Ўзбекистонда аҳоли озиқ-овқат маҳсулотлари қимматлашиши инфляцияга босим кўрсатишини таъкидлаган — Марказий банк

Марказий банк июнь ойи учун аҳолининг инфляцион кутилмаларини тақдим қилди (пдф).

Июль ойида ўтказилган сўровларга кўра, келгуси 12 ой учун нархлар ўсиши бўйича аҳолининг инфляцион кутилмалари июнь ойига нисбатан пасайиб, 15,5 фоизни, инфляцион кутилмаларнинг медиана қиймати эса 1,1 фоиз бандга қисқариб, 13 фоизни ташкил этди. 

Кутилмалар март ойига нисбатан сезиларли камайган бўлса-да, йил бошига нисбатан юқорироқ даражада шаклланди.

Инфляцион кутилмаларнинг пасайиши асосий турдаги истеъмол нархлари ўсиши ўзининг юқори нуқтасидан ўтгани билан изоҳланади. 

Бундан ташқари июль ойида мавсумий мева-сабзавотлар арзонлашгани, энергия нархлари либерилизациясининг кейинроқ муддатга қолдирилиши ва охирги ойларда миллий валюта алмашув курсининг барқарорлиги ҳам инфляцион кутилмалар пасайишига асосий сабаб бўлган. 

Аҳоли келгусида нархларга оширувчи таъсир кўрсатиши мумкин бўлган асосий омил сифатида импорт товарлари ва озиқ-овқат маҳсулотларининг қимматлашишини кўрсатган — 55 фоиз.

Бундан ташқари аҳоли нархларининг сунъий оширилиши (43 фоиз) ҳамда ёқилғи ва энергоресурслар нархлари ошиши мумкинлигини (36 фоиз) ҳам инфляцияга таъсир қилувчи асосий омиллардан бири сифатида кўрмоқда. 

Инфляцион кутилмалар — турли гуруҳлар бўйича мос жавобни белгилаган аҳоли сонининг ўша жавоблар ўртача қийматига кўпайтмалари йиғиндисини жами аҳоли сонига нисбати (ўртача кўрсаткич).

Инфляцион кутилмаларнинг медиана қиймати – келгусидаги инфляция бўйича жавоблар вариацион қаторини тенг иккига бўлувчи қиймат.