• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12834.61
    • RUB162.65
    • EUR14662.26
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +31°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Иқтисодиёт

    Украина иқтисодиёти узоқ давом этадиган урушга дош бериши қийин — The Economist

    Иқтисодиётни босқин пайтида бошқаришга уринаётган одам сифатида Сергей Марченко ғалати даражада оптимистдир, деб ёзади The Economist.

    Фото: Getty Images

    Фото: Getty Images

    Россияликлар унинг мамлакатининг асосий портларини босиб олган ёки блокада қилган ва аксарият корхоналарни ёпишга мажбур қилган бўлиши мумкин, аммо Украина молия вазири бунга хотиржамлик билан ёндашмоқда.

    Вазият жуда мураккаб, мен буни юмшатмоқчи эмасман. Аммо биз буни ҳал қила оламиз, — дейди у вазирлиги яқинидаги ҳашаматли кафеда латте ичиб.

    Ҳаво ҳужуми сиренаси суҳбатни тўхтатганда, у шунчаки эътибор бермаган.

    Ваҳима қўзғатмасликнинг сабаблари жуда кўп. Украина урушга яхши ҳолатда кирди, иқтисоди йиллик чораклик суръатларда деярли 7 фоизга ўсди.

    Аҳоли COVID-19 томонидан қаттиқ зарар кўрмаган, дон, темир ва пўлат экспорти учун яхши халқаро нархлар, яхши назорат қилинадиган банк саноати ва ўтган йили ялпи ички маҳсулотнинг 3 фоиздан кам бўлмаган ҳукумат камомади мавжуд.

    Уруш арафасида унинг қарзи ялпи ички маҳсулотнинг сал кам 50 фоизини ташкил этди, бу кўпчилик молия вазирлари орзу қилиши мумкин бўлган ҳолат. Рақамлаштирилган солиқ ва имтиёзлар тизими урушга қарамай, иқтисодиётнинг ҳали ҳам ишлаётган қисмларидан даромадлар муаммосиз тушаётганини англатади.

     

    Украинанинг интернети ва 3Г уяли алоқаси деярли ҳамма жойда урушдан зарарланмаганлиги сабабли, ҳатто ҳозир Россия босиб олган ҳудудларда ҳам пенсиялар ва давлат маошлари тўланади.

    Аксарият корхоналар ҳозирча ўз ходимларига доимий ёки умуман ишлай олмасалар ҳам маош тўлашмоқда. Иш ҳақи солиғи бор-йўғи 1 фоизга камайган.

    Лекин бу осон эмас. Жаҳон банки Украина ялпи ички маҳсулоти 2022 йилда 45 фоизгача қисқаришини башорат қилган.

    Ҳукумат солиқларининг муҳим қисми бўлган божхона даромадлари импортнинг камайиши ва кўплаб божларнинг тўхтатилиши туфайли урушдан олдинги даражасининг чорак қисмига тушиб кетди.

    Ғарб тарафдорлари қурол ва ўқ-дориларни текинга етказиб бераётган бўлса ҳам, ҳарбий маошларни тўлаш учун ҳам катта маблағ талаб қилинади. Кичик ва ўрта бизнес энди ихтиёрий равишда солиқ тўлаяпти, бироқ Марченко уларнинг ватанпарварлик муносабатидан ҳайратда қолганини айтади.

    Унинг сўзларига кўра, буларнинг барчаси ҳар ойда тахминан 5 млрд долларлик молиявий бўшлиққа олиб келади. Бу уруш давом этаётган ҳар ой учун Украина ялпи ички маҳсулотининг қарийб 5 фоизини ташкил қилади.

    Бу бўшлиқни қандай тўлдириш керак?

    Марказий банк кўпроқ пул чоп этиши орқали қисман тўлдириш мумкин. Шунингдек, ҳукумат ҳозирда инфляция даражасидан паст бўлган 11 фоиз атрофида улуш тўлаётган уруш облигацияларини чиқариш орқали.

    Лекин асосий манба хорижий валюта бўлиши керак бўлади. Молия вазирига кўра, у кунининг кўп қисмини хориж ҳукуматларидан ёрдам сўраб лобби қилиш билан ўтказмоқда. Америка унинг энг катта умидлари бўлган жой.

    Аввалроқ Байден АҚШ конгрессидан Украинани қўллаб-қувватлаш учун 33 млрд доллар ажратишни сўрагани ҳақида хабар берилган эди.

    Шу билан бирга, 20 миллиард доллар Украина ва бошқа фронтдаги мамлакатларни кўпроқ қурол билан таъминлаш учун сарфланади. Фақат тахминан 8,5 миллиард доллар иқтисодий ёрдамга, қолган қисми гуманитар ёрдамга қаратилган.

    Бу яхши янгилик, лекин Америка пакети қандай кўринишга эга бўлади ва у қачон келади, биз билмаймиз, - дейди вазир.

    Бу ҳолат барқарор эмас, агар уруш яна уч-тўрт ойдан кўпроқ давом этса, солиқларни катта миқдорда ошириш ва харажатларни кескин қисқартириш каби оғриқли чоралар кўриш керак бўлади.

    Қора денгизда Россия ҳарбий-денгиз кучларининг мавжудлиги, шунингдек, Украина ҳарбий-денгиз кучларининг миналарни мудофаа мақсадида жойлаштириши Украинанинг асосий порти Одессанинг бутунлай ёпилганини англатади.

    Худди шу нарса унинг яқинида жойлашган иккинчи ва учинчи портларига ҳам тегишли. Тўртинчи ва бешинчи Бердянск ва Мариупол ҳозир Россия назорати остида. Кўп донни сақлаш ҳам мумкин эмас; мамлакат ғалла силослари асосан яқинда йиғиб олинган қишки ҳосилга тўла бўлиб, улар одатда хорижга жўнатилади.

