Молиявий технологияларнинг ривожланиши билан, киберфирибгарлар таҳдиди ҳам кучаймоқда. Кўпчилик “киберфирибгарлар” сўзини эшитганда тунда банк карталарининг кодларини бузадиган хакерлар билан боғлашади. Бироқ, ҳақиқат шундаки, аксарият ҳолларда фирибгарлар ўз мақсадларига юқори технологик усуллар орқали эмас, балки одамларни манипуляция қилиш орқали эришадилар.
Бу “ижтимоий муҳандислик” деб аталиб , ахборот хавфсизлиги контекстида маълум ҳаракатларни амалга ошириш ёки махфий маълумотларни ошкор қилиш учун одамларни психологик манипуляция қилишни англатади.
8 ноябрь куни InfinBANK киберхавфсизлик масалаларига бағишланган семинар ўтказди, унда Ўзбекистон Республикаси Марказий банки ва Ички ишлар Вазирлиги вакиллари иштирок этди. Учрашув мавзуси кибергигиена ва фуқароларнинг киберхавфсизлик бўйича хабардорлигини ошириш бўлди.
Марказий Банк вакили таъкидлаганидек, фирибгарлар кўпинча ўзларини банк ходимлари деб таништириб, нотаниш рақамлардан қўнғироқ қилишади. Улар сиз бир вақтнинг ўзида бир нечта кредитларни расмийлаштирмоқчи эканлигингизни айтишади ва бу операцияларни бекор қилишни таклиф қилишади, ва сиздан смс-хабардаги кодни беришингизни сўрашади. Бу “ижтимоий муҳандислик” нинг одатий намунасидир. Одамлар ваҳимага тушиб, бутун хавфни тушунмай, рози бўлишади ва кодни маълум қилишади. Натижада, картадаги барча пул бир зумда ечиб олинади.
Семинарда InfinBANK мутахассиси киберфирибгарлардан ҳимояланишга ёрдам берадиган бир нечта оддий, аммо самарали қоидаларни айтиб ўтди:
- Шахсий маълумотларни тақдим қилманг . Ҳеч қачон ўз паролингизни, CVV кодингизни, карта рақамингизни, SMS кодларингизни ёки бошқа шахсий ёки махфий маълумотларни ҳеч кимга берманг. Бу худди нотаниш одам сиздан уйингизни калитини сўрагандек гап. Эҳтиёт бўласиз-ку, ахир?
- Мулоқот тилига эътибор беринг . Фирибгарлар кўпинча ўзбек тилини билмайди. Бундан ташқари, банклар ва тўлов ташкилотлари деярли ҳеч қачон ўз-ўзидан сизга қўнғироқ қилмайди ва агар сизни безовта қилсалар ҳам нима сабабдан қўнғироқ қилганликларини тушунтиришади. Агар сиз билан суҳбатлашаётган одам иккиланса, аниқлаштирувчи саволларга жавоб бера олмаса ёки бир хил ибораларни такрорласа, сиз билан боғланган одам фирибгар эканлигидан далолат беради.
- Суҳбатдан бош тортишдан тортинманг. Сиз ҳар доим қўнғироқни вақтингиз камлигини баҳона қилиб тўхтатиш ёки банкнинг энг яқин филиалига ташриф буюриб, маълумотларни қайта текшириш ҳуқуқига эгасиз. Бу ваҳима ва шошилинч қарорларни олдини олишга ёрдам беради.
Пул маблағларининг хавфсизлигини таъминлашнинг энг яхши ечимларидан бири — бу банкка омонат қўйишдадир, омонатларни сақлашдан ташқари, сизнинг капиталингизни оширади;
InfinBANK омонатлари бўйича жорий шартлар билан бу ерда танишишингиз мумкин — ИнфинБанк — Омонатлар
Эҳтиёткорлик ва эътибор сизга нохуш вазиятларни олдини олишга ва маблағларингизни хавфсиз сақлашга ёрдам беради.
Реклама ҳуқуқи асосида.
Изоҳ (0)