АҚШ президенти “Кейинги авлод ҳаво ҳукмронлиги” (NGAD) дастури учун ўтказилган конкурс ғолибини эълон қилди. F-35 қирувчисини ишлаб чиққан Lockheed Martin билан курашда Boeing компаниясининг қўли баланд келди. Пентагон унга 20 миллиард долларлик дастлабки шартномани берди.
NGAD (Next-Generation Air Dominance) дастури эскириб бораётган F-22 раптор “яширин” қирувчисини алмаштириш учун янги самолёт ишлаб чиқишни кўзда тутади. Шундай қилиб, Оқ уй мазкур вазифани Boeing зиммасига юклади. Дональд Трамп ҳар бири 300 миллион долларга тушадиган қирувчига F-47 деб ном берди. Бу унинг Қўшма Штатларнинг 47- президенти эканлиги билан боғлиқ.
Баъзи экспертлар NGAD платформасини олтинчи авлод самолёти деб ҳам аташади. У бешинчи авлодга мансуб қирувчилардан қуйидаги омилларга кўра фарқланади:
| Хусусият | 5-авлод (F-22, F-35) | 6-авлод (NGAD – F-47) |
|---|---|---|
| Концепция | Мустақил (ёлғиз) қирувчи | Автоном ва ярим автоном дронлар билан интеграция имконияти |
| Стелс (яширин) | Радарларда кўринмаслик | Кўп спектрли имкониятлар (инфрақизил, электромагнит) |
| Қуролланиш | Чекланган ички қурол бўлинмаси | Янада оғирроқ юкларни кўтариш салоҳияти, лазер ва электромагнит қуроллар |
| Автономлик | Инсон бошқаруви асосида | Сунъий идрок ёрдамида қарор қабул қилиш хусусияти |
| Учиш масофаси | 800-1240 км (стандарт) | 1500-2000 км (стандарт) |
| Нархи | 80–150 миллион доллар | 300 миллион доллардан юқори |
F-47 парвоз масофасини камайтирадиган оғир бомба ва ракеталарни йўлдош дронлар ёрдамида ташиши мумкин. Бу унинг оператив имкониятларини янада оширади. Дональд Трампнинг айтишича, самолётнинг экспериментал версияси сўнгги беш йил давомида синовдан ўтган бўлиб, ҳозирда мавжуд барча қирувчилардан устунликка эга.
Мазкур қирувчи тезлик, манёвр қилиш ва жанговар имкониятлар бўйича бошқа барча самолётлардан ўзиб кетади, деди у.
Оқ уйдаги маросимдан сўнг АҚШ ҳарбий-ҳаво кучлари қисқача видеони эълон қилди.
Бироқ Оқ уй раҳбари Қўшма Штатларнинг баъзи иттифоқчиларига мазкур самолётининг имкониятлари 10 фоизга пасайтирилган версияси сотилишини айтди. Дональд Трамп буни улар бир кун келиб "иттифоқчи бўлмай қолиши мумкинлиги" билан изоҳлаган.
Boeing учун муҳим ғалаба
Оқ уй томонидан берилган 20 миллиард долларлик шартнома Boeing учун бурилиш нуқтаси вазифасини ўтаб беради. Боиси у тадқиқот ва муҳандислик ишларини якунлашгача бўлган босқичнигина қамраб олади. Яъни компания келгусида самолётни серияли ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш учун юзлаб миллиард долларлик буюртмаларни қўлга киритади. Boeing сўнгги йилларда қатор муаммоларга дуч келаётган мудофаа бўлимини шу орқали оёққа қўйишга умид қилмоқда.
Изоҳ (0)