ШҲТ Самарқанд саммити арафасида Тожикистон президенти ҳузуридаги Давлат хизмати академияси профессори, ШҲТ собиқ бош котиби Рашид Алимов эришилган натижалар, мазкур ташкилотнинг бугуни ва келажаги ҳақидаги қатор саволларга жавоб берди.
ШҲТ ўзаро боғлиқлик муаммосини қандай ҳал қилаётгани ва бу йўлда қандай тўсиқлар мавжуд?
— Ўзаро боғлиқлик масаласи сўнгги 10–12 йил ичида, айниқса, транспорт соҳасида жуда долзарб бўлиб келган ва шундай бўлиб қолмоқда. Катта ютуқлардан бири сифатида 2014 йилда Душанбеда автомобиль ташишлари учун қулай шароитлар яратиш тўғрисидаги битимнинг қабул қилинишини кўрсатиш мумкин. Бу жуда мураккаб ҳужжат бўлиб, у 8 йил давомида БМТ ЭСКАТОнинг етакчи мутахассисларини жалб қилган ҳолда тайёрланди.
Ушбу битим ШҲТга аъзо барча давлатлар томонидан 2016 йилда ратификация қилинган (ўша пайтда 6 мамлакат) ва энг йирик фундаментал халқаро ҳужжатга айланган. Унинг қабул қилиниши олтита яшил йўлакни шакллантиришда амалга оширилган ноёб имкониятларни яратиб берди.
Ушбу битимнинг афзаллиги шундаки, у очиқ битим мақомига эга, унга 2018 йилда Беларусь қўшилган, Афғонистон ва Туркманистон эса катта қизиқиш билдирган. Туркманистон келажакда ушбу ҳужжатга қўшилишга қарор қилса, Эрон яқин кунларда ШҲТнинг тўлақонли аъзосига айланишини инобатга олиб, форс кўрфазига яшил йўлак очилишини айтиб ўтиш керак. Бундай ҳолда, товарларни барча транспорт воситалари, шу жумладан, Евросиё маконининг исталган нуқтасига — Шанхайдан Форс кўрфазига ёки Болтиқ денгизига темир йўл орқали етказиб бериш мумкин бўлади.
Албатта, ушбу мақсадга эришиш учун 10 йил давомида самарали ва рақобатбардош транспорт ва технологик инфратузилмани яратишга қаратилган кенг кўламли қўшма ишлар амалга оширилди. Қайд этганимдек, Ўзбекистон ташаббуси билан темир йўл администрациялари ўртасидаги ҳамкорлик ривожланмоқда, халқаро автомобиль ташишлари учун қулай шарт-шароитлар яратиш ишлари давом этмоқда.
Албатта, ўзаро боғлиқлик вазифасини амалга ошириш йўлида тўсиқлар мавжуд. Улар техник ва холис характерга эга. Транспорт соҳасидаги ўзаро ҳамкорлик мақсадида ягона формула ва ягона алгоритмни ишлаб чиқиш учун вақт, ресурслар ва барча давлатларнинг розилиги талаб этилади. Аммо бу муаммоларни бартараф этиш мумкин.
Изоҳ (0)