Ўзбекистоннинг Жаҳон савдо ташкилотига (ЖСТ) аъзо бўлиши кўплаб муҳокама ва мунозараларга сабаб бўлиб келади. Иқтисодчи ва Европа Иттифоқи маслаҳатчиси доктор Лоуренс (Руи) Данг “Дарё”га берган интервьюсида Ўзбекистон ташкилотга қўшилган тақдирда қўлга киритиладиган имкониятлар ва дуч келиши мумкин бўлган муаммолар ҳақида гапирди.
“Дарё” мухбири Тони Крюгер ва доктор Данг Ўзбекистоннинг ЖСТга аъзо бўлишини муҳокама қилди
Март ойида Женевада бўлиб ўтган ишчи партиянинг сўнгги йиғилиши Ўзбекистоннинг ЖСТ аъзолигига яқинлашаётгани ҳақида сигнал берди.
“Ҳукумат ЖСТга аъзо бўлишни, айниқса, 2020 йилдан кейин энг устувор йўналиш сифатида белгилаган”, — дейди Др.Данг.
Иқтисодчи Ўзбекистон ҳукуматининг музокаралар жараёнини тезлаштиришга сиёсий тайёрлиги юқори даражада эканини қайд этди.
Бироқ олдинда муаммолар ҳам мавжуд. Бош вазир ўринбосари Жамшид Хўжаев Ўзбекистон ўзининг ички қонунчилигини ЖСТ қоидаларига, хусусан, хорижий маҳсулотларнинг маҳаллий бозорга кириши ва интеллектуал мулкни ҳимоя қилиш соҳаларига мослаштириши зарурлигини таъкидлаган.
“Энг катта тўсиқлардан бири шундаки, Ўзбекистон чет эл компанияларига қандай қилиб адолатли муносабатда бўлиш борасида келажак йўл харитасини тақдим этиши керак”, — деди доктор Данг.
Шу билан бирга, мамлакатнинг хорижий, айниқса, Хитой ва Россия каби йирик савдо ҳамкорлари билан савдо муносабатлари яхшиланиши кутилмоқда.
“Агар Ўзбекистон ЖСТ оиласига қўшилса, бу асосий савдо ҳамкорлари билан ўзаро савдо-сотиқ учун катта рағбатга айланади”, — деди мутахассис.
У, шунингдек, Хитойдан киритиладиган сармояни, хусусан, икки мамлакат ўртасида янги темирйўл қурилиши ҳисобидан ошириш имкониятларини таъкидлаб ўтди.
Аъзоликнинг Ўзбекистон ички бозорига таъсири ҳақида сўралганда, доктор Данг бу борадаги айрим муаммоларни келтирди.
“Давлат компаниялари кўп ва улардан баъзилари давлат субсидияларини олади, бу ЖСТ қоидаларига зид келади. ЖСТ қоидаларига мослаштириладиган ички ҳуқуқий ўзгаришлар катта муаммо бўлади, лекин бу яхши имконият ҳам”, — дея қўшимча қилди у.
Др.Данг жараённинг стратегик хусусияти ва пухта тайёрланган режалар зарурлигини таъкидлади.
“Бу шахмат ўйинига ўхшайди; эҳтиёт бўлиш керак. Айниқса ЖСТга аъзо бўлиш каби муҳим қарорлар қабул қилишда яхши тайёргарлик кўриш керак”.
У, шунингдек, ЖСТга аъзо бўлишнинг афзалликлари, жумладан, технологиялар трансфери ва мутахассисларни иқтисодий ривожланган давлатларга ўқитишга жўнатиш осонлашишини таъкидлади.
“ЖСТга аъзо бўлишнинг келажакдаги истиқболлари Ўзбекистон иқтисодиётига катта фойда келтириши ва Ўзбекистонда юқори технологияли тармоқларнинг келажакдаги ривожига катта ҳисса қўшиши мумкин”, — дея хулоса қилди доктор Данг.
ЖСТга аъзо бўлиш йўли узоқ ва қийинчиликларга бой бўлиши мумкин, аммо доктор Данг таъкидлаганидек, потенциал имтиёзлар Ўзбекистонга катта имкониятлар олиб келиши мумкин, бу савдо алоқаларидан тортиб, ёш авлод учун иш ўринлари яратишгача бўлган барча соҳага таъсир қилиши кутилмоқда.
Изоҳ (0)