Марказий банк бошқаруви 20 мартдаги йиғилишида асосий ставкани йиллик 14 фоиз даражасида белгилади.
Қайд этилишича, Марказий банк бошқаруви инфляцион босимларнинг юқори сақланиб қолиши, талабнинг барқарор ўсиб бориши ва инфляцион кутилмаларнинг кучайиши фонида пул-кредит шароитлари қатъийлик даражасини оширишга қарор қилди.
Ушбу қарор келгуси ойларда кутилаётган инфляцион хатарларни инобатга олиб, инфляцион кутилмаларни жиловлаш, ўрта муддатли истиқболда инфляция даражасини 5 фоизлик таргетга эришиш учун етарли шароитлар яратишга қаратилган.
2025 йил бошидан умумий инфляция даражасида бир оз ўсиш кузатилиб, февраль ойи якунлари бўйича йиллик 10,1 фоизни ташкил этди. Ушбу динамика айрим товар ва хизматлар нархларининг ўсиши ҳисобига юзага келди. Хусусан, ёқилғи нархлари, коммунал, транспорт, таълим ва тиббий хизматлар тарифлари ошиши инфляцион кутилмаларга ҳам оширувчи таъсир кўрсатди ва февраль ойида аҳолининг инфляцион кутилмалари 15,3 фоизга, тадбиркорлик субъектларининг кутилмалари эса 13,8 фоизга тенг бўлди.
Сўнгги ойларда хизматлар инфляцияси юқори даражада шаклланиши иқтисодиётда ялпи талаб омиллари, жумладан, трансчегаравий пул ўтказмалари ва аҳолига ажратилган кредитлар фаоллашиб бораётгани билан изоҳланади. Бу, ўз навбатида, чакана савдо айланмаси ҳамда пуллик хизматлардан тушумлар динамикасида ҳам намоён бўлмоқда.
Йил бошидан асосий савдо ҳамкорлар валюталарининг мустаҳкамланиши таъсирида реал самарали алмашув курси пасайиш тенденциясини намоён этиб, ўзининг ўрта муддатли трендига яқинлашмоқда. Иқтисодиётдаги инфляцион жараёнларни мақбуллаштириш ҳамда ялпи талаб ва таклиф орасидаги мувозанатни таъминлаш пул-кредит шароитлари қатъийлик даражасини оширишни тақозо этмоқда.
Пул-кредит шароитларининг қатъийлаштирилиши умумий талабни мувозанатли шаклланишига ва нархларга оширувчи омиллар таъсирини камайтириши орқали келгуси чоракларда инфляцион жараёнларнинг маълум даражада секинлашишига хизмат қилиб, йил якуни бўйича умумий инфляцияни 7-8 фоизгача пасайишига замин яратади.
Иқтисодиётдаги ялпи талаб ва нархларга оширувчи босимлар келгуси чоракларда кутилганидан кўра кучайиши бўйича эҳтимоллар ва асослар юзага келган тақдирда пул-кредит шароитлари қатъийлиги қайта кўриб чиқилади.
2024 йил 25 июль куни асосий ставка йиллик 0,5 фоиз бандга пасайтирилиб, йиллик 13,5 фоиз даражасида белгиланганди. Асосий ставка етти йил ичида биринчи марта 14 фоиздан пастга тушганди. Шундан буён асосий ставка миқдори ўзгармай келаётганди.
Изоҳ (0)