     

    Агар дон денгиз орқали чиқа олмаса, у Польша, Руминия ва Венгрия орқали Қора денгиз ёки Дунай дарёсидаги хавфсиз портларга автомобиль ва темир йўл орқали бориши керак бўлади. Аммо муаммолар кўп — йўллар бунчалик оғир тирбандликка бардош бера олмайди, муқобил портлар чекланган захира қувватига эга.

    Энг ёмони, Украинанинг Европа Иттифоқи билан чегараларида божхона тартиблари секин. Божхона ва фитосанитария текширувлари аллақачон 10 км масофани орқага қайтаришга сабаб бўлмоқда.

    Европа қоидаларига кўра, Украина Иттифоқ аъзоси эмаслиги сабабли, фақат чекланган миқдордаги Украина юк машиналари Европага кириши мумкин.

    Бюрократия ишларни кучайтирмоқда ва агар у блокланмаса, Украина, Европа ва ҳақиқатан ҳам бутун дунё сентябрь ойида йиғим-терим давридан кейин жиддий озиқ-овқат танқислигига дуч келади.

    Бизга Европадаги ҳар бир давлат ўз ҳудудига юк машиналаримиз эркин кириши уруш рухсат бериши керак. Улар ўзларига тегмоқчи бўлган буғдой миқдорини тушунмаётганга ўхшайди, — дейди вазир.

    Аввалроқ АҚШ Украинага 40 млрд доллар тақдим этётгани ҳақида хабар берилган эди.

    11.05.2022, 21:32   Изоҳ (0)   16333
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Олтин ва нефтнинг жаҳон нархлари Ўзбекистонга қандай таъсир қилади?

    11.05.2022, 21:08

    Урушнинг таъсири: Ўзбекистон тадбиркорлари хом ашё логистикаси билан боғлиқ муаммолар туфайли тўлиқ ишлай олмаяпти

    11.05.2022, 20:07

    Украинадаги уруш Ўзбекистон иқтисодиётига қандай таъсир қиляпти? Мутахассис изоҳи

    11.05.2022, 13:31

    АҚШ Украинага 40 млрд доллар тақдим этяпти

    11.05.2022, 13:22

    Европа Россия газига қарамликни камайтириш учун тезроқ қуёш энергиясини ривожлантиришга қарор қилди

    10.05.2022, 21:32

    «Украинадаги уруш глобал иқтисодиётга ноаниқлик олиб келди» — АҚШ ғазначилик котиби Жанет Еллен

    10.05.2022, 15:27
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    ЛУКОИЛ: ёш истеъдодлар овози катта саҳнада янгради


    Xon Saroy томонидан анъанавий “Менинг орзуйимдаги уй” расмлар танлови бошланди 


    Chery газга ўтмоқда: кафолат тўлиқ сақланиб қолинади, ўрнатиш эса 31 майгача бепул! 


    Mastercard Digital Uzbekistan 5- халқаро PLAS-Форумида қатнашди


    Ўзбекистон Миллий банки Хитой юани айирбошлаш хизматини Тошкент шаҳри ва пойтахт аэропортида йўлга қўйди


    МКБАНК халқаро молия бозорида: Қозоғистон банкларидан 15 миллион доллар жалб қилинди


    Чирчиқдаги янги боғ - замонавий кўнгилочар ва дам олиш маскани очилди


    Янгийўлда “Томорқа мактаби” очилди


    2025 йилнинг 5 ойи давомида Mobiuz минглаб таянч станцияларини ишга туширди ва техник инфратузилмани замонавийлаштирди


    ANORBANK ва БС/2 Ўзбекистонда банкларда ўз-ўзига хизмат кўрсатиш тармоғини кенгайтирмоқда


    Систит — бу уят эмас!


    Octobank банкоматларни BS/2 билан бирга “ақллироқ” қилади


    Centrum Air янги Airbus A320neo — авиапаркидаги тўққизинчи самолётни қабул қилиб олди 


    Абадий ишончлилик ва хавфсизлик: GWM соҳанинг янги стандартларини жорий этмоқда


    Сўзлар аҳамиятга эга: TBC Bank 8 март табрикларини пулларга айлантириб, аёллар тадбиркорлигини қўллаб-қувватлади

     

    Тавсия этамиз

    Гитлердан сўнг энг машҳур нацист – дорга осилган Риббентропнинг аянчли тақдири

    31 май, 19:25

    “Икки хонали уй учун 715 млн сўмдан”. “Дарё”даги мақоладан сўнг пойтахт ҳокимлиги уйсиз қолган аҳолига хонадон сотиб олиш учун маблағ ажратди

    28 май, 21:15

    Будапешт фасадлари: санъат кўчада яшайди (фото)

    27 май, 10:00

    Гестапо ва КГБ хизматида бўлган бухоролик “штирлиц”

    26 май, 19:00
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Жанубий Кореяда президентлик сайлови бошланди. Номзодлар ким? 

    Дунё | 3 июн, 09:58

    ЕЧЛ. Энг кўп голли вазият яратган футболчилар (топ-10)

    Спорт | 3 июн, 09:55

    Тақиқ, чеклов ва жазолар: Япония императорлари қандай яшайди?

    Шоу-бизнес | 3 июн, 09:44

    АҚШда иммиграция сиёсати ва чегара назорати кучайтирилди

    Ўзбекистон | 3 июн, 09:38

    Италияда Этна вулқони отилди (видео)

    Дунё | 3 июн, 09:20

    Тошкентда скутер ҳайдовчиси Damas уриб юборишидан ҳалок бўлди

    Ўзбекистон | 3 июн, 09:04
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.