Ўзбекистонда фуқароларни ҳарбий рўйхатга олиш бўйича янги йўриқнома қабул қилиш кутилмоқда

Ўзбекистонда фуқароларни ҳарбий рўйхатга олишни ташкил этиш ва юритиш тартиби тўғрисида янги йўриқнома қабул қилиш режалаштирилмоқда. Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар лойиҳалари муҳокамаси порталига «Ўзбекистон Республикаси фуқароларини ҳарбий рўйхатга олишни ташкил этиш ва юритиш тартиби тўғрисидаги йўриқномани тасдиқлаш ҳақида»ги ҳужжат лойиҳаси жойлаштирилди.

Ҳужжат лойиҳасига кўра, «Умумий ҳарбий мажбурият ва ҳарбий хизмат тўғрисида»ги қонунга мувофиқ, ҳарбий хизмат муддатли ҳарбий хизмат, сафарбарлик чақируви резервидаги ҳарбий хизмат, контракт бўйича ҳарбий хизмат ва Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари сафида ҳарбий хизматни ўтаган резервчилар хизмати каби хизмат турларидан иборат.

Таклиф этилаётган йўриқномага кўра, Ўзбекистон Қуролли Кучлари захирасида ва резервида турувчи фуқаролар — ҳарбий хизматга мажбурлар деб аталади. Ҳарбий хизматга чақириладиган ва туман (шаҳар) чақирув участкаларида қайд этилган шахслар — чақирилувчилар деб аталади. Ҳарбий хизматга мажбурлар ва чақирилувчилар ҳарбий рўйхатдан ўтиши зарур.

Ҳужжатга мувофиқ, ҳарбий хизматга мажбурлар ва чақирилувчиларни ҳарбий рўйхатдан ўтказиш давлатдаги мавжуд ва ҳарбий хизматга яроқли чақирилувчилар ресурсларини ҳисобга олиш ҳамда таҳлил қилишнинг умумдавлат тизими ҳисобланади.

У жойлардаги бошқарув ва давлат ҳокимияти органлари, маҳаллий ҳарбий бошқарув органлари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, корхона, муассаса, ташкилотлар, шу жумладан, таълим муассасаларининг раҳбарлари томонидан идоравий мансублиги ва мулкчилик шаклларидан қатъи назар яшаш, ишлаш ва ўқиш жойлари бўйича олиб борилади.

Ҳарбий хизматга мажбурлар ва чақирилувчиларни ҳарбий рўйхатга олиш тизими мамлакатда амал қилувчи паспорт тизими билан боғлиқ ҳолда юритилади. Рўйхатга олиш тизимининг фаолият кўрсатиши Ўзбекистон Республикаси Мудофаа ва Ички ишлар вазирликлари, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар, туманлар, шаҳарлар ҳокимликлари томонидан таъминланади.

Йўриқномага кўра, ҳарбий хизматга мажбурлар ва чақирилувчиларнинг ҳарбий рўйхати умумий, махсус ва шахсий рўйхатга бўлинади.

Махсус ҳарбий рўйхатда сафарбарлик даври ва уруш даври учун давлат бошқаруви органлари, корхоналар, муассасалар ва ташкилотларга бронлаштириб қўйилган ҳарбий хизматга мажбурлар туради.

Умумий ҳарбий рўйхат сафарбарлик даври ва уруш даври учун давлат бошқарув органлари, корхона, ташкилот ва муассасаларга бронлаштирилмаган ҳарбий хизматга мажбурлар ва чақирилувчиларни шахсий рўйхатга олиш ва назорат қилиш учун мўлжалланган.

Ҳарбий хизматга мажбурлар ва чақирилувчиларни шахсий рўйхатга олиш туман (шаҳар) мудофаа ишлари органлари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари томонидан, шунингдек, ҳарбий хизматга мажбурлар ва чақирилувчилар ишлайдиган ёки ўқийдиган корхона, муассаса, ташкилот ва таълим муассасалари томонидан амалга оширилади.

Ҳарбий хизматчилар ва ҳарбий хизматга мажбурлар оддий аскар, сержант ва офицерлар таркибига бўлинади. Ҳарбий хизматга мажбурлар резервдаги ва захирадаги ҳарбий хизматга мажбурларга бўлинади.

Резервдаги ҳарбий хизматга мажбурлар таркибига муддатли ҳарбий хизматни, контракт бўйича ҳарбий хизматни, сафарбарлик чақируви резервидаги хизматни ўтаган фуқаролар киради.

Муддатли ҳарбий хизматга чақирилишдан (саломатлигига кўра ҳарбий рўйхатдан чиқарилганлардан ташқари) ва сафарбарлик чақируви резервидаги хизматдан озод этилган ҳарбий хизматга мажбурлар, ҳарбий хизматни ўтамаган офицерлар, ҳарбий ҳисобдаги ихтисослиги бўлган аёллар, шунингдек, муқобил хизматни ўтаган фуқаролар захирадагилар ҳарбий рўйхатига қўйилади.

Резервдаги ҳарбий хизматга мажбурлар уларга берилган ҳарбий унвонига мос равишда «Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари резервида хизмат» қонуни талаблари асосида ҳарбий рўйхатда туради.

Резервда ва захирада бўлиш ёшининг чегарасига етган ёки саломатлигига кўра белгиланган тартибда ҳарбий ҳисобдан чиқарилган ҳолда ҳарбий хизматга яроқсиз деб топилган ҳарбий хизматга мажбурлар мудофаа ишлари органлари томонидан истеъфога чиқарилиб, ҳарбий рўйхатдан чиқарилади.

Туман (шаҳар) чақирув ҳудудларида қайд этилган фуқаролар қайд қилинган кундан бошлаб, муддатли ҳарбий хизматга чақирилгунга қадар ёки захирага ўтказилгунга қадар чақирилувчилар ҳарбий рўйхатида туради. Чақирилувчиларнинг рўйхатда туриш ёшининг чегараси 27 ёш деб белгиланган.

Ҳужжат муҳокамаси 19 мартга қадар давом этади.