Ўзбекистонда анжир экспорти бўйича тарихий рекорд қайд этилди

2022 йилда анжир Ўзбекистон мева сегментидаги экспорт бўйича етакчи ўринлардан бирини эгаллади. Жорий мавсумда анжир экспорти ўтган беш йил давомидаги экспорт ҳажмидан 7 баробар ошди. Бу ҳақда EastFruit хабар бермоқда.

Жорий мавсумда ушбу маҳсулот экспортининг қарийб 97 фоизи Қозоғистон ҳиссасига тўғри келди.

Ўзбекистондан 2022 йилда анжир экспорти мавсуми июнь ойининг иккинчи ўн кунлигида, ўтган йилга нисбатан тахминан бир ҳафта-ўн кун аввал бошланди. Мавсум сентябр ойининг иккинчи ўн кунлигида, деярли ўтган йилги давр билан бир хил якунланди.

Дастлабки расмий статистик маълумотларга кўра, 2022 йилнинг июнь ойи бошидан сентябр ойи охирига қадар Ўзбекистон жами 7,2 минг тонна ва қиймати 1,9 миллион долларлик анжир экспорт қилган, бу эса тарихий рекорд ҳисобланади.

Ўтган бир неча йил ичида ушбу маҳсулотнинг йиллик экспорт ҳажми 370 тоннадан ошмаган, йиллик экспорт тушуми эса 410 минг доллардан кам бўлган.

Ўтган беш йил давомида яъни 2017 йил бошидан 2021 йил якунига қадар анжир экспортининг умумий ҳажми минг тоннани, мазкур «беш йиллик» экспорт тушумининг умумий миқдори эса 912 минг долларни ташкил қилган.

Бозор иштирокчиларининг фикрича, ушбу маҳсулот экспорти ҳажмининг бу қадар кескин ошишида асосий омиллардан бири 2022 йилги мавсумда Ўзбекистондаги юқори ҳосил ва натижада ушбу маҳсулот нархининг кескин пасайганлигидир.

Бу ҳолат экспортёрларга ўзбек анжирини ташқи бозорларга ўтган йиллардагидан анча арзон нархларда таклиф қилиш имконини берди.

Агар Ўзбекистон ташқи савдоси статистикасидан келиб чиққан ҳолда, анжирнинг ўртача экспорт нархи ҳисобланса, жорий мавсумда у 2017—2022 йиллар учун энг паст кўрсаткичда бўлди.

2022 йилда Ўзбекистон анжирининг ўртача экспорт нархи ўтган беш йилги кўрсаткичларга нисбатан камида 2,3 баробар, ўрта ҳисобда эса 3,5 баробар паст бўлган.

Шундай қилиб, 2022 йилда анжир экспорти 2017—2021 йиллардаги умумий ҳажмдан 7,1 баробар, жорий мавсумда экспортдан тушган тушум миқдори эса ушбу беш йиллик умумий тушумдан 2,1 баробар кўп бўлди.

Тахминан 1-2 тонналик кичик партияларни истисно қилинса, 2022 йилда деярли бутун ҳажм ЕОИИ мамлакатлари бозорларига жўнатилди, асосий улуш Қозоғистонга тўғри келади — 96,8 фоиз. Қолган қисм Россия бозорига (2,3 фоизи) ва Қирғизистонга (0,8 фоизи) етказиб берилди.