Таомланганда организм зарур озиқ моддаларини олиб, куч ва энергия тўплаши керак. Аммо баъзида бунинг акси рўй беради — одам овқатдан кейин ўзини ҳолсиз, безовта ёки кўнгли айниётгандек ҳис қилади. Бундай ҳолат кўпчиликда кузатилади ва бу доимий тус олганида жиддий муаммолардан дарак бериши мумкин. Нега овқатдан кейин чарчоқ ва кўнгил айниши пайдо бўлади? Бу тананинг оддий реакциясими ёки шифокорга мурожаат қилиш учун сигналми? Келинг, сабаблари ва бу ҳолатни енгиллаштириш йўлларини кўриб чиқамиз.
Кўпчиликда овқат истеъмолидан кейин чарчоқ ёки кўнгил айниши кузатилади. Бундай симптомлар баъзи касалликлар белгилари ёки тананинг егуликларга берган оддий реакция ҳам бўлиши мумкин. Айрим одамлар учун эса бу ҳолат меъёр ҳисобланади.
Ҳар бир тушликдан кейин кўнгил айниши ва ҳолсизлик сезилса, шифокорга кўриниш керак. Агар бу ҳолат фақат бир марта юз берган бўлса, жиддий сабаби бўлмаслиги мумкин.
Овқатдан кейинги чарчоқ сабаблари:
- Қийин ҳазм бўладиган таом истеъмоли. Бу ҳолсизлик ва енгил кўнгил айнишига олиб келади, айниқса, оғир овқатлар ичакка тушганда босим ошади.
- Ҳазм қилишга кўп энергия сарфланиши. Натижада чарчоқ пайдо бўлади.
- Қон таркибида глюкоза даражасининг ошиши. Одам оч бўлса, мия орексин моддаси ишлаб чиқаради, у тетикликни таъминлайди. Овқат егач, глюкоза кўтарилади ва орексин ишлаб чиқарилиши тўхтайди. Шу сабабли, уйқу босади.
- Дори-дармонлар қабул қилиш. Баъзи дорилар овқатдан кейин кўнгил айниши ва ҳолсизликни чақириши мумкин.
- Ҳаддан ташқари кўп овқат ейиш ёки узоқ вақт оч юриш.
- Оч қоринга ширинлик истеъмол қилиш.
- Ошқозон операциясидан кейинги ҳолат.
- Эндокрин тизими фаолиятининг бузилиши.
Кўнгил айниши ва ҳолсизликдан ташқари баъзида қусиш, қорин оғриғи каби бошқа симптомлар ҳам бўлади. Бу эса ҳазм қилиш органлари фаолиятида муаммо борлигидан дарак беради.
Овқатдан кейин пайдо бўладиган кўнгил айнишни қандай бартараф этиш мумкин?
Тананинг овқатни ҳазм қилишига ёрдам бериш учун углеводли парҳез тутиш ва ёғ миқдорини камайтириш тавсия этилади. Овқатдан ярим соат ўтиб бир оз ётиб дам олиш ҳам мумкин.
Агар овқатдан кейинги кўнгил айниш эҳтимолини камайтирмоқчи бўлсангиз, қуйидагиларга амал қилинг:
- Таомни кичик қисмлар билан енг;
- Овқатдан кейин дарҳол сув ичманг;
- Оч қоринга ширинлик емасликка ва қаҳва ичмасликка ҳаракат қилинг.
Кўнгил айнишнинг илк аломатларида 15 томчи ялпиз дамламасини сувга аралаштириб ичиш ёки яримта лимон ейиш фойда беради.
Агар овқат ҳазм бўлмасдан ичакка ўтиб кетса, ҳатто кичик миқдордаги овқатдан сўнг ҳам тўсатдан кучли ҳолсизлик пайдо бўлиши мумкин. Шу боис, чоралар кўришдан олдин ҳолсизликнинг сабабини аниқлаш керак.
Изоҳ (0)