• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12586.41
    • RUB160.42
    • EUR14758.82
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +26°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ўзбекистон

    ИИВ Самарқанддаги молиявий пирамида, Telegram-канал орқали тарқатилган вируслар ва Ўзбекистонда қайд этилган бошқа кибержиноятлар ҳақида маълумот берди

    Ўзбекистон Ички ишлар вазирлиги кибержиноятчилик ҳақида маълумот бериб, мамлакатда қайд этилган шундай ҳолатларни санаб ўтди.

    Фото: ИИВ

    Фото: ИИВ

    Айни вақтда ахборот чегара билмас кучга айланиб, у бутун дунё аҳолисини бошқармоқда десак муболаға бўлмайди. Энг йирик глобал маконга айланган интернет нафақат шахсга, балки жамият ва давлат хавфсизлигига дахл қилувчи қуролга ҳам айланиб бормоқда.

    Мамлакатда ҳар бир фуқаронинг ўзи истаган ахборотни олиш ва ундан эркин фойдаланиш ҳуқуқи қонун билан кафолатланган. Лекин, ушбу имкониятлардан ўзининг нопок мақсадлари йўлида фойдаланаётган шахслар ҳам йўқ эмас. Улар виртуал оламда инсонлар онгини заҳарлаш, ўзганинг бойлигига кўз тикиш ва шахснинг қадр-қимматини топташ билан боғлиқ ҳаракатларни содир этиб, жиноятчиликка қўл урмоқда. Айнан шу орқали глобализация жараёни ҳаётимизга «кибержиноят» тушунчасини олиб кирди.

    Кибержиноят виртуал фазода содир этилаётган жиноят ҳисобланиб, унинг вужудга келиши бевосита интернет тармоғининг пайдо бўлиши билан боғлиқдир. У дунёда содир этилаётган жиноятлар орасида 4-поғонада туради. Кибержиноятчилик ибораси ўз ичига компьютер тизими ва тармоғи ёрдамида юз бераётган барча жиноятларни қамраб олади. Унда тор маънода компьютер тизими жиноят қуроли бўлса, ахборот хавфсизлиги эса жиноят объэкти ҳисобланади.

    Қисқача қилиб айтганда, кибержиноят инсонлар томонидан пул топиш, бойлик орттириш ёки бошқа ғаразли мақсадларда ҳаётимизнинг ажралмас бўлагига айланиб улгурган ахборот технологияларидан ноқонуний фойдаланган ҳолда амалга ошириладиган ижтимоий хавфли қилмишдир.

    Унинг асосий турлари сирасига вируслар ёрдамида зарар етказувчи дастурларни тарқатиш, паролларни бузиб кириш, кредит карта ва бошқа банк реквизитларидаги рақамларни ўғирлаш, фирибгарлик шунингдек, интернет орқали қонунга зид ахборотларни — бўҳтон, порнографик материалларни тарқатиш кабилар киради. Аммо глобал тармоқда бу жиноятнинг йил сайин янги турлари пайдо бўлмоқда.

    Ўз ўрнида, дунё мамлакатлари мазкур долзарб муаммога қарши кураршиш мақсадида 2001 йил 23 ноябрда «Кибержиноят тўғрисида»ги Будапешт конвенцияси қабул қилинди. Ҳозирда ушбу конвецияга 40 га яқин давлатлар аъзо бўлган. Бундан ташқари, 2013 йилнинг 17 январида Гаагада кибержиноятчиликка қарши кураш бўйича Европа маркази расман очилди.

    Ўзбекистонда ҳам жиноятчиликнинг ушбу турига қарши курашиш, уларнинг содир этилишига йўл қўймаслик ва бу борада эндигина ҳаётга кириб келаётган муносабатларда юзага келадиган жиноятларни ўрганиш борасида бир қатор ишлар амалга оширилмоқда. Хусусан, 2017 йилнинг май ойида Ўзбекистон Республикаси ИИВ Жиноят қидирув бош бошқармаси негизида «Ахборот технологиялари соҳасидаги жиноятларга қарши курашишни ташкиллаштириш» бўлинмаси ташкил этилди. Ўтган вақт давомида мазкур бўлинма томонидан ахборот технологиялари билан боғлиқ жиноятларни аниқлаш, олдини олиш, қарши курашиш ва фош этиш бўйича бир қатор ишлар амалга оширилди.

