Нэнси Пелоси дунё етакчиларини Пекин Олимпиадасига қарши «сиёсий бойкот» эълон қилишга чақирди

АҚШ Конгрессининг вакиллар палатаси спикери Нэнси Пелоси Хитойда инсон ҳуқуқларининг бузилаётганини айтиб, дунё етакчиларини 2022 йил Пекинда бўлиб ўтадиган қишки Олимпия ўйинларига ташриф буюришдан воз кечишга чақирди. Бу ҳақда CNBC телеканали хабар берди.

«Биз Олимпия ўйинларининг Хитойда бўлиб ўтишида ҳеч қандай ёмон нарса йўқдек ҳаракат қила олмаймиз», — деб таъкидлади Пелоси Конгресснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича комиссияси мажлисида.

«Агар сиз давом этаётган геноцид шароитида мусобақаларда иштирок этсангиз, савол туғилади: геноцид содир этаётган бир пайтда Хитой ҳукуматига ҳурмат кўрсатишга тайёр экансиз, дунёнинг исталган нуқтасида туриб, инсон ҳуқуқлари тўғрисида гапиришга қандай маънавий ҳақингиз бўлади?» — деб мурожаат қилди Пелоси дунё етакчиларига.

У Олимпиаданинг молиявий ҳомийларини танқид қилди ва агар Хитойдаги инсон ҳуқуқларининг бузилишига тижорий омиллар билан қарши турилмаса, қаерда бўлмасин, инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш учун барча ахлоқий ҳуқуқлар бой берилишини таъкидлади.

Пелоси Хитойнинг Тибетида кескинлик кучайган бир пайтда 2008 йилги Пекин Олимпиадасига қарши «дипломатик бойкот» эълон қилишга урингани муваффақиятсиз бўлганини тан олар экан, у ҳозир билдираётган таклифининг инобатга олинишига ҳам шубҳа билан қарамоқда. Шу билан бирга, спикер спортчиларни ўйинларда иштирок этиши керак деб ҳисоблайди.

Аввалроқ АҚШ, Канада ва Буюк Британия Хитойни «уйғурлар геноциди»да айблаб, унга қарши санкциялар киритган эди. Шунингдек, АҚШ уйғурларга қилинаётган зуғумлар сабаб Шинжондан пахта импортини чеклаб қўйгани ҳамда Пекинда ўтказиладиган 2022 йилги қишки Олимпиадани бойкот қилиши мумкинлиги ҳақида хабар берилган.

Хитой АҚШ ва Канадани Шинжон-Уйғур автоном ҳудуди туфайли Хитойга қарши уюштирган «хато ҳаракатларини» тузатишга ва Хитойнинг ички ишларига аралашишни бас қилишга чақирди.

Эслатиб ўтамиз, Хитойда H&M, Nike ва яна бир нечта халқаро корпорацияларнинг маҳсулотларига қарши бойкот бошланган. Таъкидланишича, улар Шинжон-Уйғур автоном ҳудудидаги пахта далаларида одамларга қуллардек муносабатда бўлинаётгани ҳақидаги баёнотлар билан мамлакат ички сиёсатига аралашгани қайд этилган.

Шинжонда содир бўлаётган воқеалар муҳокамаси Хитойдаги энг можароли мавзулардан бири ҳисобланади. Маҳаллий ижтимоий тармоқларда фойдаланувчилар ҳудуддаги вазият муҳокамаси, у ердаги ҳолатларни шунчаки эслаб ўтгани туфайли ҳам тез-тез блокланади. Human Rights Watch ҳуқуқни ҳимоя қилувчи ташкилоти таҳлилчилари ғарб брендларига қарши кампаниянинг ҳукумат учун жиддий оқибатларга олиб келиши мумкинлигини тахмин қилган. Сабаби аввал Шинжонда уйғурларнинг ҳуқуқлари поймол бўлаётгани ҳақида билмаган фойдаланувчилар вазиятга жиддий қизиқишни ва ижтимоий тармоқларда у ерда ҳақиқатда нима бўлаётгани ҳақида ахборот излашни бошлаб юборган.