ҳолатлари 1097 тага етиб, 2022 йилга нисбатан 572 тага ёки 35 фоизга қисқарган. 2024 йилга келиб қимматбаҳо дарахтларни ноқонуний кесиш ҳолатлари 1098 тани ташкил қилган.
Изоҳ (0)