    Ўз ўрнида аниқ мисолларга тўхталадиган бўлсак, Самарқанд вилоятида бир гуруҳ шахслар томонидан «Oltinyul.uz» ва «E-sum.uz» веб-сайтлари орқали фуқароларни мулкий манфаатга қизиқтириб, «Молиявий пирамида» лойиҳаси тузилган. Шу асосда 8 200 нафардан зиёд фуқарондан жами 450 млн. сўмдан ортиқ пул маблағлари йиғилиб, ушбу гуруҳ томонидан ўзлаштирилган.

    Ҳолат юзасидан ИИВ ҳузуридаги Тергов департаменти томонидан Н.Р. ва унинг шерикларига нисбатан Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 1881-моддаси 2-қисми билан жиноят иши қўзғатилди.

    Бундан ташқари, 2018 йил 23 июль куни Тошкент шаҳрида 5 та автотранспорт воситаси давлат рақамлари ўғирланиб, жабрланувчилардан давлат рақамларини қайтариш эвазига Интернет тармоғидаги QIWI ва WEB money электрон тизимлари орқали пул талаб қилган. Кўрилган чоралар натижасида ушбу жиноятни Тошкент шаҳар Бектемир туманида яшовчи 19 ёшли фуқаро содир этганлиги аниқланиб, қўлга олинди.

    Шунингдек, бўлинма фаолияти давомида ахборот технология воситаларини вирус ва зарарли дастурлар тарқатиш орқали шикастлаш ҳолати ҳам аниқланган. Жумладан, 2018 йилнинг 4 октябрь куни Интернет тармоғидаги Telegram месенджеридаги «Боллар Ва Қизлар» номли 374 мингдан ортиқ аъзолари бўлган каналдан телефон ва компьютер воситаларига зарар келтирувчи дастурлар тарқатилган. Кўрилган чоралар натижасида ушбу жиноятни Фарғона вилоятида яшовчи М.V. содир этганлиги аниқланиб, қўлга олинди.

    Шу каби жиноятлар, қотиллик ва ўзини ўлдиришга ундовчи ҳаракатларга қарши курашиш борасида республикада энг аввало буларнинг асоси бўлган ахборот тармоқлари, оммавий ахборот воситаларидан фойдаланиш, ахборот-коммуникация технологияларини жорий қилиш бўйича норматив-ҳуқуқий базалар яратилган. Хусусан, Конституциянинг 29-моддасида «Ҳар ким ўзи истаган ахборотни излаш, олиш ва уни тарқатиш ҳуқуқига эга, амалдаги конституциявий тузумга қарши қаратилган ахборот ва қонун билан белгиланган чеклашлар бундан мустаснодир», деб белгилаб қўйилгани бу соҳада ташланган илк муҳим қадам бўлди.

    Бундан ташқари, 2003 йил 11 декабрда «Ахборотлаштириш тўғрисида»ги Қонуннинг қабул қилиниши ва 2007 йил 27 декабрдаги «Айрим қонун ҳужжатларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги Қонунга мувофиқ Жиноят кодексига киритилган ўзгартиришлар бу борадаги ишларнинг мантиқий давоми бўлди.

    Хулоса қилиб айтганда, тобора кучайиб бораётган глобаллашув жараёнида бу каби хуружлар, кибержиноятлардан сақланиш, уларга қарши курашиш учун ҳар бир шахснинг ҳушёр ва огоҳ бўлишини даврнинг ўзи тақозо этмоқда. Шунингдек, ҳозирги кунда қабул қилинган қонун ҳужжатлари ва давлат дастурларининг аҳамияти тўғрисида ёшлар орасида профилактика-тушунтириш ишларини кучайтириш мақсадга мувофиқдир, дейилади хабарда.

