Конфессиялар кенгаши аъзолари барча мусулмонларни ҳайит байрами билан табриклади.
Конфессиялар кенгаши аъзолари: Рус православ, Рим-католик, Арман Апостоллик, Немис Евангел-лютеран черковлари, Библия жамияти ва яҳудийлар жамоаси ҳайит намозидан сўнг 08:00 да Ўзбекистон мусулмонлар идорасига ташриф буюрган.
Улар муфтий Нуриддин Холиқназаров ва барча мусулмонларни ҳайит байрами билан табриклаган. Шунингдек, муфтийга ёзма табрик мактублари топширилган.
Совет даврида яширинча нишонланган байрам: ҳайитнинг тарихига назар
Россия империяси даврида
Марказий Осиёни босиб олиш даври (1860–1895 йиллар оралиғи)да Россия империяси маҳаллий аҳолининг норозилигини камайтириш мақсадида ислом институтларига нисбатан эҳтиёткорлик билан ёндашади. Масжидлар, мадрасалар ва қозилик судлари ўз фаолиятини давом эттиради.
Худосизларнинг ҳокимиятга келиши
1917 йилнинг октябрь ойида Россияда юзага келган инқилоб натижасида ҳокимиятга болшевиклар (ёки коммунистлар) келди. 1920 йилларнинг охирига келиб Марказий Осиёда ташкил этилган 5 та республика (Ўзбекистон, Қозоғистон, Туркманистон, Қирғизистон ва Тожикистон)ларида коммунистик партиянинг таъсир доираси мустаҳкамланди.
Болшевиклар муқим ўрнашиб олгач, дин ва миллий қадриятларга қарши кураша бошлади. Америкалик тарихчи олим Адиб Холид ўзининг “Ўзбекистон таваллуди” (“Макинг Uzbekistan”) китобида ёзишича, 1927 йилда зиёлиларнинг қатағони билан бир вақтда мусулмон таълими ва шаръий судлар ҳам бекор қилинган. Шу билан бирга, вақф мулклари узил-кесил мусодара этилиб, масжид ва зиёратгоҳлар ёпилган, паранжига қарши кенг компания бошланиб кетган.
Ўзгариш
Иккинчи жаҳон уруши даврида (1939–1945) Совет ҳукуматининг диний сиёсат юмшади. Совет Иттифоқи раҳбари Иосиф Сталин диндорларнинг кўмагини олиш учун православ черковини расмий равишда тан олади ва баъзи мусулмон диний ташкилотларига ҳам рухсат беради.
Ўзбекистон мустақилликка эришгач, ҳайит расман давлат байрами сифатида қайта нишонлана бошланди. Ўзбекистонда ҳайит байрамлари (Ийд ал-Фитр — Рамазон ҳайити ва Ийд ал-Адҳа — Қурбон ҳайити) 1991 йил 20 июньда расмий давлат байрами сифатида эълон қилинган.
Бу ҳақда “Диний байрам — Рамазон ҳайитини дам олиш куни деб эълон қилиш тўғрисида”ги қонун қабул қилинган бўлиб, мустақилликдан сўнг Ислом дини анъаналари ва қадриятларига эътибор кучайган даврда қабул қилинган муҳим қарорлардан бири ҳисобланади. Шу кундан бошлаб, ҳар йили ушбу байрамлар расмий равишда дам олиш куни сифатида нишонланади.
Изоҳ (0)