Агар хонадонда товуш изоляцияси ёмон бўлса нима қилиш керак

Дейлик, сиз ўз хонадонингизда яшаб туриб, ташқаридаги шовқин ва товушларни эшитишга мажбурсиз: қўшниларнинг гаплашаётгани, лифтнинг ишлаётгани ва подъезд эшигининг шарақлаётгани, болаларнинг бақир-чақирлари, деразангиз остидан машиналарнинг ўтаётгани… Буларнинг барчаси, албатта, ноқулай ва ёқимсиз ҳолатлар.

Келинг, нима учун бизнинг уйларимизда эшитилувчанлик (товуш ўтказувчанлик) бундай ҳаддан ортиқлигини ва унга қарши қандай курашиш мумкинлигини муҳокама қилиб кўрайлик.

Ҳар биримиз хоналарда товуш изоляцияси билан боғлиқ нотинч вазиятларга дуч келганмиз. Худдики сиздан бир қават юқорида фитнес-клуб жойлашган-у, у ерда спортчилар гантелларни доимо полга тушириб юбораётгандек туюлади; чап томондаги хонадонда кучук вовуллайди, ўнг томондаги хонадонда эса кимдир дўқ-пўписа қилади. Қўшниларингиз шахсий ҳаётингизнинг барча икир-чикирларидан хабардор бўлмасликлари учун беихтиёр пастроқ овозда гапиришга ҳаракат қиласиз. Нима учун уйларда эшитилувчанлик (товуш ўтказувчанлик) бунчалар юқори ва буни қандай йўқ қилиш мумкин? Келинг, буни муҳокама қилиб чиқамиз.

Берилган: хрушчевка типидаги уйдаги санузел, уйнинг шахтаси - девор орқасида.

Савол: қўшниларнинг шовқини, сув оқиши эшитилмаслиги учун деворни қандай материалдан қоплаш мумкин?

Ҳозирги деворни барпо этишда гипскартондан фойдаланилган, бу бизни мутлақо қониқтирмайди. Мен бу масала юзасидан мурожаат қилган усталар яна шу гипсокартонни таклиф қилишди, ёки улар бу муаммога ҳеч қачон дуч келишмаган ва нимани таклиф қилишни билишмайпти.

Facebookъдаги “Потребител.уз” гуруҳидан

Меъёрлар ва нормативлар

Ўзбекистонда хоналарни ҳаво шовқинидан изоляциялаш 2.01.08-19 “Шовқиндан ҳимоя” ҚМҚ билан тартибга солинади. Бу қоидалар турар жойларда  хонадонлар ўртасидаги деворлар ва пардеворлар учун изоляциялаш индекси камида 52 дБ ни, хоналар ўртасидаги пардеворларда товуш изоляцияси – энг камида  43 дБ ни ташкил этиши зарурлигини белгилаб беради.

Асосан маиший шовқинлар бу меъёрларга нисбатан анча қаттиқроқ эшитилади. Шундай экан, ҳатто барча қурилиш меъёрларига мувофиқ бўлган стандарт хонадонда ҳам сиз девор ортида нима бўлаётганлигини доимо эшитиб турасиз.

Агар қонун асосида ҳеч нарсани яхшилаб бўлмаса, товуш изоляцияси масаласини ўз қўлимизга олишга тўғри келади.

Хонадонимизни ўзимиз ўзга товушлардан изоляциялаймиз

Замонавий материаллар алоҳида олинган хонадонда бегона шовқинларни анча пасайтириш имконини беради. Хонани керакциз товушдан изоляциялайдиган гипс қурилиш плиталари (юқори зичликдаги гипскартон) билан қоплаш энг яхши ечим ҳисобланади. Лекин бунинг нозик томони ҳам бор: бундай қопламани тўғри йиғиш керак, акс ҳолда натижа кутганингиздек бўлмайди.

Зичлиги юқори инновасион гипс қурилиш плиталари (GOST бўйича маркаланиши DFH3IR) – бу  илгариги уларга шунчаки бир марта тегиб кетилса увоқланиб кетадиган квадрат шифт листлари эмас. Бундай GQП нинг асоси — зич қалин картон. Картоннинг иккита қатлами ўртасига намликни ўтказмайдиган ва мустаҳкамловчи қўшимчалар (масалан, шиша тола) қўшилган зич оғир гипс ўзакдан қатлам жойлаштирилади.  Бундай технология гипскартонга янги хоссалар: юзанинг юқори сифати, оловга, намликка, зарбаларга бардош беради. Материал ишончли ва узоқ муддатга чидамли бўлади.

Ушбу гипскартон листлардан қуруқ, нормал ва нам микроиқлимли хоналарда фойдаланилади. Улар турар жойлар ва нотурар жойларда деворларни қоплаш, пардеворлар ва осма шифтлар қуриш учун айни муддао. Тўғри монтаж қилинган конструкциянинг шовқиндан изоляциялаш кўрсаткичлари юқори бўлиб, у бегона товушларни жуда яхши сўндиради. Масалан, хонадонлар ўртасидаги деворга ўртаси минерал пахта қатламли гипс картоннинг икки қатламини қоплаш СНиП лар билан белгиланган 52 дБ га нисбатан 59 дБ гача ҳимояни таъминлайди.

