АҚШ президенти Дональд Трамп лавозимга киришганидан буён учинчи марта Россия президенти Владимир Путин билан телефон орқали суҳбатлашди. Путин ва Трамп ўртасидаги суҳбат тахминан икки соат давом этди.

Мулоқотдан сўнг Путин журналистларга Қўшма Штатлар президентига Россия ва Украина ўртасида эҳтимолий тинчлик битими тузиш бўйича тўғридан-тўғри музокараларни қайта бошлашни қўллаб-қувватлагани учун миннатдорчилик билдирганини айтди.

Шунингдек, у Россиянинг Украина билан “Украина бўйича келажакдаги тинчлик шартномаси меморандуми” устида ишлашга тайёр эканлигини таъкидлади.

“Энг муҳими, Киев, яъни Украина томони тинчликка максимал даражада интилиши ва барча томонларни қониқтирадиган муросага келиши зарур”, деди Путин.

АҚШ президенти Дональд Трамп ўзининг Truth Social ижтимоий тармоғидаги саҳифасида Владимир Путин билан ўтказган телефон суҳбатининг оҳанги ва руҳини “аъло даражада” деб баҳолади. Унинг айтишича, суҳбатдан сўнг Москва ва Киев “дарҳол” ўт очишни тўхтатиш ва сулҳ тузиш бўйича музокараларни бошлайди.

“Ҳозиргина Россия президенти Владимир Путин билан икки соатлик суҳбатимиз якунланди. Менимча, у жуда яхши ўтди. Россия ва Украина дарҳол ўт очишни тўхтатиш ва энг муҳими, урушни тугатиш бўйича музокараларни бошлайди. Бунинг шартлари икки томон ўртасида муҳокама қилинади, чунки улар бошқа ҳеч ким билмайдиган музокара тафсилотларидан хабардор”, дейди Трамп.

У музокаралар “дарҳол” бошланишини таъкидлаб, бу ҳақда Украина президенти Владимир Зеленскийга, шунингдек, Европа Комиссияси раиси Урсула фон дер Ляйен, Франция президенти Эммануэл Макрон, Италия бош вазири Жоржия Мелони, Германия канцлери Фридрих Мерц ва Финляндия президенти Александр Стуббга маълум қилганини айтди.

Трамп 17 май куни Путин билан “ҳар ҳафта ўртача 5000 дан ортиқ рус ва украин аскари ҳалок бўлаётган қирғинни тўхтатиш” ҳамда савдо масалаларини муҳокама қилмоқчи эканлигини билдирди.

“Умид қиламанки, бу самарали кун бўлади, сулҳга эришилади ва умуман бошланмаслиги керак бўлган бу ўта шафқатсиз уруш тугайди”, деб ёзди у Truth Social’даги саҳифасида.

Шундан сўнг Трамп Украина президенти Владимир Зеленский ва НАТО вакиллари билан гаплашмоқчи эканлигини билдирди.

Бундан аввал Америка етакчиси Путин билан юзма-юз учрашмагунча Украинадаги тинчлик жараёнида жиддий ўзгариш бўлмаслигини айтган эди. АҚШ президенти маъмурияти Россия тинчлик музокараларида жиддийлик кўрсатмаса, янги санкцияларга дуч келиши мумкинлигини маълум қилган.

Истанбул музокаралари

10 май куни Украина президенти Владимир Зеленский Киевда Европанинг тўрт давлати раҳбарларини қабул қилди. Саммит якунида улар қўшма баёнот қабул қилиб, унда Россиядан камида 30 кун давомида сўзсиз ўт очишни тўхтатишни талаб қилди ва янги санкциялар билан таҳдид солди.

Орадан бир неча соат ўтиб, 11 майга ўтар кечаси Россия президенти Владимир Путин Кремлда журналистларни тўплаб, Истанбулда 2022 йил баҳорида тўхтаб қолган музокаралар 15 майдан бир томонлама тартибда қайта тикланишини эълон қилди.

Шундан сўнг Зеленский Туркияга келишини, лекин фақат Путин билан музокара олиб боришини айтди. Кремль 14 майга ўтар кечаси Россия делегацияси таркибини эълон қилди. Унга Мединский бошчилик қилди. 

Россия делегацияси 15 май куни эрталаб Истанбулга учиб келди. Шу куни тушдан кейин Владимир Зеленский Украина расмийлари билан бирга Туркия раҳбари Ражаб Тоййиб Эрдўғон билан музокаралар ўтказиш учун Анқарага учиб келди. Уч соатга яқин давом этган учрашувдан сўнг Зеленский Умеров бошчилигидаги Украина делегациясини музокараларда иштирок этиш учун Истанбулга юборишга розилигини билдирди.

Истанбулда 16 май куни Россия ва Украина делегациялари ўртасида 2022 йил баҳоридан бери биринчи музокаралар ўтказилди. Томонлар ўт очишни тўхтатиш бўйича келишувга эриша олмади, аммо энг йирик асирлар алмашинувини амалга оширишга келишиб олди.