    20.01.2019, 21:50   Изоҳ (0)   38424
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Ўзбекистон замонавий бешкураш федерацияси Франкфуртда музокара олиб борди

    20.01.2019, 21:41

    Тошкентда қирғизистонлик сохта муҳрдан фойдаланиб, таксопарк машинасини сотиб юборди

    20.01.2019, 20:52

    Немис тилидаги «Ўзбекистон онлайн» сайти фойдаланувчилари сони 100 мингдан ошади

    20.01.2019, 20:21

    Ўзбекистонда ротавирусга қарши вакцина ишлаб чиқарилади

    20.01.2019, 19:51

    Ўзбекистон Ёшлар иттифоқининг 2018 йилдаги фаолияти сарҳисоб қилинди

    20.01.2019, 19:20

    Ҳиндистон корпорацияси Андижонда агрокластер ташкил этади

    20.01.2019, 19:00
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    American University of Technology (AUT)  28 июнь - Очиқ эшиклар кунига таклиф этади


    Қаерга инвестиция киритиш мумкин? Қандай актив турлари мавжуд? 


    Ёз осмоннинг ўзидаёқ бошланади: Silk Avia Тошкентдан Иссиқкўлга кунлик авиақатновларни йўлга қўймоқда


    Тошкентда Стинг бренди ҳомийлигида "Формула-1" фильмининг премераси бўлиб ўтди


    Маркет Yandex Go Самарқандда ишга тушди


    Савдо, финтех ва “яшил” лойиҳалар: Octobank Хитой билан ҳамкорликни қандай йўлга қўймоқда


     Навоий инновациялар университети: замонавий билим сари ишончли қадам 


    “Wyndham Garden Чарвак” курорт мажмуаси қурилиши қандай кечаётганини кўрсатди


    “Kia Го!”: Kia Sonet эгаларининг учрашуви – йил давомида бирга


    Тошкент ва Бангкок ўртасида тўғридан-тўғри авиақатнов: Centrum Air янги халқаро йўналишни ишга туширади 


    “S&P” Ўзбекистон Миллий Банкининг рейтинг прогнозини “ижобий”га кўтарди 


    Оқтепа Лаваш “Калмар ўйини” асосида Далгона Боксини чиқарди


    BI Group ва Асакабанк Ўзбекистонда тижорат кўчмас мулки учун бизнес ипотекасини ишга туширди


    Қашқадарёнинг Чимёни – Мираки ҳақида сиз билмаган фактлар


    BYD Astana Motors расмий дилерлик тармоғи Тошкентдаги барча бешта дилерлик марказида "Бест Буй Дай" тадбирини ўтказади

     

    Тавсия этамиз

    НАТО тарихи – дунёдаги энг қудратли ҳарбий ташкилотнинг обрўси пасаймоқдами?

    26 июн, 20:31
    Audio Icon

    Жой ҳаммага етарди: Жеймс Кемеронга кўра, “Титаник” йўловчиларининг омон қолиш имконияти бўлган

    25 июн, 23:50

    “Трампнинг Титаниги тўхтайди” — Эрон элчиси

    25 июн, 13:39

    АҚШнинг Яқин Шарқдаги ҳарбий базалари сони нечта ва қаерда жойлашган?

    24 июн, 19:05
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Трамп Хоманаийни шармандали ўлимдан қутқарганини айтди

    Дунё | 27 июн, 23:20

    “Дарё” дайжести: 27 июннинг энг муҳим хабарлари

    Ўзбекистон | 27 июн, 23:05

    “Пахтакор” метро бекатида 3 ёшли қизалоқнинг оёғи вагон эшигига қисилиб қолди

    Ўзбекистон | 27 июн, 22:46

    Шерзод Асадов “Олтин қалам” ғолибларини тақдирлаш маросимида президентнинг ОАВ ходимларига йўллаган табригини ўқиб эшиттирди

    Ўзбекистон | 27 июн, 22:25

    Суперлига. Қўқондаги голлар шоусида “Динамо” “Қўқон-1912”ни мағлубиятга учратди

    Спорт | 27 июн, 22:09

    Тошкент вилоятида 1,9 млрд сўмлик табиий газдан ноқонуний фойдаланган тадбиркорлар аниқланди

    Ўзбекистон | 27 июн, 21:40

    Шавкат Мирзиёевнинг Беларусга амалий ташрифи якунланди

    Ўзбекистон | 27 июн, 21:10

    Тошкентда онлайн наркодўконнинг 5 нафар аъзоси қўлга олинди (видео)

    Ўзбекистон | 27 июн, 20:55

    Ўзбекистонда қамоққа олинганларни қийноққа солиш ҳолларининг олдини олувчи қонун имзоланди

    Ўзбекистон | 27 июн, 20:40
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.