Вазирлар Маҳкамасининг “Ёқилғи-энергетика соҳасида бозор механизмларини жорий этишнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори асосида жорий йилнинг 1 май санасидан бошлаб электр ва табиий газ тарифлари ўзгаради.
Қарорга мувофиқ, ёқилғи-энергетика ресурсларининг 2024–2025 йилларда босқичма-босқич ўзгарадиган янги нархлари ҳамда шу йилнинг 1 май санасидан эътиборан, аҳоли учун электр энергияси ва табиий газ бир ойлик истеъмолининг базавий меъёрлари тасдиқланди.
Демак, 1 майдан бошлаб электр энергияси нархи истеъмолчиларнинг I ва II гуруҳларига кирувчи қисмига ўзгаришсиз — 1 кВт/соат учун 1000 сўм ҳамда 900 сўмдан қолмоқда.
Истеъмолчиларнинг III гуруҳи, шу жумладан, овқат тайёрлаш учун марказлашган ҳолда электр плиталари билан жиҳозланган кўп қаватли уй-жойлар ва ётоқхоналарда яшовчи маиший истеъмолчилар учун бир ойдаги истеъмолдан келиб чиқиб:
- ойига 200 кВт/соатгача – 225 сўм;
- ойига 201 кВт/соатдан 1 000 кВт/соатгача – 450 сўм;
- ойига 1 001 кВт/соатдан 5 000 кВт/соатгача – 675 сўм;
- ойига 5 001 кВт/соатдан 10 000 кВт/соатгача – 787,5 сўм;
- ойига 10 000 кВт/соат ва ундан юқори – 900 сўмдан этиб белгиланмоқда.
Қолган маиший истеъмолчилар учун эса бир ойдаги истеъмолдан келиб чиқиб:
- ойига 200 кВт/соатгача – 450 сўм;
- ойига 201 кВт/соатдан 1 000 кВт/соатгача – 900 сўм;
- ойига 1 001 кВт/соатдан 5 000 кВт/соатгача – 1 350 сўм;
- ойига 5 001 кВт/соатдан 10 000 кВт/соатгача – 1 575 сўм;
- ойига 10 000 кВт/соат ва ундан юқори – 1 800 сўмдан этиб белгиланмоқда.
Истеъмолчиларнинг IV гуруҳи учун ҳам нархлар ўзгаришсиз — 1 кВт/соат учун 900 сўмдан қоляпти.
Табиий газ етказиб бериш нархи эса қуйидагича ўзгаради
Барча истеъмолчилар учун тўлов миқдори ўзгаришсиз, яъни бир кубометр учун 1 500 сўмдан қолмоқда.
Йирик улгуржи истеъмолчилар ҳамда бюджет ташкилотлари учун ҳам табиий газ нархи ўзгаришсиз – бир кубометр учун 1 800 сўмдан қолмоқда. Коммунал-маиший эҳтиёжлар учун аҳолига мавсумга қараб нарх белгиланмоқда. Хусусан, ноябрь февраль ойлари давомида бир ойдаги истеъмолдан келиб чиқиб:
- ойига 500 куб метргача – 650 сўм;
- ойига 501 куб метрдан 2 500 куб метргача – 1 500 сўм;
- ойига 2 501 куб метрдан 5 000 куб метргача – 1 950 сўм;
- ойига 5 001 куб метрдан 10 000 куб метргача – 2 275 сўм;
- ойига 10 001 куб метр ва ундан юқори миқдорда табиий газ истеъмол қиладиганлар бир куб метр учун 2 600 сўмдан тўлашлари белгиланмоқда.
Март октябрь ойларида истеъмолчилар бир ойдаги истеъмолидан келиб чиққан ҳолда қуйидагича ҳақ тўлайдилар:
- ойига 100 куб метргача – 650 сўм;
- ойига 101 куб метрдан 2 500 куб метргача – 1 500 сўм;
- ойига 2 501 куб метрдан 5 000 куб метргача – 1 950 сўм;
- ойига 5 001 куб метрдан 10 000 куб метргача – 2 275 сўм;
- ойига 10 001 куб метр ва ундан юқори миқдорда табиий газ истеъмол қиладиганлар бир куб метр учун 2 600 сўмдан тўлайдилар.
Аҳолига маиший эҳтиёжлар учун сотиладиган суюлтирилган газнинг бир килограмми учун тўлов 1 600 сўм этиб белгиланяпти. 2024 йилнинг 1 июнидан бошлаб эса автомобилларга газ тўлдириш компрессор шохобчалари учун бир куб метр табиий газ 1 800 сўмдан етказиб берилади.
