3 февраль куни Киевда Россия “махсус операцияси” бошланганидан бери илк бор Украина—Европа Иттифоқи саммити бўлиб ўтмоқда. Саммит давомида иштирокчилар ЕИ томонидан Киевга кўрсатилаётган ёрдамни муҳокама қилади, шунингдек, Украинанинг Европа Иттифоқига аъзо бўлиш йўлидаги муваффақиятини баҳолайди. ЕИ раҳбарияти Киевга деярли тўлиқ таркиб билан келган: делегацияда нафақат Еврокомиссия раҳбари Урсула фон дер Ляйен ва Европа кенгаши раҳбари Шарль Мишель, балки Европа Иттифоқи ташқи сиёсати раҳбари Жозеп Борелль ва 14 нафар еврокомиссар ҳам бор.
2022 йилнинг февралидан бери давом этаётган уруш мобайнида кимлар ва қанчалик тез-тез Киевга ташриф буюргани ҳақида “РБК” фоторепортаж тайёрлади. “Дарё” унинг таржимасини ҳавола қилади.
Сиёсатчилар
Урсула фон дер Ляйен Россия босқини бошланганидан бери Киевга ташрифлари сони бўйича рекордчилардан бири ҳисобланади. У Украинага уч марта келган, ҳозиргиси тўртинчиси. Ляеннинг илк ташрифи 2022 йилнинг апрель ойида бўлиб ўтганди.
Польша президенти ўтган февралдан бери Украинага тўрт марта ташриф буюрди, улардан бири 2023 йилда амалга оширилди. 11 январь куни Литва президенти Гитанас Науседа билан биргаликда Дуда Львовда украиналик ҳамкасби билан учрашди.
Болтиқбўйи давлатлари раҳбарлари Киевни Россия ҳарбий амалиётининг илк кунлариданоқ қўллаб-қувватлаб келмоқда. Литва уч Болтиқбўйи давлатидан биринчи бўлиб, 2022 йилнинг апрель ойида Россия билан дипломатик алоқалар даражасини пасайтирган эди. 2023 йилнинг январида Латвия ва Эстония ҳам шундай қилди. Эндиликда бу мамлакатларда ўзаро элчихоналарни элчилар ўрнига вақтинча ишлар вакиллари бошқаради.
Украинага ташрифлар нафақат сиёсатчилар, балки халқаро ташкилотлар раҳбарлари томонидан ҳам амалга оширилади. МАГATЭ раҳбари Рафаэл Grossининг энг қийин миссияларидан бири уруш зонасига ташрифлари бўлди. У АЭС хавфсизлиги масалаларини ҳал қилиш учун президент Зеленский билан тўрт марта учрашган ва ўтган йилнинг октябрь ойида Россия президенти Владимир Путин билан ҳам музокаралар ўтказган. Шунингдек, у Россия назоратидаги Запороже атом электр станциясига ташриф буюрган.
Январь ойида CNN телеканалига берган интервьюсида Гросси Украина атом электр станцияларида исталган вақтда авариялар юз бериши мумкинлигидан огоҳлантирди. 2023 йил бошида агентлик миссиялари Чернобил, Ровен ва Жанубий Украина АЭСларида иш бошлади. Запороже АЭСда ҳам агентлик мутахассислари ишламоқда.
Борис Жонсон Россия босқини бошланганидан кейин Киевга биринчи ташрифини 2022 йил 9 апрелда амалга оширди. Умуман олганда, амалдаги ҳукумат раҳбари даражасида у уч марта Украинага келди. Улардан бирида, ўтган йилнинг 24 августида Владимир Зеленский Жонсонни Украинани кучли қўллаб-қувватлагани учун миннатдорчилик сифатида “Озодлик” ордени билан тақдирлаган эди.
Истеъфога чиққанидан кейин ҳам Жонсон Украинани қўллаб-қувватлашидан тўхтамади, 22 январь куни яна бир марта Киевга келди ва Зеленский билан учрашди. Украина президенти офиси хабар қилишича, учрашув чоғида Зеленский тақдим этган “тинчлик формуласи”ни амалга ошириш учун режалаштираётган саммитга тайёргарлик масалалари муҳокама қилинган. Зеленский бу режаларини 2022 йил сентябрда БМТдаги нутқида ўртага ташлаганди. “Бу жиноят учун жазо, одамлар ҳаётини ҳимоялаш, хавфсизлик ва ҳудудий яхлитликни тиклаш, хавфсизликни кафолатлаш кабиларни назарда тутувчи формула”, — деган у.
Россия Украинанинг “формуласини” рад этди. “Ҳар хил ғоялар ва тинчлик формулаларини илгари сурар экан, Зеленский Ғарб ёрдамида қўшинларимизни Россия ҳудуди бўлган Донбасс, Қрим, Запорожье ва Херсон вилоятидан чиқариш, Россиядан товон ундириш ва халқаро трибуналларга тортиш каби иллузияларга умид боғламоқда. Албатта, бундай шароитда биз ҳеч ким билан гаплашмаймиз”, — деб изоҳ берди Россия ташқи ишлар вазири Сергей Лавров.
Актёр ва мусиқачилар
Киевга тез-тез ташриф буюрган машҳурлардан бири америкалик актёр Шон Пенн бўлди. Унинг биринчи сафари 2022 йил 25 февралда бўлиб ўтди, ўшанда у Украинадаги воқеалар ҳақида ҳужжатли фильм суратга олиши эълон қилинганди. Ҳаммаси бўлиб, актёр Украинага уч марта келган. Учинчи ташрифида у Зеленскийга қўллаб-қувватлаш белгиси сифатида ўзининг “Оскар” ҳайкалчасини топширди. Сентябрь ойида Москва Шон Пеннга қарши санкциялар киритди, унга Россияга кириш тақиқланди.
Ирландиянинг U2 гуруҳи солисти ва гитарачиси Боно ҳамда Эйдж “Крешатик” станциясида 40 дақиқалик акустик концерт берди ва украинанинг “Антитела” гуруҳи билан биргаликда “Stand by me ” қўшиғини ижро этиб, қўшиқ сўзларни “Stand by Ukraine”га (“Украинани қўллаб-қувватла”) ўзгартирди. Бошқа ижрочилар, жумладан, Монатик, Макс Барских, “Океан Элзи” ва миллиардер Ричард Брансон ҳам худди шундай йўл тутди.
Бен Стиллер Украинага БМТ Қочқинлар бўйича Олий комиссарлигининг яхши ниятли элчиси сифатида ташриф буюрганди. Зеленский билан бўлиб ўтган музокараларда улар вақтинча кўчирилганларни қўллаб-қувватлаш масаласини муҳокама қилган. Шон Пенн сингари унга ҳам Россияга кириш тақиқланган.
Голливуд актрисаси Анжелина Жоли Украинага қисқа муддатли ташрифи давомида Киевга бормади, у тиббиёт муассасаларидан бирига, Львовдаги мактаб-интернатга ташриф буюрди ва станцияда ишлайдиган кўнгиллилар билан суҳбатлашди.
Бундан ташқари Украинага ўтган йил давомида яна кўплаб европалик сиёсатчи ва етакчилар, шунингдек, АҚШ давлат котиби Энтони Блинкен ва АҚШ президентининг маслаҳатчиси Жейк Салливан ҳам ташриф буюрди.
Изоҳ (0)