2020 йил январи фожиалари ҳақидаги карикатура интернетда айланиб юрибди. Биз уни таҳлил қилдик

2020 йилнинг иккинчи ойи ҳам яримлаб бормоқда. 2020 йилнинг биринчи ойи – январь эса жуда воқеаларга бой бўлди. Рассом Жошуа Кабреранинг Филиппин газетаси – The Sun Star Cebu учун чизилган, январь воқеаларига бағишланган қуйидаги карикатураси ижтимоий тармоқларда жуда оммалашиб кетди.

Ёш журналист Дилбар Исматуллаева ушбу карикатурани синчиклаб ўрганиб, мағзини чақишга уринди. Қуйида унинг бу борадаги мулоҳазаларини келтирамиз.

Ж ҳарфи билан карикатура муаллифи Австралиядаги ўрмон ёнғинларига ишора қилади. Хабарингиз бор, Австралиянинг Жанубий Уэльс штатидаги ёнғин 1 январь куни 176 та турар жойни йўқ қилиб юборди. Мамлакатнинг жануби-шарқида рўй берган ёнғинлар 30 га яқин одамнинг умрига зомин бўлди. Олтита штатда жами 73 минг квадрат километр (Ирландия ҳудуди катталигида) майдон ёниб кетди. Расмий маълумотга қараганда, ёнғин 1,5 мингдан ортиқ уй-жойни яроқсиз ҳолатга келтирди.

Ёнғин кўплаб ўрмон жониворлари, жумладан, 8 мингдан ортиқ коала нобуд бўлишига сабаб бўлди. Миллиарддан ортиқ бошқа турдаги жониворлар ҳалок бўлди. Ўн кун мобайнида ёнғинга қарши курашган ҳар бир кўнгилли шахс 4 200 доллар миқдорида мукофот олди. Ёнғин айрим турлар бутунлай йўқолиб кетишига сабаб бўлиши мумкин. Ёнғин келтирган умумий зарар 3,5 миллиард долларга баҳоланмоқда.

А ҳарфи, тахминимча, Филиппинда отилган вулқон билан боғлиқ. 12 январь куни Филиппинда Таал вулқони отилди. Мамлакат ҳукумати тўртинчи хавф даражасини қайд этди; вулқон атрофида яшовчи 80 мингдан ортиқ аҳоли 283 та эвакуация марказига кўчирилди. 14 та шаҳар дарвозалари бекитиб қўйилди. Уч киши ҳалок бўлди, икки киши бедарак йўқолди.

Н ҳарфи Эроннинг ракета зарбаларига ишора. Маълумки, 7 январдан 8 январга ўтар кечаси Эрон Ироқда – Айн ал-Асад ва Арбилда жойлашган АҚШ ҳарбий базаларига ракета зарбаси берди. Эрон оммавий ахборот воситалари маълумотига кўра, зарба натижасида 80 киши қурбон бўлди. Бироқ Трамп Оқ Уйдан АҚШ халқига қилган мурожаатида америкаликларнинг ҳеч бири жабрланмаганини айтди.

Эроннинг ҳаво ҳужуми пайтида Украинанинг Киевга томон йўлга чиққан «Boeing 737-800» самолёти икки ракета воситасида «хатолик туфайли» уриб туширилди. Бортида Канада, Британия, Швеция ҳамда Афғонистон фуқаролари бўлган самолётнинг барча 176 йўловчиси ҳалок бўлди.

Маълумот ўрнида, АҚШ қўли билан эронлик генерал Қосим Сулаймоний ўлдирилган эди. Юқоридаги ҳарбий амалиёт Эроннинг Америкадан олган ўчи бўлди. Сулаймонийнинг дафн маросими сабабли 3 миллионга яқин эронлик кўчага чиқди, намойишлар бўлиб ўтди.У ҳарфи йил бошланиши биланоқ содир бўлган ва кўплаб талафотларга олиб келган зилзилалар, жумладан, 26 январь куни Туркиянинг Сивриже шаҳри яқинида рўй берган зилзилага ишора.

Туркияда кузатилган зилзила мутахассислар томонидан 6,5–6,8 балли деб ҳисобланди. Расмий маълумотга кўра, 1 243 одам жароҳат олди, 35 киши ҳалок бўлди.

Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлиги зилзилада ҳалок бўлган ёки жароҳатланганлар орасида Ўзбекистон фуқаролари йўқлигини маълум қилди.

А ҳарфи, сезиб турганингиздек, Индонезиядаги сув тошқинларига ишора. Янги йилнинг 2 январь куни Индонезия пойтахти Жакартада кучли сув тошқини кузатилди. Бунга кучли ёғингарчилик сабаб қилиб кўрсатилди. Айрим туманларда сув тошқини баландлиги 3 метргача етди. Тошқинлар натижасида 35 мингдан ортиқ киши эвакуация қилинди. «Дарё» тошқин қурбонлари сони 66 кишига етгани ҳақида хабар берган эди.

Юқоридаги фожиаларнинг барчаси январь ойининг ўзидаёқ барҳам топди ва уларнинг оқибатларини аниқ айтиб бериш мумкин. Бироқ Р ҳарфида ифодаланган коронавирус муаммосини, февраль яримлаб боряпти ҳамки, бартараф этишнинг иложи бўлмаяпти. Касаллик 6 февралга келиб дунёнинг 24 давлатига тарқалди. Хитойда касалланганлар сони 28 мингдан ошиб кетди.

Маълумот учун, Ўзбекистонга эвакуация қилинган 2 912 фуқаро тиббий кўрикдан ўтказилди ва уларнинг ҳеч бирида касаллик аломатлари аниқланмади.

Й ҳарфи орқали карикатура муаллифи баскетбол афсонаси Коби Брайантнинг ўлимига ишора қилади. 26 январь куни икки карра Олимпия чемпиони Брайант авиаҳалокат қурбони бўлди. 41 ёшли баскетболчига тегишли вертолёт Калифорния жанубидаги Калабасас шаҳрида ҳалокатга учради.

Қурбон бўлганлар тўққиз кишини ташкил этиб, улар орасида баскетболчининг 13 ёшли қизи Мария ҳам бўлган. Улар машғулотга кетаётган бўлгани ҳақида маълумот бор. Ўша вақтда ҳалокат ҳудудида туманли об-ҳаво қайд этилган. Авиаҳалокат сабаби бўйича тергов ишлари олиб борилмоқда.

Ниҳоят, карикатуранинг қуйи қисмидаги 2020-сонидаги сичқон тасвири сичқон йилига ишора.

Муаллиф фикри таҳририят нуқтаи назаридан фарқ қилиши мумкин.