Америкалик хонанда Тина Тёрнер 83 ёшида вафот этди. Хонандани “рок-н-ролл қироличаси” деб аташган ва у 60 йиллик карьерага эга. Тина Тёрнер юзлаб хитлар муаллифи, унинг миллионлаб альбомлари сотилган. Шунингдек, у ижодий танаффусдан сўнг ўз мавқейи ва машҳурлигини қайта тиклай олган хонанда ҳисобланади.
Хонанда узоқ давом этган касалликдан сўнг вафот этди
Тёрнер Швейцариянинг Кюснахт шаҳридаги уйида вафот этди, хонанда ушбу мамлакат фуқаролигини 2013 йилда олган. Тинанинг яқинлари у вафотидан аввал узоқ давом этган касалликдан азият чекканини айтган. Хонанда умрининг сўнгги йилларида соғлиғи билан боғлиқ муаммоларни бошдан кечирган. 2016 йилда Тинага ичак саратони ташхиси қўйилган, 2017 йилда эса буйрак кўчириб ўтказилган. Хонанда 2018 йилда нашр этилган “Менинг севгим тарихи” китобида бошқа жиддий касалликлари ҳақида ёзган. Тёрнернинг сўзларига кўра, у 2013 йилда инсултни бошдан кечирган, шундан сўнг яна юришни ўрганишга мажбур бўлган ва саратон туфайли ихтиёрий равишда ҳаётни тарк этишни ўйлаган.
Тина Тёрнер бўлажак турмуш ўртоғи Айк Тёрнер билан ишлаб, машҳурликка эришди
Хонанданинг қариндошлари унинг ўлими ҳақидаги эълонда таъкидлаганидек, “дунё мусиқа афсонасини йўқотди”. Анна Мей Буллок (хонанданинг ҳақиқий исми) 1939 йилда Теннесси штатида туғилган, кейин у ўз хотираларида болалигида оила аъзолари билан маҳаллий далаларда тез-тез пахта терганини айтиб берган.
Тёрнернинг эслашича, у ёшлигида кутилган фарзанд бўлмаган ва шу сабабли ота-онаси уни ёқтирмаган.
Хонанда болалигининг кўп қисмини бувиси билан ўтказди ва унинг ўлимидан кейин ўша пайтда Сент-Луисга кўчиб ўтган онаси билан учрашган. Анна Мей Буллок Теннесси штатида жойлашган мактаб хор жамоасида қўшиқ айтишни ўрганди. Орадан вақт ўтиб 16 ёшли хонанда Сент-Луисда мусиқачи Айк Тёрнерни ўзининг Kings of Rhytm гуруҳида вокалчи сифатида қабул қилишга кўндирган. Ансамбли илгари аёл вокалсиз ижро этган Айк Тёрнернинг сўзларига кўра, у Буллокнинг уни эшитиш таклифини узоқ вақт рад этган, бироқ Kings of Rhytm чиқишларидаги танаффус пайтида у барабанчидан микрофонни олиб, Би Би Кингнинг You know I love you қўшиғини куйлаган. Унинг овозидан ҳайратга тушган Айк Тёрнер қизни гуруҳга олиб борган, у билан учраша бошлаган ва унга нафақат Тина Тёрнер тахаллусини берган, балки агар у гуруҳни тарк этса, исм бошқа қўшиқчига ўтказилиши ҳақида огоҳлантирган.
“Айк билан муносабатим уни бой қилишимни ангалаган заҳотим барбод бўлди. У дарҳол мени психологик ва иқтисодий жиҳатдан назорат қила бошлади”, — дейди хонанда ўз хотираларида.
Айк ва Тина Тёрнернинг I Fool in Love номли биринчи таронаси 1960 йилда чиқарилган ва АҚШдаги чартларда энг яхши 30 та мусиқа рўйхатига киритиган. Кейинги беш йил ичида бу жуфтлик жуда муваффақиятли R-n-B синглларини чиқаришди ва Kings of Rhytm билан кенг гастролларда бўлишди. Тина Тёрнер The Big Т.N.Т. Show концерт фильмида пайдо бўлганидан кейин бутун мамлакат бўйлаб машҳур бўлди ва 1967 йилда у Rolling Stone журналининг муқовасида пайдо бўлган биринчи аёл ва қора танли хонанда бўлди. Хонанданинг сўнгги машҳурлик йиллари 1969 йилда The Rolling Stoneс’нинг Америка гастролларида иштирок этган пайтда бўлди ва 1970 йилларнинг бошида у бир нечта хитларини: Proud mary, I want to take you highep, Nutbush city limits тароналарини чиқарди. Бироқ, бу муваффақиятга Айк Тёрнернинг доимий зўравонлиги ҳамроҳ бўлди.
Тина Тёрнернинг 1980 йилда санъатга қайтиши мусиқа тарихидаги афсонавий ҳодиса ҳисобланади
1970 йилларнинг ўрталарида гиёҳванд моддаларга қарамлик, турмуш ўртоғи билан келишмовчиликлар хонанданинг ижодига таъсир ўтказмай қолмади. Охир-оқибат у турмуш ўртоғи билан ажрашди. Тина яккахон карьерасини бошлади, бироқ Айк билан дуэтининг гастроллари бекор қилиниши ортидан қарзга ботади. У телешоуларда чиқиб, Лас-Вегасдаги концертлардан пул ишлашга мажбур бўлади.
1980 йиллар бошида Тёрнер носталгик даврлар хонандаси ҳисобланиб, унинг рок-хонанда образи бир оз эскиргандек туюларди. Бироқ шунга қарамай 1984 йилда Private Dancer альбоми ҳамда ундаги Whats Love Got to Do with It super хити хонандага мисли кўрилмаган муваффақият олиб келди. Тина яна хит-парадларда биринчиликни қўлга киритиб, поп-мусиқа рамзи сифатида ўз имижини қайтариб олди.
1980 йилнинг иккинчи ярмида Тёрнер дунёнинг энг машҳур поп-юлдузларидан бирига айланди.
Унинг Айк Тёрнердан кўрган зўравонлиги, гиёҳванд моддаларга қарамликни қандай қилиб енгганлиги ҳақидаги “Мен, Тина” автобиографик китоби эса бестселлер бўлган.
Голливуднинг шон-шуҳрат аллеясида ўз юлдузига эга бўлди. Унинг кейинги альбомлари миллионлаб нусхаларда сотила бошлади.
Тёрнернинг 1980—1990 йилларда стадионларда ўтказган концертлари миллионлаб томошабин тўплаган.
Хонанда, шунингдек, Голливуднинг бир нечта — “Томми”, “Телба Макс-3” ва “Жангарининг сўнгги қаҳрамони” фильмларида суратга тушган.
Тина Тёрнер 12 марта “Гремми”ни қўлга киритган, 100 миллиондан ортиқ альбом сотган, икки марта рок-н-ролл шон-шуҳрат залига киритилган.
Тина Тёрнер ҳаётига асосланиб, “Севги нималарга қодир?”, деб номланган фильм ишланган. Унда бош ролни Анжела Бассетт ижро этган. Ушбу фильм сюжет и ва Тёрнернинг қўшиқлари асосида эса Бродвейда ҳанузгача муваффақият билан намойиш этилаётган мюзикл ишланган.
Изоҳ (0)