Қарор билан 2025 йилнинг 1 апрелидан эътиборан босқичма-босқич ўзгарадиган нархлар ҳам белгилаб берилмоқда. Хусусан:
2025 йил апрелдан бошлаб, электр энергияси нархи истеъмолчиларнинг I гуруҳига кирувчи қисмига ўзгаришсиз – 1 кВт/соат учун 1 000 сўм этиб белгиланяпти. II гуруҳ истеъмолчилар учун ҳам бир киловатт соат электр энергияси 1000 сўмдан етказиб берилади.
Истеъмолчиларнинг III гуруҳи, шу жумладан, овқат тайёрлаш учун марказлашган ҳолда электр плиталари билан жиҳозланган кўп қаватли уй-жойлар ва ётоқхоналарда яшовчи маиший истеъмолчилар учун бир ойдаги истеъмолдан келиб чиқиб:
- ойига 200 кВт/соатгача – 300 сўм;
- ойига 201 кВт/соатдан 1 000 кВт/соатгача – 500 сўм;
- ойига 1 001 кВт/соатдан 5 000 кВт/соатгача – 750 сўм;
- ойига 5 001 кВт/соатдан 10 000 кВт/соатгача – 875 сўм;
- ойига 10 000 кВт/соат ва ундан юқори – 1 000 сўмдан этиб белгиланмоқда.
Қолган маиший истеъмолчилар учун эса бир ойдаги истеъмолдан келиб чиқиб:
- ойига 200 кВт/соатгача – 600 сўм;
- ойига 201 кВт/соатдан 1 000 кВт/соатгача – 1 000 сўм;
- ойига 1 001 кВт/соатдан 5 000 кВт/соатгача – 1 500 сўм;
- ойига 5 001 кВт/соатдан 10 000 кВт/соатгача – 1 750 сўм;
- ойига 10 000 кВт/соат ва ундан юқори – 2 000 сўмдан этиб белгиланяпти.
Истеъмолчиларнинг IV гуруҳи ҳам кейинги йилнинг 1 апрелидан эътиборан бир кВт/соат электр энергияси учун 1 000 сўмдан тўлайдилар.
Табиий газ етказиб бериш нархи эса қуйидагича ўзгаради: барча истеъмолчилар учун тўлов миқдори бир кубометр учун 1 800 сўмдан этиб белгиланмоқда.
Автомобильларга газ тўлдириш компрессор шохобчалари учун бир куб метр табиий газ 2 500 сўмдан етказиб берилса, иссиқлик электр станциялари ва иссиқлик электр марказлари бунинг учун 1 800 сўмдан тўлайди.
Аҳолининг коммунал-маиший эҳтиёжлар учун истеъмол қиладиган табиий гази учун нархлар ўзгаради. Яъни келгуси йилнинг 1 апрелидан эътиборан, ноябрь февраль ойлари давомида бир ойдаги истеъмолдан келиб чиқиб:
- ойига 500 куб метргача – 1 000 сўм;
- ойига 501 куб метрдан 2 500 куб метргача – 1 800 сўм;
- ойига 2 501 куб метрдан 5 000 куб метргача – 2 100 сўм;
- ойига 5 001 куб метрдан 10 000 куб метргача – 2 500 сўм;
- ойига 10 001 куб метр ва ундан юқори миқдорда табиий газ истеъмол қиладиганлар бир куб метр учун 3 000 сўм этиб белгиланяпти.
Март октябрь ойларидаги бир ойлик истеъмол учун эса қуйидагича ҳақ тўланади:
- ойига 100 куб метргача – 1 000 сўм;
- ойига 101 куб метрдан 2 500 куб метргача – 1 800 сўм;
- ойига 2 501 куб метрдан 5 000 куб метргача – 2 100 сўм;
- ойига 5 001 куб метрдан 10 000 куб метргача – 2 500 сўм;
- ойига 10 001 куб метр ва ундан юқори миқдорда табиий газ истеъмол қиладиганлар бир куб метр учун 3 000 сўмдан тўлайди.
Аҳолига маиший эҳтиёжлар учун сотиладиган суюлтирилган газнинг бир килограмми учун тўлов 2 000 сўм бўлади.
