Ўзбекистон ҳудудларининг иқтисодиётни саноатлаштириш динамикаси таҳлил қилинди

2017—2022 йилларда Ўзбекистон ҳудудларининг иқтисодиётни саноатлаштириш динамикаси ва тенденциялари таҳлил қилинди. Бу ҳақда Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти хабар берди.

Таҳлил натижаларига кўра, мазкур даврда мамлакат саноати жадал ривожланди. 2017—2022 йилларда саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш 134,2 фоизга ўсиб, ялпи ички маҳсулот ўсишидан (129,5 фоиз) юқори кўрсаткични қайд этди.

Андижон, Наманган, Хоразм, Жиззах, Тошкент, Самарқанд, Сирдарё вилоятлари ва Тошкент шаҳрида ишлаб чиқариш қувватини ошириш, инвестиция ва тадбиркорлик фаоллигини (асосан, тўқимачилик ва озиқ-овқат маҳсулотлари, каучук ва пластмасса, қурилиш материаллари, электрон қурилмалар, электротехника ишлаб чиқариш, автомобилсозлик, металлургия) рағбатлантириш ҳисобига саноат тармоғи ҳудудлар кесимида юқори ўсишга (1,4—1,9 баравар) эришилди.

Маҳаллий ресурслар ва ҳудудлар салоҳиятидан самарали фойдаланиш мақсадида, ишлаб чиқаришни ташкил этиш ва бошқаришнинг замонавий шакллари махсус иқтисодий ва кичик саноат зоналари, технопарклар, кластерлар кенг жорий этилди. 

Натижада 2022 йилга келиб мамлакат саноат ишлаб чиқаришида 2017—2022 йилларда ташкил этилган 20 та эркин иқтисодий зонанинг улуши 4,9 фоиз, 506 та кластернинг улуши 5,2 фоиз, 317 та кичик саноат зонасининг улуши 1,2 фоизгача ошди.

Ҳудудлар саноатини трансформациялаш ва диверсификациялашда қандай натижаларга эришилди? 

Мамлакатнинг 10 та вилояти (Андижон, Бухоро, Жиззах, Навоий, Наманган, Самарқанд, Сурхондарё, Сирдарё, Тошкент, Хоразм вилоятлари) ЙҲМ таркибида саноат тармоғининг улуши ортди.

Аксарият ҳудудларнинг (Андижон, Жиззах, Хоразм, Фарғона, Қашқадарё, Наманган, Сирдарё вилоятлари) қайта ишлаш саноатида ўрта-юқори технологияли ишлаб чиқаришнинг ҳиссаси ошди.

Қорақалпоғистон, Андижон, Наманган ва Самарқанд вилоятларида ишлаб чиқариш саноати таркиби янада диверсификациялашди.

Саноат ривожланиш даражаси паст бўлган Бухоро, Жиззах, Наманган, Хоразм вилоятларида аҳоли жон бошига саноат ишлаб чиқариш республика параметрига яқинлашиб, минтақалараро номутаносибликлар қисқарди.

Умуман олганда, 2017—2022 йилларда мамлакатда минтақавий сиёсат бўйича амалга оширилган самарали ислоҳотлар натижасида ҳудудларнинг саноат салоҳияти ва рақобатбардошлигини оширишга эришилди. 

Хулоса сифатида айтиш мумкинки, келгусида ҳудудлар саноатини ривожлантириш истиқболлари ишлаб чиқариш омиллари (инсон капитали, ресурс тежамкор технологиялар, инновациялар ва бошқалар) самарадорлиги туфайли сифат ўзгаришини таъминлашдан иборат бўлиши лозим.