Британиянинг янги бош вазири Риши Сунак аслида ким?

Британия раҳбарлиги учун бўлиб ўтадиган сайловлар учун қўйилган номзодларнинг бирин-кетин камайиб бориши ортидан ягона номзод сифатида қолган Риши Сунак ҳақидаги айрим қизиқарли фактлар билан танишамиз.

• Сунак келиб чиқиши ҳиндистонлик, лекин Лондонда туғилган. Бадавлат оиладан чиққан ва ҳатто ёшлигида дўстлари умуман бўлмаганини айтади.
• У ҳиндистонлик йирик тадбиркор Нараяна Муртининг меросхўри Акшата Мурти билан турмуш қурган. Унинг бойлиги Британия тожи (тож ва ундаги қиммат (заргарлик) буюмларни пулга чақилгандаги қиймати)дан юқори экани тахмин қилинмоқда.

• У Оксфорд ва Стенфордни тамомлаган, кейин Goldman Sachs ва Болалар инвестиция фондида ишлаган. Иккинчисининг эгаси «Йўқ бўлиш қўзғолони» экологик радикалларининг асосий ҳомийси сифатида танилган, аммо Сунакнинг ўзи асосан Жонсоннинг иқлим сиёсатига аралашиб, ҳар бир бюджет арбоби учун курашган.
• Кўпчилик коронавирус ва энергия инқирози даврида самарали ишлади деб ҳисоблагани туфайли у партиядаги энг малакали иқтисодчи ҳисобланади. Трасс муҳокамаси пайтида у солиқларни камайтирмаслигини очиқ айтди, бунга иқтисодиётни ўлдирадиган сабаб сифатида қарашини таъкидлади. Натижада партия аъзолари муваффақиятсиз «Thatcher 2.0»ни лавозимидан озод этиб, Сунакнинг ҳақ эканлигига ишонч билдиришди.
• У ҳақида маълум нарсалардан яна бири — Сунак бош вазирликка номзодлар орасида энг вазмини ҳисобланиб, ҳатто Россия билан ҳам билвосита алоқага эга. Ундан ташқари, Трасс ва Жонсон кабилар билан бир қаторда мудофаа вазири Бен Уоллес билан хайрлашиш эҳтимоли ҳам бор — у ва Сунак ўртасида жиддий келишмовчиликлар рўй берган. Бироқ мамлакат ички муаммоларни ҳал қилиш билан тўлиқ шуғулланган бўлса-да, Украинани қўллаб-қувватлаш Британия элитаси ўртасида консенсус бўлиб қолгани сабабли Сунак хоҳласа ҳам буни тўхтата олмайди.
• У савдо-сотиқ мақсадида Хитой билан можаро даражасини камайтиришга чақирди. Бироқ Трасс билан баҳс-мунозаралар давомида у ўз позициясини қатъийлаштиришга ва Британиядаги Хитойнинг юмшоқ куч тармоғи бўлган Конфуций институтини ёпишга чақиришга мажбур бўлди.
• Аксарият депутатларнинг қўллаб-қувватлаши жиддий ютуқдир, шу сабабдан Сунакнинг позицияси Трассникидан кучлироқ деб тан олинди. Бироқ фракциянинг муҳим қисми ва оддий аъзоларнинг деярли кўпчилиги Жонсонни ағдаришда иштирок этгани учун унга жуда салбий муносабатда бўлишади.

Бундан ташқари, Сунакнинг ҳозирги иқтисодий инқирозни ва консерваторлар лейбористлардан 38 фоиз устунлигини сайловга бир йилдан озроқ вақт қолганида олдини олишга салоҳияти етадими, бу ҳам катта савол. Унинг учун асосий хавф — инқироз сабабли ўз обрўсини йўқотиб қўйиш ва бир йилга бормай, бош вазирликдан истеъфога чиқиш. Демак, ана ўшанда Жонсоннинг қайтиши олдидаги асосий тўсиқ ҳам йўқолади.