Шунингдек, қарор билан 2024 йил 1 майдан аҳоли учун электр энергияси ва табиий газ бир ойлик истеъмолининг базавий меъёрлари ҳам белгиланмоқда. Унга кўра, электр энергияси бир ойлик базавий меъёри 200 кВт·соатни, табиий газ учун эса иситиш мавсумида 500 куб метрни, бошқа мавсумда эса 100 куб метрни ташкил қилмоқда.
Иситиш мавсуми Қорақалпоғистон Республикаси ва Хоразм вилоятида октябрь февраль ойларини, бошқа ҳудудларда эса ноябрь февраль ойларини қамраб олади. Иситишдан ташқари мавсум Қорақалпоғистон Республикаси ва Хоразм вилоятида март – сентябрь ойларини, бошқа ҳудудларда эса март октябрь ойларини қамраб олиши назарда тутилмоқда.
Эслатиб ўтамиз, 2022 йилги муҳокамаларда электр энергияси ва табиий газ нархларини ижтимоий норма асосида белгилаш ва ошириш назарда тутилганди. Яъни оқилғи-энергетика ресурслари истеъмоли учун нархлар янги тизим асосида ўзгариши таклиф этилган. Хусусан, аҳоли учун 1 кВт соат электр энергияси истеъмоли ойига 250 кВт соатгача – 325 сўм, 250 кВт соатдан юқори ҳар 1 кВт соат учун – 650 сўм этиб белгиланиши айтилган. Аммо айрим сабабларга кўра, ушбу режани амалга ошириш кечиктирилган.
2023 йил 1 ноябрдан бошлаб бир ойда электр энергияси ўртача ойлик истеъмоли учун тўлов миқдорига ўсувчан коэффициент қўлланиши бошланган. Энергетика вазирлиги мазкур ўсувчан коэффициент аҳоли истеъмолчиларининг 98 фоизига мутлақо таъсир қилмаслигини маълум қилган эди.
Электр энергияси истеъмолчиларининг тариф гуруҳлари
Ҳукуматнинг 2023 йилдаги қарори билан барча электр энергияси истеъмолчилари тўрт тариф гуруҳига бўлинади (I, II, III ва IV):
I тариф гуруҳига уланган қуввати 750 кВА ва ундан ортиқ бўлган, электр энергияси учун табақалаштирилган тариф бўйича ҳисоб-китоб қилинадиган истеъмолчилар киради. Бюджет ташкилотлари, сув таъминоти ташкилотлари, фермер хўжаликлари ва сув истеъмолчилари уюшмаларининг насос станциялари, шунингдек давлат бюджетидан молиялаштириладиган насос станциялари бундан мустасно.
II тариф гуруҳига
- электр энергияси учун бир ставкали тариф бўйича ҳисоб-китоб қиладиган истеъмолчилар, маиший истеъмолчилардан ташқари;
- “Ўзбекистон миллий электр тармоқлари” АЖ, “Иссиқлик электр станциялари” АЖ, “Ҳудудий электр тармоқлари” АЖ ва “Ўзбекгидроэнерго” АЖ таркибига кирадиган, ҳудудий электр таъминоти корхоналари, шу жумладан ҳудудий электр тармоқлари корхоналаридан электр қуввати оладиган корхона ва ташкилотларнинг, шунингдек, электр энергияси ишлаб чиқарувчи корхоналарнинг ушбу корхоналар ҳудудидан ташқарида алоҳида жойлашган объектларининг хўжалик эҳтиёжлари.
III тариф гуруҳига маиший истеъмолчилар киради. Ушбу тариф гуруҳи бўйича аҳоли томонидан турмуш эҳтиёжлари учун уй-жойларда, хонадонларда, ётоқхоналарда, ёрдамчи хўжаликларда, шахсий фойдаланиладиган томорқа боғ объектларида, шу жумладан боғ ширкатлари ва дала ҳовлилар суғориш насослари, шахсий автомашиналар учун гаражларда сарфланадиган электр энергияси ҳақи ток қабул қилгичларнинг қуввати ҳамда ҳисобга олиш асбобларининг ўрнатилган жойидан қатъий назар, тўланади.
Бюджет ташкилотларидан ташқари электр энергиясидан биноларни электр билан иситиш, иссиқ сув таъминоти ва овқат тайёрлаш мақсадида фойдаланадиган I ва II тариф гуруҳлари истеъмолчилари томонидан сарфланадиган электр энергияси ҳажмининг ҳақи IV тариф гуруҳи бўйича тўланади.
Изоҳ (0)