Жиззах вилояти ҳокимлиги бюджет тақчиллигига қарамай, 1,8 млрд сўмга Tahoe ва Traverse автомобилларини сотиб олмоқчи

Жорий йил 18 март куни Жиззах вилояти ҳокими Улуғбек Мустафоев 662,7 миллион сўмга Chevrolet Traverse автомобилини харид қилиш бўйича фармойиш имзолаган. 

Ҳужжатда ёзилишича, автомашина маҳаллий бюджетнинг захира жамғармаси маблағлари ҳисобидан хизматда фойдаланиш мақсадида сотиб олинади.

Фармойишда автомобиль 2025 йил 5 март кунги коррупцияга қарши курашишга оид йиғилишда президентнинг давлат амалдорларига Ўзбекистонда ишлаб чиқарилган автомобиллардан фойдаланиш топшириғи асосида харид қилиниши қайд этилган.

Шу билан бирга, Улуғбек Мустафоев “Ўзавтосаноат” АЖдан хизмат транспорти сифатида фойдаланиш учун Chevrolet Tahoe автомобили ажратилишини сўраган. Ҳоким сўровида машина тўловлари кафолатланишини маълум қилинган. Мазкур сўров мазмунида ҳам давлат раҳбарининг йиғилишдаги топшириғига урғу берилган. Мамлакатда Tahoe автомобили нархи 1,1 миллиард сўмдан бошланади.

Жиззах вилояти мамлакатда энг кам аҳоли яшайдиган уч ҳудуддан бири ҳисобланади. Вилоят бюджетининг даромадлари ҳам аксар ҳудудлардагига нисбатан камроқ.

2024 йилда Жиззах вилояти бюджетига 2,15 триллион сўм даромад келган бўлса, 3,84 триллион сўм харажат қилинган. Ўртада қарийб 1,7 триллион сўм зарар кўрилган. Тақчилликнинг 900 миллиард сўми республика бюджетидан қоплаб берилган. Республика бюджети тақчиллигини ёпиш учун эса хориждан ўтган йили олинган 7,3 миллиард доллар қарзнинг 3,2 миллиарди сарфланган. 

“Давлат бюджети тўғрисида”ги қонундаги прогнозларга кўра, Жиззах вилоятининг 2025 йилдаги даромадлари 2,5 триллион сўмни, харажатлари 3,6 триллион сўмни ташкил этади. Бунда ҳам вилоят йилни 1,1 триллион сўм зарар билан ёпиши кутилмоқда. Мазкур тақчиллик республика бюджетидан қопланади. Республика бюджети дефицитини ёпиш учун эса яна давлат қарзи жалб қилинади.

Президент бошчилигидаги йиғилишдан кейин бош вазир Абдулла Орипов Mercedes-Benz хизмат автомобилини Malibuъга алмаштирди. Шундан сўнг вазирлар ва ҳокимлар учун ёппасига Узауто Моторс автомобиллари сотиб олина бошланди. Харид қилинганда ҳам энг қиммат моделларга пул сарфланмоқда.

Бош вазир матбуот котибининг “Дарё”га маълум қилишича, ҳозирда ҳукумат таркибидаги барча вазирликлар, идоралар, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шаҳар ҳокимликлари хизмат автомобили сифатида маҳаллий автотранспортлардан фойдаланишга ўтган. Шу кунгача фойдаланиб келинган “иномарка”лар эса босқичма-босқич “E-auksion” электрон савдо платформаси орқали сотувга чиқарилади.

Иқтисодчи Баҳодир Ғаниев фикрича, кўплаб амалдорларнинг хорижда ишлаб чиқарилган хизмат машиналари эскирган. Шу сабаб янги сотиб олинаётган машиналар сотиладиган “иномарка”лардан қимматга тушади.

“Асосан вазирлар, ҳокимлар, Вазирлар Маҳкамаси ва Президент администрацияси раҳбарлари “иномарка”да юради. Уларнинг машиналари камида 10-15 йил олдин харид қилинган Mercedes’лар. Бундай автомобилларни аукционга қўйсангиз, нархи янги Malibu’нинг пулига ҳам етмаслиги мумкин. Шу йўсинда бизлар бюджет пулини иқтисод қиляпмизми ёки талон-торож?

Эски “иномарка”ларни Malibu’дан арзон сотиб, янги Malibu сотиб олишяпти. Вилоят ҳокимлари Tahoe’да юрармиш. У автомобиль эса Mercedes-Benz нархида сотилади. Бу автомобилларнинг нимаси маҳаллий ишлаб чиқарилади? Маҳаллий ишлаб чиқариладиган машиналар деса, мана Gentra, Cobalt’га ўтсин. Шунда маблағлар ҳақиқатан иқтисод бўлади. Вазирлар, ҳокимлар ичида мен эртадан Cobaltда юраман дейдиган марди борми”, дея фикр билдирган иқтисодчи.

Ўрганишларга кўра, вазирларнинг кўпчилиги хизмат машинаси сифатида Malibu автомобилидан фойдаланишга ўтмоқда.