Европа давлатлари Россия билан муносабатларни тиклаши мумкин, бироқ бу фақат Украинадаги уруш тугаганидан сўнг амалга ошади. Бу ҳақда Чехия президенти Петр Павел BBCʼга берган интервьюсида маълум қилди.
У Россия президенти Владимир Путин “абадий ҳокимиятда қолмаслиги”ни айтиб, Россия аҳолиси муносиб ҳаёт, эркин ҳаракатланиш, таълим олиш ва халқаро бизнес юритиш имкониятларига интилаётганини таъкидлади.
Менимча, россияликларнинг аксарияти изоляцияда ва қаттиқ назорат остида яшаётганидан мамнун эмас, деди Павел.
Президентнинг фикрича, “чексиз уруш” ҳар икки томон — ҳам Украина, ҳам Россия учун оғир инсоний йўқотишларга олиб келмоқда. Бу эса Европа иқтисодиётига ҳам жиддий зарар етказмоқда. Павел, аввало, Россияни музокараларга жалб қилиш ва ўт очишни тўхтатишга эришиш кераклигини айтди. Шундан сўнг тинчлик келишуви ва Украинани қайта тиклаш бўйича музокаралар ўтказиш мумкин бўлади. У Москванинг позицияси ҳал қилувчи омил бўлишини истисно этмади.
Агар Россия конструктив мулоқотга тайёр эканини намоён этса, у Европа хавфсизлиги бўйича музокаралар столига қайтиши, иқтисодий ҳамкорлик масалаларини муҳокама қилиши мумкин, деди президент.
Шу билан бирга, Павел Украинадаги тинчлик ҳар қандай кейинги қадамларнинг асосий ва ажралмас шарти эканини билдирди. Россия билан алоқаларни тиклаш масаласи “инсоний адолат ва халқаро ҳуқуқ асослари нуқтайи назаридан” жуда оғир қабул қилинишини тан олди. У, зарурат туғилса, Владимир Путин билан юзма-юз учрашишга ҳам тайёрлигини билдирди.
Тенг шерик сифатида муносабатда бўлиш шарти билан музокараларга қарши эмасман. Катта кичикка ёки кучли кучсизга нисбатан устунлик позициясидан эмас, балки босимсиз муносабатда бўлиш керак. Афсуски, Россиянинг ҳозирги раҳбарияти вазиятни бошқача идрок этмоқда — улар учун “икки томон учун ҳам манфаатли” тушунчаси йўқ. Улар назарида, ё ғалаба қозонасан, ё мағлуб бўласан. Мен эса ғалаба икки томонлама бўлиши мумкинлигига ишонаман, деди сиёсатчи.
Унинг фикрича, уруш тугаб, Европа хавфсизлиги архитектураси барпо этилиб, томонлар ўртасидаги ишонч тиклангач, ҳарбий харажатларни камайтириш ва иқтисодиётни мустаҳкамлаш масалаларига ҳам эътибор қаратиш мумкин бўлади.
Бу нафақат Россия, балки Европа фуқаролари учун ҳам фойдали бўлади. Ишончим комилки, ҳамма тинчликда яшашни истайди. Ҳеч ким Россияни назорат қилишга уринаётгани йўқ — бизнинг ўз муаммоларимиз етарлича, дея якунлади Чехия президенти.
Изоҳ (0)