Нима учун қоплама қилинди-ю, шовқин ҳамон кетмади?

Барча усталар гипскартон товушни изоляциялаш учун жуда тўғри келиши ҳақида айтадилар. Ўзакнинг юқори зичлиги шовқиннинг жуда яхши сўндирилишини таъминлаши зарур. Лекин базан деворларига бундай гипскартон қоплаган одамлар норозилигича қолади. Улар муаммолар ҳеч ҳал бўлмаганидан шикоят қиладилар. Нима учун шундай бўлади?

Биз яқинда янги қурилган уйга кўчиб ўтдик. Бу ердаги ҳамма нарса: кенг хонадон, яхши ҳудуд, самимий қўшнилар ёқади. Аммо икки ойдан бери нозик бир масалага кўника олмаяпмиз.

Қўшниларнинг санузели ётоқхонамизнинг девори орқасида жойлашган. Хонадонларимиз орасидаги деворлар юпқа шекилли, чунки биз беихтиёр девор ортидаги барча ҳодисаларга гувоҳ бўляпмиз.

Қўшниларни эшитмаслик учун деворларнинг товуш изоляциясини қандай тўғри амалга ошириш керак?

Facebook даги “Потребител.уз” гуруҳидан

Кўпчилик гипскартонни монтаж қилишда товуш хоналар ўртасидан фақат  хоналарни ажратиб турувчи деворлар орқали эмас, балки барча бир-бирига туташ қурилиш конструкциялари (пардеворлар, шифтлар, пол, дераза, эшиклар) ва муҳандислик коммуникасиялари (ҳаво трубалари, сув билан таъминлаш, иситиш, канализация трубалари) орқали  ҳам тарқалишини унутиб қўйишади. Аслида бу элементларда товушдан изоляциялаш талаб этилади. Агар гипскартон билан қўшниларга ёндош битта девор қопланса шовқин даражаси, албатта пасаяди, лекин товуш деворни “айланиб” ўтади ва сиз барибир бегона ҳаётнинг тафсилотларидан хабардор бўласиз.   Албатта, энг яхши йўл — бутун хонага, шу жумладан шифтга гипс картон листларини қоплаш. Лекин бундай имконият бўлмаса, энг кўп учрайдиган бир нечта хатони бартараф этиш мумкин.

Товуш изоляцияси сифатини пасайтирадиган 4 та хато

1. Остоналарнинг мавжуд эмаслиги

Агар хоналараро пардеворлар шовқиндан изоляцияловчи материаллардан  қурилса, сўнгра унга остонасиз эшик монтаж қилинса, товуш эшик остидан тўсиқсиз киради.

Ечим. Эшик рамкасининг албатта остонаси ёки эшик полотноси имкон қадар зич ёпилиши учун ҳаракатчан қисмларида қўшимча зичлагичлар бўлиши керак. 

2. Умумий розеткалар ёки вентиляция канали.

Агар деворда тешик пармалаб, тешикнинг ҳар икки томонидан розеткалар ўрнацангиз, сиз  аслида деворда орасидан товуш бемалол ўтадиган шунчаки тешикка эга бўласиз.

Ечим. Розеткалар имкон қадар бир-биридан узоқроқда жойлаштирилиши зарур. Агар бундай қилишнинг имкони бўлмаса, унда вазиятни розетка тагликлари (подрозетник) бирмунча яхшилайди. Яна битта вариант – айни шу гипс картоннинг ўзидан розеткалар учун товуш ўтказмайдиган қутича монтаж қилиш.

3. Тиғизловчи лентадан воз кечиш

Қопламалар ёки пардеворларни монтаж қилишда тирқишлар қолади, бу тирқишлар бўйлаб эса товуш тарқалади. Кўпинча бу тешиклар профил полга ёки деворга туташган жойларда ҳосил бўлади.

Ечим. Конструкциянинг периметри бўйича ва профил полга ёки деворга туташган жойларда юмшоқ кўпикланган тиғизловчи лентани ёпиштириб чиқиш.

4. Оддий илгаклардан фойдаланиш.

Агар қоплама ёки шифтни монтаж қилишда оддий илгаклардан фойдаланилса, товуш улар орқали ўтишига йўл қўйилади.

Ечим. Конструкцияларда вибрацияни амортизасиялайдиган ва бартараф этадиган товушни изоляцияловчи махсус маҳкамлагичлардан фойдаланиш.

Маълумот учун:

Бу мақоланинг ҳамкори – Ўзбекистондаги KNAUF компаниялари гуруҳи. Компания ассортиментида  ДФҲ3ИР “Сапфир” (Сапфир KNAUF-лист) гипс қурилиш плиталари мавжуд бўлиб, улар хоналарни бегона товушлардан ҳимоялаш учун жуда қўл келади.  

Бу кулранг-мовий рангдаги қалин немис картони асосидаги  универсал плиталар барча конструкцияларда: пардеворларда, қопламаларда ва осма шифтларда  қўлланилади.

Реклама ҳуқуқи асосида.