EastFruit таҳлилчилари Ўзбекистонда банан савдоси самарали ўсишига эътибор қаратиб, бу Ресубликада бошқа мамлакатларга нисбатан улгуржи нархларни пасайтириш имконини беришини маълум қилди. Хусусан, ҳозир Ўзбекистонда бананнинг улгуржи нархи Грузия ва Молдовадагидан ҳам пастроқ.
Айни пайтда Грузия денгизга чиқиш имкониятига эга, Ўзбекистон эса денгизга чиқиш учун икки мамлакат чегарасини кесиб ўтиши керак. Илгари Ўзбекистонда банан нархи доим Молдова ва Грузиядагидан сезиларли даражада юқори бўлган.
Ўзбекистонда бананнинг нисбий таннархини пасайтиришда хориждан олиб келинаётган меваларга импорт божининг олиб ташланиши ҳам ижобий рол ўйнади.
Бундан ташқари, банан супермаркетлар тармоқлари учун жуда қулай маҳсулот бўлиб, Ўзбекистон айни пайтда чакана савдо тармоғини ривожлантириш бўйича минтақавий етакчилардан бири ҳисобланади.
Ваҳоланки, 2022 йилда Ўзбекистон рекорд миқдорда банан импорт қилган бўлса, 2023 йилда бу мевалар импорти камайиб бормоқда. 2023 йилнинг дастлабки 4 ойида Ўзбекистонга банан импорти атиги 29,2 минг тоннани ташкил этди, бу ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 27 фоизга кам.
Бунинг асосий сабаби шундаки, банан нархи 2023 йилнинг январь апрель ойлари орасида нисбатан юқори бўлган, апрель ойида нархлар ўтган йилги даражадан 40-50 фоизга ошган.
Бироқ 2023 йил апрель ойи охирида Ўзбекистонда бананнинг улгуржи нархлари пасайишни бошлади ва айни дамда улар йилнинг шу даври учун рекорд даражада пастлади. Шунинг учун импорт ҳажмининг ошишини кутиш мумкин. Чунки Ўзбекистон ҳали ҳам истеъмолчи даромадлари нисбатан паст бўлган давлатдир. Шу тариқа маҳсулот нархи савдо ҳажмига бевосита таъсир қилади.
БМТ Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти (FAO) халқаро маслаҳатчиси Фёдор Рибалконинг фикрича, Ўзбекистонга банан импорти самарадорлигини ошириш учун ҳали кўп имкониятлар мавжуд.
Мутахассис бананларни импорт қилишда бирлашма тизимидан фойдаланиш супермаркетлар тармоғи ва импорт қилувчиларнинг харажатларини янада камайтириши, бу мевани янада арзонроқ қилишини айтди. У бу билан биргина банан импорт қилувчилар йилига 10 миллион доллардан ортиқ маблағни тежаши мумкинлигини айтди.
Изоҳ (0)